ਇੱਕ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਮਰਦੇ ਸਮੇਂ ਆਗਿਆ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਮੇਰੇ ਮਰਨ ਬਾਅਦ ਸਬੇਰੇ ਪਹਿਲਾ ਆਦਮੀ ਜੋ ਨਗਰ ਦੇ ਫਾਟਕ ਵਿੱਚ ਘੁਸੇ ਉਹ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਬਣਾਇਆ ਜਾਵੇ । ਭਾਗਾਂ ਵਿਚ ਲਿਖੀ ਨਾਲ ਸਵੇਰੇ ਇੱਕ ਭਿਖਾਰੀ ਫਾਟਕ ਵਿੱਚ ਘੁਸਿਆ । ਉਸਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਲਿਆ ਕੇ ਰਾਜਗੱਦੀ ਤੇ ਬਿਠਾ ਦਿੱਤਾ । ਥੋੜ੍ਹੇ ਹੀ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਅਯੋਗਤਾ ਅਤੇ ਕਮਜੋਰੀ ਨਾਲ ਕਿੰਨੇ ਹੀ ਰਜਵਾੜੇ ਅਤੇ ਸੂਬੇ ਆਜਾਦ ਹੋ ਬੈਠੇ ਅਤੇ ਆਸ – ਪਾਸ ਦੇ ਬਾਦਸ਼ਾਹਾਂ ਨੇ ਚੜ੍ਹਾਈ ਕਰਕੇ ਬਹੁਤ – ਸਾਰਾ ਹਿੱਸਾ ਉਸਦੇ ਰਾਜ ਦਾ ਖੋਹ ਲਿਆ । ਬੇਚਾਰਾ ਭਿਖਾਰੀ ਰਾਜਾ ਇਸ ਉਤਪਾਤੋਂ ਤੋਂ ਉਦਾਸ ਅਤੇ ਦੁਖੀ ਸੀ ਕਿ ਉਸਦਾ ਇੱਕ ਪਹਿਲਾ ਸਾਥੀ ਜੋ ਬਾਹਰ ਗਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਪਰਤ ਕੇ ਆਇਆ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਪੁਰਾਣੇ ਮਿੱਤਰ ਨੂੰ ਉਸਦਾ ਅਚਰਜ ਭਾਗ ਜਾਗਣ ਤੇ ਵਧਾਈ ਦਿੱਤੀ । ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਬੋਲਿਆ , ਭਰਾ ਮੇਰੇ ਅਭਾਗ ਤੇ ਰੋ ਕਿਉਂਕਿ ਭਿੱਛਿਆ ਮੰਗਣ ਦੇ ਸਮੇਂ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਕੇਵਲ ਰੋਟੀ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਹੁਣ ਦੇਸ਼ਭਰ ਦੀ ਝੰਝਟ ਅਤੇ ਸੰਭਾਲ ਦਾ ਬੋਝ ਮੇਰੇ ਸਿਰ ਤੇ ਹੈ ਅਤੇ ਚੁਕਣ ਦੀ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਅਸਹਿ ਦੁਖ । ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਜੰਜਾਲ ਵਿੱਚ ਜੋ ਫੱਸਿਆ ਸੋ ਮਰ ਮਿਟਾ , ਇੱਥੇ ਦਾ ਸੁਖ ਵੀ ਨਿਰਾ ਦੁਖ ਹੈ , ਹੁਣ ਮੇਰੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਸਾਫ਼ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਹੈ ਕਿ ਸੰਤੋਸ਼ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਦੂਜਾ ਧਨ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹੈ ।
ਬੇਚਾਰਾ ਭਿਖਾਰੀ ਰਾਜਾ
922
previous post