• Daily Hukamnama
  • Shop
  • Quiz
Punjabi Stories
  • All Kahaniyan
    • General
    • Religious
    • Motivational
    • Sad Stories
    • Funny Punjabi Stories
    • Kids Stories
    • Long Stories
    • Love Stories
    • Punjabi Virsa
    • Mix
  • Punjabi Status
    • Attitude Status in Punjabi
    • Motivational Status Punjabi
    • Wallpapers – Image Status
    • Punjabi Love status
    • Punjabi Love Shayari
    • Punjabi Whatsapp Status
    • Punjabi Status for Boys
    • Punjabi Status for Girls
    • Punjabi Status Yaari
    • Ajj Da Vichar
    • Sad Status Punjabi
    • Punjabi Song Status
    • Sachian Gallan
    • Punjabi Dharmik Status
    • Shayari
    • Punjabi Status Sardari
    • Funny punjabi status
  • Blog
  • Punjabi Boliyan
    • Bhangra Boliyan
    • Desi Boliyan
    • Dadka Mail
    • Nanka Mail
    • Munde Vallo Boliyan
    • Bari Barsi Boliyan
    • Kudi Vallo Boliyan
    • Jeeja Saali
    • Jeth Bhabhi
    • Maa Dhee
    • Nanaan Bharjayi
    • Nooh Sass
    • Punjabi Tappe
    • Deor Bharjayii
    • Funny Punjabi Boliyan
    • Giddha Boliyan
    • Munde Vallo Boliyan
  • Wishes
    • Birthday Wishes
      • Birthday Wishes for Brother
      • Birthday Wishes for Sister
      • Birthday Wishes for Friend
      • Birthday Wishes for Father
      • Birthday Wishes for Mother
      • Birthday Wishes for Wife
      • Birthday Wishes for Husband
      • Birthday Wishes for Son
      • Birthday Wishes for Daughter
    • Festival Wishes
      • Baisakhi Wishes
  • Wallpapers
    • Sad Status Images
    • Love Status Images
    • Motivational Status Images
    • Gurbani Status Images
    • Sachian Gallan Status
    • Funny Status Images
    • Ajj Da Vichar
    • Image Status
  • Punjabi Shayari
  • 0




Author

admin

admin

I am writer

ਮਨ

by admin January 28, 2019

ਇਕ ਵਾਰ ਡਾ. ਫਰਾਇਡ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਪਤਨੀ ਆਪਣੇ ਛੋਟੇ ਬੱਚੇ ਨਾਲ ਘੁੰਮਣ ਲਈ ਇਕ ਬਗੀਚੇ ਵਿੰਚ ਗਏ। ਦੇਰ ਤੱਕ ਉਹ ਗੱਲਾ ਕਰਦੇ ਰਹੇ, ਟਹਿਲਦੇ ਰਹੇ, ਫੇਰ ਜਦ ਸ਼ਾਮ ਹੋਣ ਲੱਗੀ ਅਤੇ ਬਗੀਚੇ ਦੇ ਦੁਆਰ ਬੰਦ ਹੋਣ ਦਾ ਸਮਾ ਹੋ ਗਿਆ । ਤਾ ਉਸਦੀ ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਖਿਆਲ ਆਇਆ ਕਿ ਉਸਦਾ ਬੇਟਾ ਪਤਾ ਨਹੀ ਕਿਥੇ ਰਹਿ ਗਿਆ ਹੈ ? ਇਨੇ ਵੱਡੇ ਬਗੀਚੇ ਵਿਚ ਪਤਾ ਨਹੀ ਉਹ ਕਿਥੇ ਹੋਵੇਗਾ ?

ਫਰਾਈਡ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਘਬਰਾ ਨਾ ! ਮੈ ਇਕ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛਦਾ ਹਾਂ , ਤੂੰ ਉਸਨੂੰ ਕਿਤੇ ਜਾਣ ਤੋ ਮਨਾਂ ਤਾ ਨਹੀ ਕੀਤਾ ਸੀ ?
ਉਸਦੀ ਪਤਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਹਾਂ ਮਨਾਂ ਤਾ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਫੁਹਾਰੇ ਕੋਲ ਨਹੀ ਜਾਣਾ ।
ਫਰਾਈਡ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਉਹ ਫਿਰ ਫੁਹਾਰੇ ਤੇ ਹੀ ਮਿਲੇਗਾ।
ਉਹ ਦੋਵੇਂ ਭੱਜਦੇ ਹੋਏ ਫੁਹਾਰੇ ਵੱਲ ਗਏ ਤਾ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਬੇਟਾ ਫੁਹਾਰੇ ਕੋਲ ਬੈਠਾ ਸੀ।
ਫਰਾਇਡ ਦੀ ਪਤਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਬੜਾ ਅਸਚਰਜ ! ਤੁਸੀ ਕਿਵੇ ਪਤਾ ਲਗਾ ਲਿਆ ਕਿ ਸਾਡਾ ਬੇਟਾ ਇਥੇ ਹੋਵੇਗਾ ?

ਫਰਾਇਡ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਅਸਚਰਜ ਇਸ ਵਿਚ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀ ਹੈ। ਮਨ ਨੂੰ ਜਿਥੇ ਜਾਣ ਤੋ ਰੋਕਿਆ ਜਾਵੇ, ਮਨ ਉਥੇ ਹੀ ਜਾਣ ਦੇ ਲਈ ਖਿੱਚਿਆ ਜਾਦਾ ਹੈ। ਜਿਥੋ ਦੇ ਲਈ ਕਿਹਾ ਜਾਵੇ , ਨਹੀ ਜਾਣਾ ਉਥੇ , ਇਕ ਛੁਪਿਆ ਰਹੱਸ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਨ ਉਥੇ ਹੀ ਜਾਣ ਲਈ ਤਤਪਰ ਹੋ ਜਾਦਾ ਹੈ ।

ਡਾ. ਸਿਗਮੰਡ ਫਰਾਇਡ

ਫੇਸਬੁਕ ਕਵੀ

by admin January 27, 2019

ਦੀਪਾ ਨੂੰ ਇਕ ਕਵੀ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ..ਕਵੀ ਰੋਜ਼ ਉਸਨੂੰ ਮਿਲਦਾ…ਉਸਦੇ ਨਾਲ ਗੱਲਾਂ ਕਰਦਾ…ਤੇ ਰੋਜ਼ ਰਾਤ ਨੂੰ ਇਹ ਸਾਰੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਫੇਸਬੁਕ ਉਪਰ ਵੀ ਲਿਖ ਕੇ ਪੋਸਟ ਕਰ ਦਿੰਦਾ…

” ਅੱਜ ਆਪਾਂ ਮਿਲੇ…ਚਾਹ ਪੀਤੀ…ਮੈਂ ਉਸਦੇ ਹੱਥਾਂ ਨੂੰ ਦੇਰ ਤੱਕ ਦੇਖਦਾ ਰਿਹਾ…ਜਿੰਨਾ ਨੇ ਚਾਹ ਵਾਲੇ ਕੱਪ ਨੂੰ ਫੜ੍ਹਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ”

” ਅੱਜ ਮੈਂ ਉਸਦੇ ਹੱਥਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਆਪਣੇ ਹੱਥਾਂ ਚ ਲੈਣ ਦਾ ਸੋਚਿਆ…ਸੋਚ ਰਿਹਾ ਹਾਂ…ਕਦੋਂ ਉਸਦੇ ਹੱਥ ਮੇਰੇ ਹੱਥਾਂ ਚ ਹੋਣਗੇ ”

” ਅੱਜ ਆਪਾਂ ਲੜ੍ਹੇ…ਰੁੱਸੇ…ਮੰਨ ਗਏ ”

ਉਸ ਕਵੀ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਲੋਕ ਏਨਾ ਪੋਸਟਾਂ ਥੱਲੇ ਰੰਗ ਬਿਰੰਗੇ ਕੋਮੈਂਟ ਕਰਦੇ ਸੀ…ਵਾਹ ਵਾਹ ਕਰਦੇ ਸੀ…

” ਦੀਪਾ…ਤੂੰ ਮੇਰੀਆਂ ਏਨਾ ਪੋਸਟਾਂ ਨੂੰ ਲਾਈਕ ਕਰਕੇ ਨਿਕਲ ਜਾਂਦੀ ਏਂ…ਕੋਮੈਂਟ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ ? ” ਕਵੀ ਨੇ ਸੁਆਲ ਕੀਤਾ…

” ਮੈਂ ਸੱਚ ਦਸਾਂ…ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਪੋਸਟਾਂ ਜ਼ਰਾ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀਆਂ ” ਦੀਪਾ ਨੇ ਕਵੀ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਚ ਦੇਖਿਆ…

” ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀਆਂ…ਪਰ ਕਿਉਂ…ਇਹ ਤਾਂ ਤੇਰੇ ਮੇਰੇ ਬਾਰੇ ਹੀ ਹੁੰਦੀਆਂ ਨੇ…ਫੇਰ ਪਸੰਦ ਨਾ ਆਉਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ? ” ਕਵੀ ਹੈਰਾਨ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ..

” ਆਪਾਂ ਮਿਲਦੇ ਹਾਂ…ਆਪਾਂ ਨੂੰ ਇਕ ਦੂਜੇ ਬਾਰੇ ਜੋ ਵੀ ਅਹਿਸਾਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ…ਉਹ ਅਸੀਂ ਇਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਚੰਗਾ ਲਗਦਾ ਹੈ…ਪਰ ਹਰ ਜ਼ਿਕਰ ਫੇਸਬੁਕ ਉਪਰ ਕਰਨਾ…ਇਹ ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਜੱਚਦਾ…ਕੁਛ ਚੀਜ਼ਾਂ…ਕੁਛ ਫੀਲ ਉਹਨਾਂ ਦੋਵਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਹੀ ਚੰਗੇ ਲਗਦੇ ਨੇ ਜਿੰਨਾ ਵਿਚ ਇਹ ਹੋਣ…ਹਰ ਗੱਲ ਨੂੰ ਲਿਖ ਕੇ ਹੋਰਨਾਂ ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਕਰਨਾ ਮੈਨੂੰ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਲਗਦਾ ”

” ਪਰ ਇਸਦੇ ਵਿਚ ਖਰਾਬ ਵੀ ਕੀ ਹੈ…? ” ਕਵੀ ਬੋਲਿਆ…

” ਇਸਦੇ ਵਿਚ ਚੰਗਾ ਕੀ ਹੈ ? ” ਦੀਪਾ ਨੇ ਸੁਆਲ ਕੀਤਾ…

” ਦੇਖ…ਮੈਂ ਲਿਖਦਾ ਹਾਂ…ਲੋਕ ਪੜ੍ਹਦੇ ਨੇ ਮੈਨੂੰ….ਜੇ ਆਪਣੇ ਦੋਵਾਂ ਬਾਰੇ ਲਿਖਦਾ ਹਾਂ ਤਾਂ ਇਸ ਵਿਚ ਮੈਨੂੰ ਕੋਈ ਖਰਾਬੀ ਨਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀ ”

” ਲਿਖੋ…ਲਿਖਣ ਤੋਂ ਮਨ੍ਹਾ ਨਹੀਂ ਹੈ…ਪਰ ਕੁਝ ਗੱਲਾਂ…ਕੁਛ ਮੁਲਾਕਾਤਾਂ ਨਿਜੀ ਹੁੰਦੀਆਂ ਨੇ….ਜੋ ਫੀਲ ਸਾਨੂੰ ਹੈ…ਉਹ ਪੜ੍ਹਨ ਆਲੇ ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਗੱਲ ਆਏਗਾ ਨਹੀਂ….ਤੇ ਦੂਜਾ…ਸਾਡੇ ਆਪਣੇ ਪਲ…ਫੇਰ ਸਾਡੇ ਆਪਣੇ ਹੀ ਕਦੋਂ ਰਹਿ ਗਏ…” ਦੀਪਾ ਥੋੜਾ ਖਿਝ ਕੇ ਬੋਲੀ…

” ਮੈਂ ਸਮਝਿਆ ਨਹੀਂ…ਖੁਲ੍ਹ ਕੇ ਸਮਝਾਓ ? ” ਕਵੀ ਸਿਰ ਫੜ੍ਹ ਕੇ ਬੋਲਿਆ…

” ਦੇਖੋ…ਤੁਸੀਂ ਲਿਖਿਆ…ਆਪਾਂ ਲੜ੍ਹੇ…ਰੁੱਸੇ…ਮੰਨੇ…ਹੁਣ ਦਸੋ…ਕਿ ਇਹ ਪੋਸਟ ਚ ਲਿਖਣਾ ਕਿਉਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ?….ਤੁਹਾਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਵਾਲੇ ਤੁਹਾਡਾ ਪੜ੍ਹਿਆ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਨੇ…ਪਰ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਇਸਦੇ ਵਿਚ ਕੀ ਇੰਟਰੇਸਟ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਰੁੱਸੇ ਲੜ੍ਹੇ ਜਾਂ ਮੰਨੇ ਹੋ…ਬੇਸ਼ਕ ਉਹ ਤੁਹਾਡੇ ਲਿਖੇ ਨੂੰ ਲਾਈਕ ਵੀ ਕਰ ਜਾਣਗੇ…ਪਰ ਇਕ ਲੇਖਕ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਤੁਸੀਂ ਕਿਧਰ ਜਾ ਰਹੇ ਹੋ…ਕੀ ਲਿਖ ਰਹੇ ਹੋ…ਇਹ ਮਿਆਰ ਨਹੀਂ ਹੈ…ਮੈਂ ਏਨਾ ਗੱਲਾਂ ਨੂੰ ਲਿਖਣਾ ਨਹੀਂ ਆਖ ਸਕਦੀ ”

ਕਵੀ ਕੁਛ ਨਾ ਬੋਲਿਆ….ਤੇ ਸੋਚਾਂ ਵਿਚ ਪੈ ਗਿਆ….

” ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਲਿਖਣਾ ਹੀ ਹੈ…ਤਾਂ ਉਦੋਂ ਲਿਖਣਾ…ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਇਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਉਮਰਾਂ ਬੀਤਾ ਚੁਕੇ ਹੋਈਏ…ਜਦੋਂ ਸਾਡੀ ਕਹਾਣੀ ਚ ਕਈ ਵਰ੍ਹੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ…ਓਹ ਸੰਘਰਸ਼ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਵੇ ਜੋ ਅਸੀਂ ਇਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਰਹਿਣ ਲਈ ਸਮਾਜ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਹੋਵੇ…ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਰਾਹ ਚ ਆਏ ਹੋਰਨਾਂ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਨੂੰ ਪਾਸੇ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਇਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਰਹਿਣ ਦੀਆਂ ਅਨੇਕਾਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਹੋਣ…ਉਦੋਂ ਲਿਖਣਾ ਆਪਣੇ ਬਾਰੇ ਜਦੋਂ ਸਾਡੀ ਕਹਾਣੀ ਵਾਕਿਆ ਹੀ ਕਹਾਣੀ ਵਾਂਗ ਲਿਖਣ ਲਾਇਕ ਹੋਵੇ…ਫੇਰ ਮੈਨੂੰ ਵੀ ਪੜ੍ਹਨ ਦਾ ਮਜ਼ਾ ਆਵੇਗਾ…ਪਰ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਆ ਰੋਜ਼ ਹੀ ਆਪਣੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਨੂੰ ਏਦਾਂ ਆਮ ਜੇਹੀ ਪੋਸਟ ਵਾਂਗ ਲਿਖਦੇ ਰਹੋਗੇ ਤਾਂ ਜਲਦੀ ਹੀ ਇਸਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਵਾਲੇ ਬੋਰ ਹੋ ਜਾਣਗੇ…ਸਮਝ ਰਹੇ ਹੋ ਨਾ ਮੇਰੀ ਗੱਲ ? ” ਦੀਪਾ ਨੇ ਕਵੀ ਵੱਲ ਦੇਖਿਆ…

” ਹਾਂ….ਸਮਝ ਰਿਹਾ ਹਾਂ…ਮੈਂ ਇਹ ਸਭ ਸੋਚਿਆ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ” ਕਵੀ ਨੇ ਸਿਰ ਉਪਰ ਚੁੱਕਿਆ…

” ਹਾਂਜੀ.. ਬਸ ਏਨਾ ਸੋਚੋ ਕਿ ਤੁਹਾਡਾ ਲਿਖਿਆ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਹਰ ਵਾਰ ਨਵਾਂ ਹੋਵੇ….ਨਾ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਹੋ ਜਾਵੇ ਕਿ ਅੱਜ ਫੇਰ ਕਵੀ ਸਾਬ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰੇਮਿਕਾ ਨਾਲ ਹੋਈ ਮੁਲਾਕਾਤ ਨੂੰ ਲਿਖਣ ਬੈਠਣਗੇ…ਆਪਣੇ ਚੋਂ ਬਾਹਰ ਆਓ…ਆਪਾਂ ਜੋ ਮਿਲ ਕੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ…ਜਾਂ ਇਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਕਰਕੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ…ਇਹ ਸਭ ਸਾਡੇ ਦੋਨਾਂ ਤੱਕ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ…ਇਹ ਸਭ ਨੂੰ ਇਕ ਦਿਨ ਦਸਣਾ ਚੰਗਾ ਲਗਦਾ ਹੈ…ਦੋ ਦਿਨ ਦਸਣਾ ਚੰਗਾ ਲਗਦਾ ਹੈ…ਪਰ ਰੋਜ਼ ਆਹੀ ਦਸੀ ਜਾਣਾ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵੀ ਤੇ ਸਾਡੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਨੂੰ ਵੀ ਹਾਸੇ ਦਾ ਪਾਤਰ ਬਣਾ ਦਵੇਗਾ…” ਦੀਪਾ ਬੋਲੀ…

ਕਵੀ ਨੇ ਸਹਿਮਤੀ ਚ ਸਿਰ ਹਿਲਾਇਆ….

….

ਕਵੀ ਹੁਣ ਵੀ ਰੋਜ਼ ਪੋਸਟਾਂ ਲਿਖਦਾ ਹੈ…ਪਰ ਹੁਣ ਉਹ ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਦਾ ਹੈ…ਉਹਨਾਂ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਬਾਰੇ ਲਿਖਦਾ ਹੈ ਜਿੰਨਾ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਬਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜਾਨਣਾ ਹੈ…ਜਿੰਨਾ ਬਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਪੜ੍ਹਨਾ ਹੈ…

” ਆਪਣੇ ਆਪ ਬਾਰੇ ਹੀ ਲਿਖੀ ਜਾਣਾ ਉਦੋਂ ਹੀ ਚੰਗਾ ਲਗਦਾ ਹੈ…ਜਦੋਂ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਆਪਣੇ ਬਾਰੇ ਲਿਖਣ ਲਈ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਨਵੀਂ ਗੱਲ ਹੋਵੇ….ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਤੁਹਾਡਾ ਲਿਖਣਾ ਬਸ ਆਪਣੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿੰਨਾ ਨੂੰ ਲੋਕ ਲਾਈਕ ਤਾਂ ਕਰਦੇ ਨੇ ਪਰ ਅੱਕ ਜਾਂਦੇ ਨੇ….ਫੇਰ ਉਹ ਲੇਖਕ ਮਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਚ ਪੜ੍ਹਿਆ ਜਾਣਾ ਸੀ ” ਕਵੀ ਨੇ ਆਪਣਾ ਸਟੇਟਸ ਅਪਡੇਟ ਕੀਤਾ…

ਪਰ ਅੱਜ ਉਸਨੂੰ ਕੋਈ ਲਾਈਕ ਨਹੀਂ ਸੀ ਆਇਆ….ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਸੀ ਆਇਆ ਕਿ ਉਸਨੇ ਕੀ ਲਿਖਿਆ ਹੈ….

” ਹਾਂ…ਮੈਂ ਏਦਾਂ ਦੇ ਲੇਖਕ ਨੂੰ ਹੀ ਪੜ੍ਹਨਾ ਚਾਹੰਦੀ ਹਾਂ…ਜੋ ਜਾਣਦਾ ਹੋਵੇ ..ਕਿ…ਕੀ ਲਿਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ…ਤੇ ਕੀ ਨਹੀਂ ਲਿਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ…ਇਹ ਮੇਰਾ ਪਿਆਰਾ ਲੇਖਕ ਕਦੀ ਨਹੀਂ ਮਰੇਗਾ…” ਦੀਪਾ ਨੇ ਕੋਮੈਂਟ ਕੀਤਾ ਸੀ…

‘ ਪਰ ਅੱਜ ਮੇਰਾ ਲਿਖਿਆ ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਆਇਆ ਲਗਦਾ…ਕਿਸੇ ਨੇ ਕੋਈ ਕਮੈਂਟ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ” ਕਵੀ ਨੇ ਦੀਪਾ ਨੂੰ ਇਨਾਬਕਸ ਚ ਆਖਿਆ…

” ਵੇਟ ਐਂਡ ਵਾਚ ” ਦੀਪਾ ਦਾ ਜੁਆਬ ਸੀ..

” ਵਾਹ ਵੀਰ ਜੀ…ਅੱਜ ਤੁਸੀਂ ਵੱਖਰਾ ਹੀ ਕੁਛ ਲਿਖਿਆ ਹੈ…ਰੂਟੀਨ ਤੋਂ ਹੱਟ ਕੇ…ਮਜ਼ਾ ਆਇਆ ਪੜ੍ਹ ਕੇ…ਵਾਕਿਆ ਹੀ…ਇਕ ਲੇਖਕ ਓਹੀ ਹੈ ਜੋ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਨਵੇਂ ਵਿਸ਼ੇ ਉਪਰ ਲਿਖੇ…ਜਾਂ ਪੁਰਾਣੀ ਕਹੀ ਗੱਲ ਨੂੰ ਵੀ ਆਪਣੇ ਨਵੇਂ ਅੰਦਾਜ਼ ਚ ਬਿਆਨ ਕਰੇ ”

ਇਸ ਆਏ ਹੋਏ ਕਮੈਂਟ ਨੂੰ ਕਵੀ ਨੇ ਦੋ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਪੜ੍ਹਿਆ…ਏਨੀ ਦੇਰ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵੀ ਬੜੇ ਕਮੈਂਟ ਆ ਗਏ ਸੀ…

” ਦੀਪਾ….ਸ਼ੁਕਰੀਆ…” ਕਵੀ ਨੇ ਮੈਸਜ ਕੀਤਾ…

” ਪਰ ਕਾਹਦਾ ? ” ਦੀਪਾ ਨੇ ਜੁਆਬ ਭੇਜਿਆ..

” ਮੈਂ ਜਦੋਂ ਇੱਕੋ ਹੀ ਤਰਾਂ ਦੇ ਸਟੇਟਸ ਅਪਡੇਟ ਕਰਦਾ ਸੀ…ਤਾਂ ਉਹੀ ਲੋਕ ਕਮੈਂਟ ਕਰਨ ਆਉਂਦੇ ਸੀ ਜੋ ਬਸ ਵਾਹ ਵਾਹ ਬੋਲ ਜਾਂਦੇ ਸੀ…ਪਰ ਅੱਜ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਮੇਰੇ ਲਿਖੇ ਥੱਲੇ ਕੋਈ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ…ਮੇਰੀ ਲਿਖੀ ਗੱਲ ਬਾਰੇ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਦਿੱਤੇ ” ਕਵੀ ਨੇ ਮੈਸਜ ਕੀਤਾ…

” ਫੇਰ…ਕੀ ਸਮਝ ਆਈ ? ” ਦੀਪਾ ਨੇ ਜੁਆਬ ਚ ਹਾਸੇ ਵਾਲੀ ਸਮਾਈਲੀ ਪਾ ਕੇ ਭੇਜੀ…

“ਆਹੀ…ਕਿ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਕੁਛ ਵੀ ਏਦਾਂ ਦਾ ਪੋਸਟ ਕਰਦਾ ਹਾਂ…ਜੋ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਦੇ ਮਤਲਬ ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ…ਤਾਂ ਸਭ ਬਸ ਵਾਹ ਵਾਹ ਕਰਦੇ ਨੇ…ਕਿਉਂਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਲੇਖਕ ਨੇ ਜੋ ਵੀ ਲਿਖਿਆ…ਚੰਗਾ ਹੀ ਲਿਖਿਆ ਹੋਣਾ…ਪਰ ਅੱਜ ਜਦੋਂ ਮੇਰਾ ਲਿਖਿਆ ਸਚੀ ਹੀ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਚੰਗਾ ਲਗਿਆ.. ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਾਰਥਕ ਵਿਚਾਰ ਵੀ ਸਾਂਝੇ ਕੀਤੇ..ਮੇਰੇ ਲਿਖੇ ਉਪਰ ਚਰਚਾ ਵੀ ਕੀਤੀ…ਮਜ਼ਾ ਆ ਗਿਆ…”

” ਗੁਡ…ਬਸ ਹੁਣ ਅੱਗੇ ਤੋਂ ਵੀ ਯਾਦ ਰੱਖਣਾ ਹੈ…ਕਿ ਕਿਸੇ ਦੀ ਕੋਮੈਂਟ ਚ ਵਾਹ ਵਾਹ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਕੁਛ ਵੀ ਬੇਮਤਲਬ ਨਹੀਂ ਲਿਖੀ ਜਾਣਾ…ਓਹੀ ਲਿਖਣਾ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਕੋਈ ਮਤਲਬ ਹੋਵੇ…ਤੇ ਜੋ ਆਮ ਖਾਸ ਹਰੇਕ ਨੂੰ ਝੰਜੋੜਨ ਵਾਲਾ ਹੋਵੇ…”

” ਸਮਝ ਗਿਆ…”

…..

ਉਹ ਕਵੀ ਹੁਣ ਹੋਰ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ…

” ਤੁਸੀਂ ਹੁਣ ਆਪਣੇ ਪਿਆਰ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਲਿਖਦੇ ਹੀ ਨਹੀਂ ? ” ਉਸਨੂੰ ਇਕ ਪਾਠਕ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ…

” ਉਸਦੇ ਬਾਰੇ ਇਕੋ ਵਾਰ ਲਿਖਾਂਗਾ…ਜੋ ਮੇਰੇ ਪਿਆਰ ਵਾਂਗ ਹੀ ਅਮਰ ਹੋਵੇਗਾ….” ਕਵੀ ਬੋਲਿਆ..

” ਮਤਲਬ ? ”

” ਬਸ ਏਨਾ ਸਮਝੋ ਕਿ ਮੇਰਾ ਪਿਆਰ ਏਨਾ ਸਸਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਉਸਨੂੰ ਸਟੇਟਸ ਬਣਾਵਾਂ….”

ਪਾਠਕ ਨੂੰ ਕੁਛ ਵੀ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਸੀ ਆਇਆ….ਉਹ ਉਠਿਆ…ਤੇ ਸਿਰ ਖੁਰਕਦਾ ਹੋਇਆ ਚਲਾ ਗਿਆ….

ਕਵੀ ਅੱਜ ਵੀ ਆਪਣੇ ਪਿਆਰ ਬਾਰੇ ਲਿਖਦਾ ਹੈ….ਪਰ ਆਪਣੀ ਨਿੱਜੀ ਡਾਇਰੀ ਚ….

ਸਮਾਂਤੀਤ

by admin January 27, 2019

ਸ਼ਿਵਪੁਰੀ ਬਾਬਾ ਇੱਕ ਮਸਤ ਫਕੀਰ ਸੀ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਵਿਸਤਾਰ ਵਿੱਚ ਜਾਣਕਾਰੀ ਕਦੇ ਫੇਰ ਸਹੀ,,, ਗੁਰਜੀਏਫ ਦੇ ਇੱਕ ਸ਼ਿਸ਼ ਬੈਨੇਟ ਨੇ ਸ਼ਿਵਪੁਰੀ ਬਾਬਾ ਉੱਪਰ ਕਿਤਾਬ ਵੀ ਲਿਖੀ ਹੋਈ ਹੈ…ਖੈਰ ਜੋ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਜਹੀ ਘਟਨਾ ਪੜ੍ਹਨ ਨੂੰ ਮੈਨੂੰ ਅਤੀ ਦਿਲਚਸਪ ਲੱਗੀ ਸ਼ਿਵਪੁਰੀ ਬਾਬਾ ਦੀ ਉਹ ਲਿਖ ਰਿਹਾਂ….,,, ਸ਼ਿਵਪੁਰੀ ਬਾਬਾ ਦੀ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਚੰਗੀ ਸੀ। ਇੰਗਲੈਂਡ ਵੀ ਰਹੇ ਸੀ। ਮਹਾਰਾਣੀ ਵਿਕਟੋਰੀਆ ਦੇ ਕਈ ਸਾਲ ਮਹਿਮਾਨ ਵੀ ਰਹੇ। ਇੱਕ ਵਾਰੀ ਸ਼ਿਵਪੁਰੀ ਬਾਬਾ ਨੂੰ ਪੱਛਮ ਦਾ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਵਿਚਾਰਕ ਬਰਨਾਅਡ ਸ਼ਾਹ ਮਿਲਣ ਆਇਆ। ਬਰਨਾਅਡ ਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਥੋੜ੍ਹੀ ਟਾਂਚ ਮਾਰਕੇ ਗੱਲ ਕਰਨ ਦੀ ਆਦਤ ਸੀ। ਉਹ ਬਾਬਾ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦਾ “ਤੁਸੀਂ ਭਾਰਤੀ ਸਾਧੂ ਬਿਲਕੁਲ ਬੇਕਾਰ ਹੁੰਨੇ ਓਂ,, ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਮੇਂ ਦੀ ਕੋਈ ਕਦਰ ਨਹੀਂ ਹੈ”

ਬਾਬਾ ਨੇ ਮੋੜਕੇ ਕਿਹਾ… “ਤੁਸੀਂ ਸਮੇਂ ਦੇ ਗੁਲਾਮ ਹੋਂ, ਅਸੀਂ ਤਾਂ ਸਮਾਂਤੀਤ (ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਾਰ) ਜਿਓਂਦੇ ਹਾਂ 🍁”

Sewak Brar ਜੀ ਦੀ ਫੇਸਬੁੱਕ ਵਾਲ ਤੋਂ

ਬਗੀਚਾ

by admin January 26, 2019

ਕਿਤੇ ਦੂਰ ਪਹਾੜਾਂ ਚ ਇਕ ਬਜ਼ੁਰਗ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ…ਜਿਸਦਾ ਨਾਮ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਸੀ ਜਾਣਦਾ….ਉਸਦਾ ਕੋਈ ਟਿਕਾਣਾ ਨਹੀਂ ਸੀ…ਜਿਥੇ ਉਸਨੂੰ ਨੀਂਦ ਆ ਜਾਂਦੀ ਉਥੇ ਸੋਂ ਜਾਂਦਾ….ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪਤਾ ਉਹ ਕੀ ਖਾਂਦਾ ਹੈ…ਕਿਵੇਂ ਜਿਉਂਦਾ ਹੈ…ਪਰ ਸਭ ਨੂੰ ਏਨਾ ਪਤਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਸਿਆਣਾ ਹੈ…ਉਸਦੇ ਕੋਲ ਸਭ ਸੁਆਲਾਂ ਦੇ ਜੁਆਬ ਹੁੰਦੇ ਨੇ…

ਉਸੇ ਪਹਾੜ ਦੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਵਸਦੇ ਇਕ ਪਿੰਡ ਵਿਚ ਦੋ ਨੌਜਵਾਨ ਰਹਿੰਦੇ ਸੀ…

ਕਵੀਰਾਜ ਨਾਮ ਦਾ ਮੁੰਡਾ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਦਾ ਸ਼ੌਕੀਨ ਸੀ….ਉਸਦੇ ਬਾਰੇ ਆਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਕਿ ਕੋਈ ਕਿਤਾਬ ਛਪਦੀ ਬਾਦ ਚ ਸੀ ਉਹ ਪੜ੍ਹ ਪਹਿਲਾਂ ਲੈਂਦਾ ਸੀ…

” ਮੈਂ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਜਾਨਣਾ ਚਾਹੰਦਾ ਹਾਂ….ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਭੇਤ ਲੱਭਣ ਲਈ ਕਿਤਾਬਾਂ ਛਾਣਦਾ ਫਿਰਦਾ ਹਾਂ ” ਉਹ ਅਕਸਰ ਬੋਲਿਆ ਕਰਦਾ ਸੀ…

” ਮਿਲਿਆ ਫੇਰ ਭੇਤ ? ” ਲੋਕ ਉਸਨੂੰ ਸੁਆਲ ਕਰਦੇ….

ਉਸਦੇ ਕੋਲ ਕੋਈ ਜੁਆਬ ਨਹੀਂ ਸੀ ਹੁੰਦਾ….ਉਹ ਚੁੱਪ ਕਰਕੇ ਤੁਰ ਪੈਂਦਾ….ਤੇ ਫੇਰ ਕੋਈ ਨਵੀਂ ਕਿਤਾਬ ਫੜ੍ਹ ਲੈਂਦਾ….ਪਰ ਉਸਨੂੰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਭੇਤ ਕਿਸੇ ਕਿਤਾਬ ਚ ਨਾ ਮਿਲਿਆ……

ਉਸੇ ਪਿੰਡ ਚ ਰਹਿੰਦੇ ਦੂਜੇ ਨੌਜਵਾਨ ਦਾ ਨਾਮ ਆਸ਼ਕ ਸੀ….ਉਸਨੂੰ ਅੱਜ ਤੱਕ ਬੜੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਹੋਇਆ ਸੀ…ਪਰ ਓਹ ਕਿਸੇ ਇਕ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਨਹੀਂ ਸੀ ਰਹਿ ਸਕਦਾ……

ਅੱਜ ਕਲ ਉਹ ਫੇਰ ਇਕ ਹਸੀਨਾ ਦੇ ਪਿਆਰ ਚ ਪਾਗਲ ਸੀ….ਉਸਦੇ ਲਈ ਗੀਤ ਬੋਲਦਾ ਸੀ…ਕਵਿਤਾ ਗੁਨਗੁਣਾਉਂਦਾ ਸੀ…

” ਤੇਰੇ ਚੇਹਰੇ ਤੇ ਉਗਦੇ ਹਾਸੇ ਮੈਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿੰਦੇ ਨੇ…ਤੇਰਾ ਮੈਨੂੰ ਛੂਹਣਾ ਮੈਨੂੰ ਫੇਰ ਤੋਂ ਜਿਉਂਦਾ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ”

ਉਸਦੀ ਪ੍ਰੇਮਿਕਾ ਉਸਦੇ ਵੱਲ ਅੱਖਾਂ ਚ ਢੇਰ ਸਾਰਾ ਪਿਆਰ ਭਰ ਕੇ ਵੇਖਦੀ ਸੀ…ਹੱਸਦੀ ਸੀ…

” ਇਹ ਕਿੰਨਾ ਘਟ ਬੋਲਦੀ ਹੈ…ਕਦੀ ਵੀ ਮੇਰੇ ਵਾਂਗ ਆਪਣੇ ਦਿਲ ਦੀ ਗੱਲ ਜ਼ੁਬਾਨ ਉਪਰ ਨਹੀਂ ਲੈ ਕੇ ਆਉਂਦੀ….ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਇਸਦੇ ਦਿਲ ਵਿਚ ਕੀ ਹੈ…? ” ਆਸ਼ਕ ਅਕਸਰ ਸੋਚਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ…

” ਤੇਰੇ ਦਿਲ ਵਿਚ ਕੀ ਹੈ…ਤੂੰ ਦਸਦੀ ਹੀ ਨਹੀਂ…? ” ਇਕ ਦਿਨ ਉਸਨੇ ਪ੍ਰੇਮਿਕਾ ਨੂੰ ਪੁੱਛ ਹੀ ਲਿਆ…

” ਦਸਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ? ” ਪ੍ਰੇਮਿਕਾ ਨੇ ਉਸਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਚ ਅੱਖਾਂ ਪਾ ਕੇ ਦੇਖਿਆ….

ਆਸ਼ਕ ਕੋਈ ਹੋਰ ਸੁਆਲ ਨਾ ਕਰ ਸਕਿਆ….ਪਰ ਉਸਦੇ ਦਿਲ ਨੇ ਆਖਿਆ ਕਿ ਇਕ ਵਾਰ ਪਤਾ ਤਾਂ ਲਗਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਕੁੜੀ ਦੇ ਮਨ ਵਿਚ ਉਸਦੇ ਲਈ ਕੀ ਹੈ….

ਆਪਣੇ ਸੁਆਲਾਂ ਦੇ ਜੁਆਬ ਤਲਾਸ਼ਦੇ ਕਵੀਰਾਜ ਅਤੇ ਆਸ਼ਕ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਨੇ ਪਹਾੜਾਂ ਚ ਰਹਿੰਦੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਦੀ ਦੱਸ ਪਾਈ…

” ਓਸ ਬੁੱਢੇ ਆਦਮੀ ਕੋਲ ਹਰ ਸੁਆਲ ਦਾ ਜੁਆਬ ਹੁੰਦਾ ਹੈ…ਉਹ ਜਰੂਰ ਹੀ ਤੁਹਾਡੇ ਦੋਨਾਂ ਦੇ ਸੁਆਲਾਂ ਦੇ ਜੁਆਬ ਵੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੇ ਸਕੇਗਾ ”

ਪਿੰਡ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਸੁਣ ਕੇ ਦੋਵਾਂ ਨੇ ਪਹਾੜ ਚ ਜਾ ਕੇ ਉਸ ਬੁੱਢੇ ਆਦਮੀ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਦਾ ਸੋਚਿਆ….ਤੇ ਆਖਰ ਦੋਵੇਂ ਜਣੇ ਇਕ ਸਵੇਰ ਇਕੱਠੇ ਪਹਾੜ ਵੱਲ ਤੁਰ ਪਏ….

ਦੋਵੇਂ ਤੁਰਦੇ ਰਹੇ…ਤੁਰਦੇ ਰਹੇ….ਤੇ ਸ਼ਾਮਾਂ ਹੋਣ ਤੱਕ ਪਹਾੜ ਉਪਰ ਜਾ ਪੁੱਜੇ….

ਘਣੇ ਜੰਗਲ ਵਿਚ ਉਹ ਬੇਸਬਰੀ ਨਾਲ ਬੁੱਢੇ ਆਦਮੀ ਨੂੰ ਲੱਭਣ ਲੱਗੇ….ਆਖਰ ਉਹ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਇਕ ਦਰਖਤ ਥੱਲੇ ਬੈਠਾ ਦਿਖਿਆ….

ਸਾਫ ਸੁਥਰੇ ਕੱਪੜੇ ਪਾਈ…ਲੰਮੇ ਚਿੱਟੇ ਕੇਸਾਂ ਵਾਲਾ ਉਹ ਬੁੱਢਾ ਅੱਖਾਂ ਮੀਟੀ ਬੈਠਾ ਸੀ…

” ਬਾਬਾ ਜੀ…ਓ ਬਾਬਾ ਜੀ ” ਕਵੀਰਾਜ ਨੇ ਆਵਾਜ਼ ਦਿੱਤੀ…

ਬਾਬੇ ਨੇ ਅੱਖਾਂ ਖੋਲੀਆਂ….

” ਬਾਬਾ ਜੀ…ਆਪਾਂ ਬੜੀ ਦੂਰੋਂ ਆਏ ਹਾਂ…ਆਪਣੇ ਕੁਛ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਲੱਭਣ…” ਆਸ਼ਕ ਬੇਸਬਰੀ ਨਾਲ ਬੋਲਿਆ…

” ਅਰਾਮ ਕਰੋ ਪੁੱਤਰੋ…ਹਨੇਰਾ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਹੈ…ਚਾਨਣ ਲੱਭਣ ਆਏ ਹੋ…ਸਵੇਰ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰੋ…ਸਭ ਚਾਨਣ ਹੋ ਜਾਏਗਾ ” ਬੁੱਢੇ ਨੇ ਫੇਰ ਅੱਖਾਂ ਬੰਦ ਕਰ ਲਈਆਂ…

ਦੋਵੇਂ ਇਕ ਦੂਜੇ ਵੱਲ ਦੇਖਣ ਲੱਗੇ…ਉਹਨਾਂ ਕੋਲ ਹੋਰ ਚਾਰਾ ਵੀ ਕੀ ਸੀ…ਦੋਵੇਂ ਬੁਢੇ ਆਦਮੀ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਹੀ ਬੈਠ ਗਏ…

ਰਾਤ ਹੋਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਸੀ….ਦੋਵਾਂ ਨੇ ਉਥੇ ਹੀ ਸੋਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਲਈ…

….

ਅਗਲੀ ਸਵੇਰ ਦੋਵੇਂ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੇ ਫੇਰ ਬਜ਼ੁਰਗ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਵਾਲ ਦੱਸੇ…

” ਆਓ…ਲਾਗੇ ਹੀ ਇਕ ਬਗੀਚਾ ਹੈ…ਉਥੇ ਜਾ ਕੇ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ”

ਦੋਵੇਂ ਜਣੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਦੀ ਗੱਲ ਮੰਨ ਕੇ ਉਸਦੇ ਮਗਰ ਤੁਰ ਪਏ…

ਬਗੀਚੇ ਚ ਪੁੱਜਦੇ ਹੀ ਦੋਨਾਂ ਨੂੰ ਸਭ ਕੁਛ ਭੁਲ ਗਿਆ….ਏਨਾ ਸੋਹਣਾ ਬਗੀਚਾ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਤੱਕਿਆ ਸੀ….ਭਾਂਤ ਭਾਂਤ ਦੇ ਫੁੱਲ…ਛਾਂ ਵੰਡਦੇ ਦਰੱਖਤ…

ਹਰਾ ਸੰਘਣਾ ਘਾਹ ਦੇਖ ਕੇ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਥਕਾਵਟ ਲਹਿੰਦੀ ਸੀ….

ਬਗੀਚੇ ਚ ਘੁੰਮਦਿਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਾਂ ਹੋ ਗਈਆਂ….

” ਬਾਬਾ ਜੀ…ਸਾਡੇ ਸੁਆਲਾਂ ਵੱਲ ਵੀ ਗੌਰ ਕਰੋ ” ਆਸ਼ਕ ਨੂੰ ਜਿਵੇਂ ਅਚਾਨਕ ਯਾਦ ਆਇਆ ਕਿ ਉਹ ਤਾਂ ਇਥੇ ਸੁਆਲਾਂ ਦੇ ਜੁਆਬ ਲੱਭਣ ਆਇਆ ਸੀ…

” ਮੈਂ ਤਾਂ ਅੱਜ ਥੱਕ ਗਿਆ ਹਾਂ…ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਜਰੂਰ ਥੱਕ ਗਏ ਹੋਵੋਗੇ…ਆਪਾਂ ਕਲ੍ਹ ਇਸਦੇ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਾਂਗੇ…ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਹੁਣ ਅਰਾਮ ਕਰੋ ”

ਬਜ਼ੁਰਗ ਏਨਾ ਬੋਲ ਕੇ ਬਿਨਾਂ ਉਹਨਾਂ ਵੱਲ ਦੇਖੇ ਤੁਰ ਪਿਆ….ਦੋਵੇਂ ਜਣੇ ਵੀ ਹੋਰ ਕੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਸੀ…ਉਹ ਵੀ ਉਸਦੇ ਮਗਰ ਤੁਰ ਆਏ…

….

ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਉਹ ਫੇਰ ਉਸੇ ਬਗੀਚੇ ਚ ਆ ਪੁੱਜੇ….

ਆਸ਼ਕ ਅਤੇ ਕਵੀਰਾਜ ਇਕ ਵਾਰ ਫੇਰ ਬਗੀਚੇ ਚ ਆ ਕੇ ਖੁਸ਼ ਹੋ ਗਏ ਸੀ….ਪਰ ਅੱਜ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕਲ੍ਹ ਜਿੰਨਾ ਮਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਆਇਆ….

ਪਰ ਬਜ਼ੁਰਗ ਬਾਬਾ ਬਗੀਚੇ ਚ ਏਦਾਂ ਚਾਅ ਨਾਲ ਘੁੰਮ ਰਿਹਾ ਸੀ ਜਿਵੇਂ ਉਹ ਏਥੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਆਇਆ ਹੋਵੇ…

” ਬਾਬਾ ਜੀ…ਤੁਸੀਂ ਲਗਦਾ ਸਾਡੇ ਸੁਆਲਾਂ ਨੂੰ ਭੁੱਲ ਹੀ ਗਏ ਹੋ ? ” ਕਵੀਰਾਜ ਨੇ ਹਿੰਮਤ ਕਰਕੇ ਆਖਿਆ…

” ਨਹੀਂ ਪੁੱਤਰੋ…ਮੈਨੂੰ ਯਾਦ ਨੇ ਤੁਹਾਡੇ ਸੁਆਲ…ਪਰ ਤੁਸੀਂ ਏਨੀ ਦੂਰ ਤੋਂ ਆਏ ਹੋ…ਤਾਂ ਮੇਰਾ ਦਿਲ ਕਰਦਾ ਸੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਅਨਮੋਲ ਨਜ਼ਾਰੇ ਦਿਖਾਵਾਂ…ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਤੁਸੀਂ ਕਦੋਂ ਆਓਗੇ ਦੁਬਾਰਾ…ਇਸ ਕਰਕੇ ਜੀ ਭਰ ਕੇ ਇਹ ਸਭ ਦੇਖ ਲਵੋ…ਕਲ੍ਹ ਆਪਾਂ ਏਥੇ ਦੁਬਾਰਾ ਆਵਾਂਗੇ…ਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਪੁੱਛੇ ਗਏ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਦਵਾਂਗਾ…”

ਬਜ਼ੁਰਗ ਨੇ ਇਸ ਵਾਰ ਫੇਰ ਉਹਨਾਂ ਵੱਲ ਦੁਬਾਰਾ ਦੇਖਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ…ਤੇ ਬਗੀਚੇ ਵਿਚੋਂ ਬਾਹਰ ਨੂੰ ਤੁਰ ਪਿਆ…

ਆਸ਼ਕ ਅਤੇ ਕਵੀਰਾਜ ਦਾ ਦਿਲ ਤਾਂ ਹੋਇਆ ਸੀ ਕਿ ਵਾਪਸ ਪਿੰਡ ਮੁੜ ਜਾਣ…ਪਰ ਦੋਵਾਂ ਨੇ ਇਕ ਵਾਰ ਫੇਰ ਸਬਰ ਕਰ ਲਿਆ…

….

ਤੀਸਰੇ ਦਿਨ ਬਗੀਚੇ ਚ ਪੁੱਜਦੇ ਹੀ ਆਸ਼ਕ ਅਤੇ ਕਵੀਰਾਜ ਕਾਹਲੇ ਪੈ ਗਏ….

” ਏਨੇ ਸੋਹਣੇ ਬਗੀਚੇ ਨੂੰ ਘੁੰਮ ਤਾਂ ਲਵੋ…ਫੇਰ ਆਪਾਂ ਗੱਲਾਂ ਹੀ ਕਰਨੀਆਂ ਨੇ..” ਬਜ਼ੁਰਗ ਨੇ ਉਹਨਾਂ ਵੱਲ ਦੇਖਿਆ…

” ਨਹੀਂ ਬਾਬਾ ਜੀ…ਘੁੰਮ ਤਾਂ ਲਿਆ ਬਗੀਚਾ…ਹੁਣ ਦੁਬਾਰਾ ਦੁਬਾਰਾ ਕੀ ਦੇਖਣਾ…ਸਭ ਕੁਛ ਓਹੀ ਤਾਂ ਹੈ ਜੋ ਕਲ੍ਹ ਸੀ…ਪਰਸੋਂ ਸੀ…” ਕਵੀਰਾਜ ਨੇ ਖਿਝ ਕੇ ਆਖਿਆ…

” ਹੋਰ ਕੀ…ਮੈਂ ਤਾਂ ਕੱਲ੍ਹ ਹੀ ਅੱਕ ਗਿਆ ਸੀ…ਅੱਜ ਹੈਨੀਂ ਹੋਰ ਹਿੰਮਤ…ਬਸ ਬੈਠੀਏ…ਤੇ ਤੁਸੀਂ ਸਾਡੇ ਸੁਆਲਾਂ ਦੇ ਜੁਆਬ ਦਸੋ…ਜੇ ਹੈ ਨੇ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਤਾਂ…ਨਹੀਂ ਨੇ ਤਾਂ ਵੀ ਮਨ੍ਹਾ ਕਰਦੋ…ਆਪਾਂ ਵਾਪਸ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਬਣੀਏ…” ਆਸ਼ਕ ਵੀ ਬੋਲਿਆ…

ਬਜ਼ੁਰਗ ਉਹਨਾਂ ਦੋਨਾਂ ਵੱਲ ਵੇਖਦਾ ਰਿਹਾ…..ਉਸਦੇ ਚੇਹਰੇ ਉਪਰ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਂਗ ਹੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸੀ…

” ਪੁਛੋ ਆਪਣੇ ਸੁਆਲ…” ਬਜ਼ੁਰਗ ਘਾਹ ਉਪਰ ਬੈਠਦਾ ਹੋਇਆ ਬੋਲਿਆ…

” ਮੈਂ ਕਿੰਨੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪੜ੍ਹੀਆਂ ਨੇ…ਪਰ ਮੈਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਭੇਤ ਨਹੀਂ ਸਮਝ ਸਕਿਆ…ਮੈਂ ਸੋਚਦਾ ਹਾਂ ਮੈਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਬਸ ਜੀ ਰਿਹਾ ਹਾਂ…ਇਸਦਾ ਆਨੰਦ ਨਹੀਂ ਲੈ ਪਾ ਰਿਹਾ…” ਕਵੀਰਾਜ ਵੀ ਬਜ਼ੁਰਗ ਦੇ ਕੋਲ ਹੀ ਬੈਠ ਗਿਆ…

ਬਜ਼ੁਰਗ ਨੇ ਆਸ਼ਕ ਵੱਲ ਦੇਖਿਆ….

” ਬਾਬਾ ਜੀ…ਮੇਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਚ ਬੜੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਆਈਆਂ…ਮੈਂ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਦੇਰ ਤੱਕ ਨਿਭਾਅ ਨਹੀਂ ਪਾਉਂਦਾ…ਮੇਰਾ ਦਿਲ ਕਰਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਦਿਲ ਦੀ ਖਬਰ ਹੋਵੇ…ਮੈਨੂੰ ਪਤਾ ਹੋਵੇ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਦਿਲ ਚ ਕੀ ਹੈ…ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਸਭ ਪੁੱਛਦਾ ਹਾਂ…ਤਾਂ ਉਹ ਕੋਈ ਜੁਆਬ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੀਆਂ…ਜੇ ਦੇਣ ਵੀ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਸੰਤੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ….ਮੈਨੂੰ ਦਸੋ ਕਿ ਮੈਂ ਕਿਵੇਂ ਸਭ ਦੇ ਦਿਲ ਦਾ ਜਾਣ ਸਕਾਂ ? ” ਆਸ਼ਕ ਨੇ ਵੀ ਆਪਣੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦਸੀ…

ਬਜ਼ੁਰਗ ਨੇ ਗਰਦਨ ਝੁਕਾ ਲਈ…ਜਿਵੇਂ ਕੁਛ ਸੋਚਦਾ ਹੋਵੇ…

” ਤੁਹਾਡੇ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਸੁਆਲਾਂ ਦਾ ਜਵਾਬ ਇਕੋ ਹੈ…” ਬਜ਼ੁਰਗ ਬੋਲਿਆ…

” ਇਕੋ ਜਵਾਬ ਹੈ…ਕਿਵੇਂ…ਕੀ ਜੁਆਬ ਹੈ…ਸਾਨੂੰ ਦਸੋ ? ” ਦੋਵੇਂ ਬੇਸਬਰੀ ਨਾਲ ਬੋਲੇ…

” ਤੁਸੀਂ ਪਰਸੋਂ ਇਸ ਬਗੀਚੇ ਚ ਆਏ…ਖੁਸ਼ ਹੋਏ…ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਫੇਰ ਆਏ…ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਜਿੰਨੇ ਖੁਸ਼ ਨਹੀਂ ਸੀ ਤੁਸੀਂ…ਅੱਜ ਤੀਜੇ ਦਿਨ ਤਾਂ ਬਿਲਕੁਲ ਵੀ ਖੁਸ਼ ਨਹੀਂ ਹੋ ਏਥੇ ਆ ਕੇ…ਹੈ ਨਾ ? ” ਬਜ਼ੁਰਗ ਨੇ ਬੋਲ ਕੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਚ ਤੱਕਿਆ…

” ਹਾਂਜੀ…” ਕਵੀਰਾਜ ਬੋਲਿਆ..

” ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਬਗੀਚੇ ਦੀ ਖੂਬਸੂਰਤੀ ਤੋਂ ਅਣਜਾਣ ਸੀ…ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਤੁਸੀਂ ਐਸੀ ਖੂਬਸੂਰਤੀ ਦੇਖੀ ਸੀ…ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਦੇਖ ਕੇ ਖੁਸ਼ ਹੋ ਗਏ…ਪਰ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਤਾ ਸੀ ਕਿ ਬਗੀਚੇ ਚ ਕੀ ਹੈ…ਤੁਸੀਂ ਇਸਨੂੰ ਦੇਖਣ ਲਈ ਉਤਸੁਕ ਨਹੀਂ ਸੀ…ਤੀਸਰੇ ਦਿਨ ਵੀ ਉਹੀ ਸਭ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੇ ਤੁਹਾਡੇ ਚ ਕੋਈ ਖਿੱਚ ਪੈਦਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ…” ਬਜ਼ੁਰਗ ਬੋਲਦੇ ਹੋਏ ਇਕ ਵਾਰ ਫੇਰ ਰੁੱਕਿਆ…

” ਪਰ ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਸਾਡੇ ਸੁਆਲਾਂ ਦਾ ਸਬੰਧ ਕੀ ਹੈ ? ” ਆਸ਼ਕ ਬੋਲਿਆ…

” ਤੂੰ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪੜ੍ਹਦਾ ਹੈਂ ਜਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਜਾਨਣ ਲਈ…ਜਦੋਂ ਸਭ ਜਾਣ ਲੈਂਦਾ ਹੈਂ…ਤਾਂ ਤੂੰ ਕੁਛ ਹੋਰ ਨਵੀਂ ਚੀਜ਼ ਲੱਭਣ ਲਈ ਹੋਰ ਨਵੀਂ ਕਿਤਾਬ ਪੜ੍ਹਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈਂ…ਜਦੋਂ ਇਹ ਭੇਤ ਵੀ ਜਾਣ ਲੈਂਦਾ ਹੈਂ ਤਾਂ ਹੋਰ ਨਵੇਂ ਭੇਤ ਨੂੰ ਲੱਭਣ ਤੁਰ ਪੈਂਦਾ ਹੈਂ….ਫੇਰ ਇਕ ਸਮਾਂ ਆਇਆ ਜਦੋਂ ਤੈਨੂੰ ਲਗਿਆ ਕਿ ਤੂੰ ਸਭ ਕੁਛ ਜਾਣ ਲਿਆ…ਹੁਣ ਤੇਰੇ ਕੋਲ ਕਰਨ ਲਈ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਹੈ..ਜੀਵਨ ਚ ਕੋਈ ਉਤਸੁਕਤਾ ਨਹੀਂ ਰਹੀ..ਕਿਉਂਕਿ ਤੇਰੇ ਕੋਲ ਜਾਨਣ ਲਈ ਹੋਰ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਬਚਿਆ…ਜਿਹੜੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਆਨੰਦ ਦਿੰਦੀਆਂ ਸੀ ਸਭ ਤੂੰ ਪੜ੍ਹ ਚੁਕਾ ਹੈਂ…”

” ਪਰ ਇਸ ਚ ਖਰਾਬੀ ਕੀ ਹੈ…ਮੈਂ ਸਭ ਜਾਨਣ ਲਈ ਹੀ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪੜ੍ਹਦਾ ਸੀ ” ਕਵੀਰਾਜ ਬੋਲਿਆ..

” ਅਣਜਾਣ ਹੋਣ ਚ ਆਨੰਦ ਹੈ…ਸਭ ਜਾਣ ਲੈਣਾ ਆਨੰਦ ਨਹੀਂ ਦੇ ਸਕਦਾ….ਜਿਵੇਂ ਇਸ ਬਗੀਚੇ ਚ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਆਨੰਦ ਸੀ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਤੁਸੀਂ ਇਸਦੇ ਸਭ ਕੋਨੇ ਨਹੀਂ ਦੇਖ ਲਏ…ਪਰ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਤੁਸੀਂ ਪੂਰਾ ਬਗੀਚਾ ਦੇਖ ਲਿਆ…ਤੁਹਾਡਾ ਸੁਆਦ ਮੁਕ ਗਿਆ…ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵੀ ਏਦਾਂ ਦਾ ਬਗੀਚਾ ਹੀ ਹੈ…ਤੁਸੀਂ ਕਿਉਂ ਇਸਦੇ ਭੇਤ ਪਾਉਣ ਤੁਰਦੇ ਹੋ…ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਆਨੰਦ ਮਾਣਦੇ…” ਬਜ਼ੁਰਗ ਨੇ ਕਵੀਰਾਜ ਵੱਲ ਦੇਖਿਆ…

ਕਵੀਰਾਜ ਨੂੰ ਅੱਗੋਂ ਕੋਈ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਸੁਝੀ…

” ਪਰ ਮੇਰੇ ਸੁਆਲਾਂ ਦਾ ਕੀ ਜੁਆਬ ਹੋਇਆ..? ” ਆਸ਼ਕ ਬੋਲਿਆ…

” ਤੂੰ ਵੀ ਇਸ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਾਲੇ ਵਰਗਾ ਹੀ ਹੈਂ…ਤੂੰ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਚ ਆਈਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਨ…ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਪਿਆਰ ਲੈਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਬਸ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ਦੇ ਭੇਤ ਜਾਨਣ ਲਈ ਤੜਫਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਏਂ…ਤੂੰ ਵੀ ਆਨੰਦ ਨਹੀਂ ਮਾਨ ਰਿਹਾ…ਤੇਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਚ ਆਈ ਔਰਤ ਜੇ ਇਕੋ ਪਲ ਚ ਤੇਰੇ ਅੱਗੇ ਨੁਮਾਇਆਂ ਹੋ ਜਾਏਗੀ ਤਾਂ ਅੱਗੇ ਉਸਦੇ ਨਾਲ ਕਿਵੇਂ ਆਨੰਦ ਲਵੇਂਗਾ….ਜੋ ਮਜ਼ਾ ਹੋਲੀ ਹੋਲੀ ਆਪਣੇ ਆਪ ਇਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਜਾਨਣ ਚ ਹੈ ਉਹ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਪੜ੍ਹਨ ਚ ਨਹੀਂ ਹੈ..” ਬਜ਼ੁਰਗ ਬੋਲਿਆ…

ਆਸ਼ਕ ਅਤੇ ਕਵੀਰਾਜ ਕੁਝ ਨਾ ਬੋਲੇ…ਬਸ ਸੁਣਦੇ ਰਹੇ…

” ਤੁਸੀਂ ਦੋਵੇਂ ਇਕ ਦੂਜੇ ਤੋਂ ਉਲਟ ਹੋ…ਪਰ ਇਕੋ ਵਰਗੇ ਹੋ…ਇਕ ਨੇ ਸਭ ਕੁਛ ਪੜ੍ਹ ਲਿਆ…ਪਰ ਓਹ ਹੋਰ ਅੱਗੇ ਭੇਤ ਜਾਨਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਹੈ…ਉਸਨੇ ਕਿਤਾਬਾਂ ਨੂੰ ਆਨੰਦ ਲੈਣ ਲਈ ਨਹੀਂ ਪੜ੍ਹਿਆ…ਕੁਛ ਭੇਤ ਲੈਣ ਲਈ ਪੜ੍ਹਿਆ…ਜਦੋਂ ਭੇਤ ਜਾਣਿਆ ਇਕ ਕਿਤਾਬ ਦਾ…ਤਾਂ ਇਹ ਅਗਲੀ ਕਿਤਾਬ ਵੱਲ ਤੁਰ ਪਿਆ…

ਤੇ ਦੂਜਾ….ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਚ ਆਈਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਾਂਗ ਪੜ੍ਹਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਚ ਹੈ…ਇਹ ਵੀ ਸਭ ਜਾਣ ਲੈਣ ਦਾ ਇੱਛੁਕ ਹੈ…

ਜਦੋਂ ਕਿ ਅਣਜਾਣ ਹੋਣਾ ਮਜ਼ੇਦਾਰ ਹੈ…ਸਭ ਜਾਣ ਲੈਣਾ ਮੁੱਕ ਜਾਣਾ ਹੈ…”

ਬਜ਼ੁਰਗ ਏਨਾ ਬੋਲ ਕੇ ਉਠ ਖੜਾ ਹੋਇਆ….

ਦੋਵੇਂ ਜਣੇ ਵੀ ਨਾਲ ਹੀ ਉਠ ਖੜੇ ਹੋਏ….

” ਹੋਰ ਕੋਈ ਸੁਆਲ…? ” ਬਜ਼ੁਰਗ ਨੇ ਦੋਨਾਂ ਵੱਲ ਦੇਖਿਆ…

” ਤੁਸੀਂ ਇਕੱਲੇ ਅੱਕ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦੇ….? ” ਆਸ਼ਕ ਬੋਲਿਆ…

” ਨਹੀਂ…ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਂ ਕਿਸੇ ਤਲਾਸ਼ ਚ ਨਹੀਂ ਹਾਂ…ਮੈਂ ਬਸ ਜਿਉਂਦੇ ਹੋਣ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ ਮਨਾਉਂਦਾ ਹਾਂ ”

ਬਜ਼ੁਰਗ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਵਾਂਗ ਇਸ ਵਾਰ ਵੀ ਉਹਨਾਂ ਵੱਲ ਦੇਖੇ ਬਿਨਾਂ ਬਾਹਰ ਨੂੰ ਤੁਰ ਪਿਆ…

ਦੋਵੇਂ ਜਣੇ ਚੁਪਚਾਪ ਉਸਨੂੰ ਜਾਂਦੇ ਹੋਏ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਰਹੇ…

( ਖਤਮ ) – ਹਰਪਾਲ ਸਿੰਘ

ਬੌਬ ਮਾਰਲੇ

by admin January 25, 2019

ਬੌਬ ਮਾਰਲੇ ਇੱਕ ਖਿਆਲ ਰੱਖਦਾ ਸੀ, ਜਿਹੋ ਜਾ ਖ਼ਿਆਲ virologist ਰੱਖਦੇ ਆ, ਜੋ ਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਸਟੱਡੀ ਕਰਦੇ ਆ । ਉਹ ਮੰਨਦਾ ਸੀ ਕਿ ਨਸਲਵਾਦ ਤੇ ਨਫਰਤ ਇੱਕ ਬਿਮਾਰੀ ਆ ਤੇ ਹਰ ਬਿਮਾਰੀ ਵਾਂਗੂੰ ਇਹਦਾ ਇਲਾਜ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ । ਪੱਕਾ ਇਲਾਜ ਹੋ ਸਕਦਾ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਚ ਸੰਗੀਤ ਤੇ ਪਿਆਰ ਦਾ ਇੰਜੈਕਸ਼ਨ ਲਾਕੇ ।
ਇੱਕ ਵਾਰੀ ਉਹਨੇ peace rally ਤੇ ਪ੍ਰਫੌਰਮੈਂਸ ਦੇਣੀ ਸੀ ਤੇ ਕੁਛ ਬੰਦੂਕਧਾਰੀ ਉਹਨੂੰ ਘਰੇ ਆਕੇ ਗੋਲੀ ਮਾਰ ਗਏ । ਦੋ ਦਿਨਾਂ ਬਾਦ ਬੌਬ ਮਾਰਲੇ ਜ਼ਖਮੀ ਹਾਲਤ ਚ ਸਟੇਜ ਤੇ ਗਿਆ ਤੇ ਿਪਆਰ ਦਾ ਸੁਨੇਹਾ ਦੇਣ ਆਲੇ ਆਪਣੇ ਹਿੱਟ ਗੀਤ ਗਾਏ । ਕਿਸੇ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ, ” ਕਿਉਂ ? ਕੀ ਲੋੜ ਸੀ ? ਜਿੰਨਾ ਨੂੰ ਜੋੜਣ ਲਈ ਤੂੰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਲਾ ਦਿੱਤੀ ਸਾਰੀ, ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਹੀ ਤੈਨੂੰ ਮਾਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ । ਐਨਾ ਜਨੂੰਨ ਕਿਸ ਗੱਲ ਲਈ ?”
ਤਾਂ ਬੌਬ ਮਾਰਲੇ ਨੇ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ, ” ਜਿਹੜੇ ਲੋਕ ਨਫਰਤ ਦੀ ਅੱਗ ਚ ਸਾੜਕੇ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦੇਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਆ, ਉਹਨਾਂ ਕੋਲੇ ਇੱਕ ਮਿੰਟ ਦੀ ਵਿਹਲ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਮੈਂ ਛੁੱਟੀ ਕਿਵੇਂ ਲੈ ਸਕਦਾੰ । ਦੀਵੇ ਬਾਲ ਦਿਓ ਇਸ ਹਨੇਰੇ ਚ । “

ਐਲਗਜ਼ੈਂਡਰ

by admin January 24, 2019

ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਮੈਥਿਊ ਐਲਗਜ਼ੈਂਡਰ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਵਿਦਵਾਨ ਸੀ।ਉਹ ਅਧਿਆਪਕ ਹੀ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਸੀ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਿਖਾਏ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਤੁਰੀਏ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਹੈਰਾਨ ਹੋਵੋਗੇ ਇਹ ਜਾਣਕੇ ਕਿ ਐਲਗਜ਼ੈਂਡਰ ਨੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਠੀਕ ਖੜ੍ਹਾ ਹੋਣ, ਠੀਕ ਲੰਮੇ ਪੈਣ, ਠੀਕ ਬੈਠ ਜਾਣ , ਬਾਰੇ ਸਿਖਾ ਕੇ ਦੂਰ ਕੀਤੀਆਂ । ਉਹ ਅਧਿਆਪਕ ਸੀ ਮਨੁੱਖੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦਾ , ਪਰ ਬਣ ਗਿਆ ਚਕਿਤਸਿਕ ਅਤੇ ਐਲਗਜ਼ੈਂਡਰ ਨੇ ਆਪਣੀ ਕਿਤਾਬ ਵਿਚ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਅਜੇ ਤੱਕ ਅਜਿਹਾ ਆਦਮੀ ਨਹੀਂ ਦੇਖਿਆ ਜਿਹੜਾ ਆਪਣੇ ਸ਼ਰੀਰ ਦਾ ਸਹੀ ਵਿਵਹਾਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ, ਕਿਉਂਕਿ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੁੱਛ ਵੀ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕਿ ਉਹ ਕੀ ਕਰੀ ਜਾ ਰਹੇ ਨੇ।ਐਲਗਜ਼ੈਂਡਰ ਨੇ ਲਾਉਤਸੇ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਆਦਮੀ ਨੂੰ ਭੇਦ ਪਤਾ ਹੈ, ਉਹ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਆਦਮੀ ਆਪਣੇ ਪੰਜਿਆਂ ਦੇ ਜ਼ੋਰ ਖੜ੍ਹਾ ਹੋਵੇਗਾ ਤਾਂ ਉਹ ਦ੍ਰਿੜਤਾ ਨਾਲ਼ ਖੜ੍ਹਾ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕੇਗਾ।

ਉਸਦੀ ਪੂਰੀ ਜਿੰਦਗ਼ੀ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਬਣ ਜਾਏਗੀ।ਓਹਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗ਼ੀ ਵਿੱਚ ਭੈਅ ਦੀ ਕੰਬਣੀ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕਰ ਜਾਏਗੀ। ਉਹ ਜੋ ਵੀ ਕਰੇਗਾ ਡਰਦਾ ਹੋਇਆ, ਕੰਬਦਾ ਹੋਇਆ, ਘਬਰਾਇਆ ਹੋਇਆ ਹੀ ਕਰੇਗਾ, ਕੀ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦਾ?ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਇਹ ਵੀ ਨਹੀਂ ਕਿ ਉਹ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੈ, ਇਸਦਾ ਕਾਰਨ ਉਹ ਅੰਦਰੋਂ ਕੁੱਛ ਸ਼ੋਅ ਹੋਣ ਦੀ ਕੁੱਝ ਦਿਖਾਉਣ ਦੀ , ਜਾਂ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਹੋਣ ਦੀ ਵਿਅਰਥ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਚ ਆ। ਜਦ ਤੁਹਾਨੂੰ ਲੱਗੇ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਅੰਦਰ ਡਰ ਪੈਦਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਬੇਸਮਝ ਤਾਂ ਨੀ ਹਾਂ?ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਦੇਖ ਲਿਓ ਤੁਸੀਂ ਪੰਜਿਆਂ ਤੇ ਖੜੇ ਹੋ ਕੇ ਦਿਖਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਕਿ ਮੈਂ ਸਮਝਦਾਰ ਹਾਂ। ਜੀਵਨ ਬਹੁਤ ਅਲੱਗ ਕਿਸਮ ਦਾ ਹੈ ਦੋਸਤੋ।
ਉਪਰੋਕਤ ਲਫ਼ਜ਼ ਓਸ਼ੋ ਦੀਆਂ ਕਹੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਚੋਂ।

ਮੌਲਾਨਾ ਰੂਮੀ

by admin January 23, 2019

ਅਗਰ ਤੁਸੀ ਕਦੇ ਵੀ ਸੋਚਿਆ ਰੂਮੀ ਦੀ ਹੋਂਦ ਬਾਰੇ, ਉਸਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਬਾਰੇ, ਕੋਣ ਸੀ ਉਹ? ਤਾਂ ਇਹ ਪੜੋ ਕੁਝ ਜਾਣ-ਪਛਾਣ ਦੇ ਤੋਰ ਤੇ ਇਹ ਲੇਖ ਸਹਾਈ ਹੋਵੇਗਾ।

ਮੌਲਾਨਾ ਜਲਾਲੂਦੀਨ ਰੂਮੀ ੧੩ਵੀਂ(13th) ਸਦੀ ਦੇ ਫਾਰਸੀ ਕਵੀ, ਇਸਲਾਮੀ ਦਰਵੇਸ਼ ਤੇ ਇੱਕ ਰਹੱਸਵਾਦੀ ਸੂਫੀ ਸਨ। ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਮਹਾਨਤਮ ਅਧਿਆਤਮਕ ਗੁਰੂ ਤੇ ਬੁੱਧੀਜੀਵੀ ਵਜੋਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਜਨਮ ੧੨੦੭ਈ: (1207 AD) ਵਿੱਚ ਧਰਮ ਸ਼ਾਸਤਰੀਆ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ। ਉਹ ਅਕਸਰ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜੀਵਨ ਦੇ ਹਾਲਾਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਉਦਾਹਰਨਾਂ ਲੈ ਕੇ ਅਧਿਆਤਮਕ ਪੱਖ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਸਨ।

ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਜਲਾਲ ਅਦ ਦੀਨ ਮੁਹੰਮਦ ਰੂਮੀ ਜਾਂ ਜਲਾਲ ਅਦ ਦੀਨ ਮੁਹੰਮਦ ਬਲਖੀ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਦਾ ਜਨਮ ੩੦ ਸਤੰਬਰ ੧੨੦੭ (30/sep/1207) ਨੂੰ ਕਰੇਵੇਜ਼ਮਿਅਨ ਰਾਜ (Khwarezmian Empire) ਵਿੱਚ ਉਸ ਸਮੇਂ ਹੋਇਆ ਜਦ ਇਸਲਾਮ ਆਪਣੇ ਸ਼ਿਖਰਾਂ ਤੇ ਸੀ। “ਰੂਮੀ” ਜਾਂ “ਬਲਖੀ” ਉਨਾਂ ਦਾ ਅਸਲ ਨਾਮ ਨਹੀ ਸੀ, ਬਲਕਿ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਇਲਾਕਿਆ ਦੇ ਨਾਮ ਸਨ ਜਿਨਾ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾ ਦਾ ਤਾਲੁਕ ਰਿਹਾ ਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਕਿਤੇ ਨਾ ਕਿਤੇ ਨਸਲ ਵਜੋਂ ਵੀ ਜਾਣੇ ਗਏ। ਬਲਖੀ ਤੋਂ ਭਾਵ “ਬਲਖ” ਜੋ ਕਿ ਮੌਜੂਦਾ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸ਼ਹਿਰ ਸੀ। “ਰੂਮੀ” ਤੋਂ ਭਾਵ ਉਹ “ਰੂਮ ਦੀ ਸਲਤਨਤ” (Sultanate of Rûm) ਦੇ ਨਿਵਾਸੀ ਸਨ। ਰੂਮੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸਿੱਖਿਆ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ “ਬਹਾ ਉਦ-ਦੀਨ ਵਲਦ ਪਾਸੋਂ ਹਾਸਿਲ ਕੀਤੀ, ਜੋ ਕਿ ਖੁਦ ਬਹੁਤ ਵਿਦਵਾਨ, ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਮਾਹਿਰ, ਧਰਮ ਸ਼ਾਸਤਰੀ, ਇਕ ਰਹੱਸਮਈ ਤੇ ਸੂਫੀ ਉਸਤਾਦ ਸਨ। ਰੂਮੀ ਉਪਰ ਉਨਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਅਤਰ ਅਤੇ ਸਾਨਾਈ ਦਾ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵ ਰਿਹਾ। (ਅਤਰ ਅਤੇ ਸੱਨਾਈ ਦੋਵੇਂ ਫਾਰਸੀ ਮੁਸਲਿਮ ਕਵੀ ਸਨ।) ੧੨੪੪(1244) ਤੱਕ ਹੁਣ ਰੂਮੀ ਖੁਦ ਵੀ ਧਰਮ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਤੇ ਉਸਤਾਦ ਬਣ ਚੁੱਕੇ ਸਨ ਜਦ ਉਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸ਼ਮਸ ਉਦ-ਦੀਨ ਤਬਰੇਜ਼ ਨਾਲ ਟਕਰਾਏ। ਇਹ ਮੁਲਾਕਾਤ ਉਨਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦਾ ਇੱਕ ਅਹਿਮ ਮੋੜ ਸਾਬਿਤ ਹੋਈ। ਸ਼ਮਸ ਤੇ ਰੂਮੀ ਕਾਫੀ ਕਰੀਬੀ ਮਿੱਤਰ ਬਣ ਗਏ। ਲਗਭਗ ਇਸ ਮੁਲਾਕਾਤ ਤੋਂ ਦਸ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਰੂਮੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਗਜ਼ਲਾਂ ਲਿਖਣ ਵਿੱਚ ਸਮਰਪਿਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਹਨਾ ਗਜ਼ਲਾਂ ਦੇ ਸੰਕਲਨ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਨੇ “ਦੀਵਾਨ ਏ ਕਬੀਰ / ਦੀਵਾਨ ਏ ਸ਼ਮਸ ਏ ਤਬਰੀਜ਼ੀ” ਦਾ ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ। ਮਸਨਵੀ/ ਮਥਨਵੀ, ਦੀਵਾਨ ਏ ਸ਼ਮਸ ਏ ਤਬਰੀਜ਼ੀ, ਦੀਵਾਨ ਏ ਕਬੀਰ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਕੁੱਝ ਨਾਮਵਰ ਲਿਖਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹਨ। “ਦੀਵਾਨ ਏ ਸ਼ਮਸ ਏ ਤਬਰੀਜ਼ੀ” ਦਾ ਨਾਮ ਉਹਨਾ ਆਪਣੇ ਕਰੀਬੀ ਮਿੱਤਰ ਦੇ ਨਾਮ ਉੱਪਰ ਰੱਖਿਆ। ਜੋ ਕਿ ੯੦(90) ਗਜ਼ਲਾ ਅਤੇ ੧੯(19) ਰੂਬਾਈਆ ਅਰਬੀ ਵਿੱਚ ਤੇ ੧੪(14) ਦੋਹੇ ਯੁਨਾਨੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਤੇ ਕੁਝ ਤੁਰਕੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਦੋਹੇਆ ਦਾ ਸਮੂਹ ਹੈ।

੧੭ ਦਸੰਬਰ ੧੨੭੩(17-Dec-1273) ਨੂੰ ਕੌਨਿਆ ਵਿਖੇ ਰੂਮੀ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ, ਉਨਾ ਦੀ ਦੇਹ ਨੂੰ ਉਨਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਦਫਨਾਇਆ ਗਿਆ। ਉੱਥੇ ਹੁਣ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਮਕਬਰਾYeşil Türbe ਸ਼ਸ਼ੋਬਿਤ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਰੂਮੀ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਇੱਕ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਵੀ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਮੇਲਾਨਾ ਮਿੂਜ਼ਿਅਮ ਜਾਂ ਗਰੀਨ ਟੋਮਬ (Green Tomb,Mevlâna Museum) ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਅਜੋਕੇ ਪੱਛਮੀ ਰੂਮੀ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਤੇ ਸਿੱਖਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਸੂਫੀਅਤ ਦੇ ਅਭਿਆਸ ਤੇ ਦਰਸ਼ਨ ਬਾਰੇ ਜਾਣ ਪਛਾਣ ਲਈ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਮੰਨਦੇ ਹਨ।

“ਸਹੀ ਅਤੇ ਗਲਤ ਤੋਂ ਪਾਰ
ਇੱਕ ਮੈਦਾਨ ਆਏਗਾ
ਮੈ ਉੱਥੇ ਮਿਲਾਂਗਾ”
~ ਮੌਲਾਨਾ ਰੂਮੀ

ਮਜਾਕ ਤੇ ਈਰਖਾ

by admin January 23, 2019

ਅਕਸਰ ਮਜਾਕ ਅਸੀਂ ਉਸਦਾ ਉਡਾਉਣੇ ਹਾ ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਾਨੂੰ ਈਰਖਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਤੁਸੀਂ ਪਾਉਗੇ ਸਰਦਾਰਾਂ ਦਾ ਮਜਾਕ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਉਡਾਇਆ ਜਾਦਾ ਹੈ।ਇਸਦੇ ਪਿੱਛੇ ਗਹਿਰਾ ਕਾਰਨ ਹੈ।ਸਰਦਾਰਾਂ ਨਾਲ ਸਾਨੂੰ ਈਰਖਾ ਹੈ । ਈਰਖਾ ਦੇ ਕਾਰਨ ਵੀ ਸਾਫ ਹਨ। ਸਰਦਾਰ ਸਾਡੇ ਤੋ ਮਜਬੂਤ ਹੈ , ਸਾਹਸੀ ਹੈ , ਬਹਾਦੁਰ ਹੈ। ਹਰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀਆਂ ਤੋ ਅੱਗੇ ਹੈ। ਤੋ ਪੂਰਾ ਭਾਰਤ ਸਿੱਖਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਗਹਿਰੀ ਈਰਖਾ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਪਿਆ ਹੈ। ਸਰਦਾਰ ਕੋਲ ਖੜਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਬੇਚੈਨੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਬਦਲਾ ਕਿਵੇਂ ਲਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾ ਅਸੀਂ ਮਜਾਕ ਉਠਾਕੇ ਬਦਲਾ ਲੈਦੇ ਹਾ । ਇਹ ਮਜਾਕ ਝੂਠ ਹੈ ਇਹ ਸਿੱਖਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਗਹਿਰੀ ਈਰਖਾ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੈ।ਜਿਵੇਂ ਪੱਛਮ ਵਿੱਚ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦਾ ਮਜਾਕ ਉਡਾਇਆ ਜਾਦਾ ਹੈ ਉਸਦੇ ਪਿੱਛੇ ਵੀ ਕਾਰਨ ਹੈ। ਯਹੂਦੀਆਂ ਦੀ ਪ੍ਰੀਤਿਭਾ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਈਰਖਾ ਹੈ।ਜਿਥੇ ਯਹੂਦੀ ਪੈਰ ਰੱਖ ਦੇਵੇ ਉਥੋਂ ਪਿੱਛੇ ਹੱਟਣਾ ਪੈਦਾ ਹੈ। ਜਿੰਨੇ ਨੋਬੇਲ ਪ੍ਰਾਈਜ ਯਹੂਦੀਆਂ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਹਨ ਉਹਨੇ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇ। ਇਸ ਸਦੀ ਨੂੰ ਜਿੰਨਾ ਤਿੰਨ ਆਦਮੀਆਂ ਨੇ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ ਤਿੰਨੋਂ ਯਹੂਦੀ ਸਨ । ਮਾਰਕਸ, ਫਰਾਇਡ , ਤੇ ਐਲਬਰਟ ਆਈਨਸਟਾਈਨ । ਮਾਰਕਸ ਨੇ ਅੱਧੀ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ , ਫਰਾਇਡ ਨੇ ਸਾਰੇ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਤੇ ਕਬਜਾ ਕਰ ਲਿਆ ਤੇ ਆਇਨਸਟਾਈਨ ਤੇ ਸਾਰੇ ਵਿਗਿਆਨ ਤੇ । ਯਹੂਦੀ ਜਿਥੇ ਪੈਰ ਰੱਖ ਦੇਵੇ ਸਭ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਜਿਤ ਕਰ ਦਿੱਦਾ ਹੈ। ਯਹੂਦੀ ਕੋਲ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਹੈ । ਉਸ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਨਾਲ ਬੇਚੈਨੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਈਰਖਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਤੇ ਮਜਾਕ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਬਦਲਾ ਲੈਦੇ ਹਾ । ਤੋ ਪੂਰਾ ਭਾਰਤ ਸਿੱਖਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਈਰਖਾ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਪਿਆ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਸਿੱਖ ਸਾਹਸੀ ਹੈ ਸਾਡੇ ਤੋ ਅੱਗੇ ਹੈ । ਅਸੀਂ ਮਜਾਕ ਉਡਾ ਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਲੈਵਲ ਤੇ ਲਿਆਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾ।

ਓਸ਼ੋ
ਅਸ਼ਟਾਵਕਰ ਮਹਾਂਗੀਤਾਂ ਚੋ

ਹਸਨ ਮੰਟੋ

by admin January 22, 2019

ਬੇਬਾਕ ਲੇਖਕ ਸਆਦਤ ਹਸਨ ਮੰਟੋ ਨੂੰ ਉਸਦੀ ਡੈਥ ਐਨੀਵਰਸਰੀ ਤੇ ਯਾਦ ਕਰਦਿਆਂ ਮੈਨੂੰ ਯਾਦ ਆਇਆ ਕਿ ਮੰਟੋ ਅਤੇ ਬਲਵੰਤ ਗਾਰਗੀ ਹੋਰਾਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਦਿਆਂ ਹੀ ਮੈਂ ਸਾਹਿਤ ਪੜ੍ਹਨ ਵੱਲ ਮੁੜਿਆ ਸੀ। ਮੰਟੋ ਦਾ ਲਿਖਿਆ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਵਿਵਾਦ ਬਣਦਾ ਰਿਹਾ, ਜਾਂ ਕਹਿ ਲਈਏ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਫਿੱਟ ਨਹੀਂ ਬੈਠਿਆ, ਪਰ ਉਹਦੀ ਕਲਮ ਨਹੀਂ ਰੁਕੀ ਨਾ ਝੁਕੀ ਬੇਸ਼ੱਕ ਬਹੁਤ ਤੰਗਹਾਲੀ ਚ ਜੂਝਦਾ ਕੋਰਟ ਕਚਹਿਰੀ ਦੇ ਚੱਕਰ ਕੱਟਦਾ ਉਹ ਜਹਾਨੋਂ ਕੂਚ ਕਰ ਗਿਆ। ਪਰ ਉਸਦਾ ਲਿਖਿਆ ਅੱਜ ਵੀ ਬੰਦੇ ਨੂੰ ਸੋਚਣ ਸਮਝਣ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ,ਹਰ ਇੰਟਲੈਕਟ ਬੰਦੇ ਦਾ ਇਹ ਦੁਖਾਂਤ ਰਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਸਮਾਜ ਚ ਫਿੱਟ ਨਹੀਂ ਬੈਠਿਆ, ਜਿਹੜੇ ਲੈਵਲ ਤੇ ਇਹ ਵਿਚਰ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਨੇ ਉਹ ਆਮ ਸਮਾਜ ਤੋਂ ਵੱਖਰੀ ਗੱਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ,ਕਿਉਂਕਿ ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਦੇਖਣ ਸਮਝਣ ਦਾ ਨਜ਼ਰੀਆ ਬਿਲਕੁੱਲ ਵੱਖਰਾ ਹੁੰਦਾ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ਼ੋਂ। ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਹੀਂ ਬੱਸ ਮੰਟੋ ਦੇ ਕੁੱਝ ਬੋਲ ਕੁੱਝ ਫ਼ਿਲਮ ਚੋਂ, ਕੁੱਝ ਕਿਤਾਬਾਂ ਚੋਂ👇

ਮੰਟੋ:ਅਗਰ ਆਪ ਮੇਰੇ ਅਫ਼ਸਾਨੋ ਕੋ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਤੇ ਇਸਕਾ ਮਤਲਬ ਹੈ, ਜ਼ਮਾਨਾ ਹੀ ਨਾ ਕਾਬਿਲੇ ਬਰਦਾਸ਼ਿਤ ਹੈ!!

ਮੰਟੋ:ਜਬ ਗ਼ੁਲਾਮ ਥੇ ਤੋ ਆਜ਼ਾਦੀ ਕਾ ਖ਼ੁਆਬ ਦੇਖਤੇ ਥੇ,ਅਬ ਆਜ਼ਾਦ ਹੈਂ ਤੋ ਕੌਨ ਸਾ ਖ਼ੁਆਬ ਦੇਖੇਂ!!

ਬੰਬਈ ਛੱਡਣ ਵੇਲ਼ੇ ਮੰਟੋ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦਾ ਕਿ”ਯਾਰ ਯਾਦ ਆ?ਗੋਪੀ ਨੇ ਆਪਾਂ ਨੂੰ ਪਾਨ ਖਵਾਇਆ ਸੀ,ਮੈਂ ਉਹਦੇ 2 ਰੁਪਏ ਦੇਣੇ ਆ, ਸ਼ਾਮ ਕਹਿੰਦਾ ਕੋਈ ਨਾ ਮੈਂ ਦੇ ਦਊਂ
ਮੰਟੋ:ਨਹੀਂ ਯਾਰ ਦੇਣੇ ਨਹੀਂ ,ਮੈਂ ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਦਾ ਕਰਜ਼ਦਾਰ ਰਹਿਣਾ ਚਾਉਨਾ!!

” ਦੇਖ ਯਾਰ ਤੂੰ ਬਲੈਕ ਮਾਰਕੀਟ ਦੇ ਪੈਸੇ ਵੀ ਪੂਰੇ ਲਏ ਤੇ ਕਿੱਦਾਂ ਦਾ ਰੱਦੀ ਪੈਟਰੋਲ ਦਿੱਤਾ,ਇੱਕ ਵੀ ਦੁਕਾਨ ਨਹੀਂ ਜਲੀ!!

“ਨਦੀਮ ਮੈਨੇ ਤੁਮਹੇ ਅਪਨਾ ਦੋਸਤ ਬਨਾਇਆ ਹੈ, ਅਪਨੇ ਜ਼ਮੀਰ ਕੀ ਮਸਜਿਦ ਕਾ ਇਮਾਮ ਨਹੀਂ!!

,”ਦੇਖੋ ਮਰਿਆ ਨਹੀਂ ਜਿਉਂਦਾ ਹੈ….
ਰਹਿਣ ਦੇ ਯਾਰ ਮੈਂ ਥੱਕ ਗਿਆ ਹਾਂ!!

” ਮਰਦ ਔਰਤ ਤੋਂ ਅਦਾਵਾਂ ਤਵਾਇਫ਼ ਵਾਲੀਆਂ…
ਤੇ ਵਫ਼ਾਵਾਂ ਕੁੱਤੇ ਵਾਲ਼ੀਆਂ ਭਾਲ਼ਦਾ!!

ਸਿਗਮੰਡ ਫਰਾਇਡ

by admin January 22, 2019

ਮੈਂ ਓਸ਼ੋ ਦੀ ਇੱਕ ਇੰਟਰਵਿਊ ਸੁਣਕੇ ਬੜਾ ਢਿੱਡ ਫੜ ਕਿ ਹੱਸਿਆ,,, ਓਸ਼ੋ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਰੀਗਨ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਗਰੀਨ ਕਾਰਡ ਨੀ ਸੀ ਦੇ ਰਹੀ,, ਜਾਣੀ ਲਾਰੇ ਲੱਪੇ ਲਾਈ ਜਾਂਦੇ ਸੀ। ਇੰਟਰਵਿਊ ਲੈਣ ਆਲ੍ਹਾ ਕਹਿੰਦਾ ‘ਅਗਰ ਤੁਸੀਂ ਗਰੀਨ ਕਾਰਡ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਅਮਰੀਕਾ ਰਹੀ ਗਏ ਤਾਂ ਇਹ ਤਾਂ ਫੇਰ ਗੈਰਕਾਨੂੰਨੀ ਹੈ?’

ਓਸ਼ੋ ਕਹਿੰਦਾ ‘ਤੁਸੀਂ ਰੈੱਡ ਇੰਡੀਅਨਾਂ ਤੋਂ ਗਰੀਨ ਕਾਰਡ ਲਿਆ ਸੀ? ਰੀਗਨ ਨੇ ਕਿਸੇ ਰੈੱਡ ਇੰਡੀਅਨ ਤੋਂ ਗਰੀਨ ਕਾਰਡ ਲਿਆ? ਜਾਂ ਰੀਗਨ ਦੇ ਬਾਪ ਦੇ ਬਾਪ ਦੇ ਬਾਪ ਨੇ ਲਿਆ ਸੀ? ਕਹਿੰਦਾ ਜਦ ਤੁਸੀਂ ਧੱਕੇ ਨਾਲ੍ਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਜਾੜ ਕਿ ਐਥੇ ਰਹਿਣ ਲਾਗੇ! ਤਾਂ ਮੈਂ ਅਪਦੀ ਜਮੀਨ ਖਰੀਦ ਕਿ ਕਿਓਂ ਨੀ ਸਾਲ੍ਹਿਓ ਰਹਿ ਸਕਦਾ?? 😂

ਮੈਂ ਤਾਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਉਜਾੜਿਆ ਵੀ ਨੀ। ਕਹਿੰਦਾ ਜਿਹੜੇ ਆਹ ਓਰੇਗਾਨ ਸਟੇਟ ਆਲ੍ਹਿਆਂ ਨੂੰ ਮੈਥੋਂ ਬਾਹਲ੍ਹੀ ਤਕਲੀਫ ਆ। ਜਾਕੇ ਪਹਿਲਾਂ ਰੈੱਡ ਇੰਡੀਅਨਾਂ ਤੋਂ ਗਰੀਨ ਕਾਰਡ ਲਵੋ।

ਪਤੰਦਰ ਪੂਰਾ ਹਾਜਿਰ ਜੁਆਬ ਸੀ ਤੇ ਨਾਲ੍ਹੇ ਐਨ ਠੋਕ ਦਿੰਦਾ ਸੀ ਬੰਦੇ ਨੂੰ।

ਅਸੀਸ

by admin January 13, 2019

ਅਜੇ ਕੱਪੜੇ ਟੱਪ ‘ਚ ਪਾਏ ਹੀ ਸੀ ਗੇਟ ਖੜ੍ਹਕਿਆ, ਖੁੱਲ੍ਹਾ ਹੀ ਸੀ ਗੇਟ ….ਇੱਕ ਦਮ ਅੰਦਰ ਆ ਗਈ …ਉਹ ਬਜ਼ੁਰਗ ਔਰਤ, ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਦਾਣਿਆਂ ਦਾ ਥੈਲਾ ਸੀ ।
“…..ਹਾਂ ਪੁੱਤ ਕਿੱਦਾਂ ਆ ਗਏ ਨਵੇਂ ਘਰ ‘ਚ ?”
ਮੈਂ ਅਜੇ ਹੂੰ ..ਹਾਂ ਕਰਦਾ ਹੀ ਸੀ ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ, “..ਲੋਹੜੀ ਪਾ ਦੇ ਪੁੱਤ …” । ਮੈਂ ਕਿਹਾ, ” ਲੋਹੜੀ ਕਾਹਦੀ..?”
ਕਹਿੰਦੀ ” ਨਵੇਂ ਘਰ ‘ਚ ਆਏ ਓ…ਨਵੇਂ ਘਰ ਦੀ ਲੋਹੜੀ..” ਮੈਂ ਮੁਸਕਰਾ ਕੇ ਕਿਹਾ ,” ਅੱਛਾ…ਅੱਛਾ , ਬਹਿ ਜੋ ਮੰਜੇ ‘ਤੇ।” ਮੈਂ ਅੰਦਰ ਗਿਆ ਤੇ ਪੈਸੇ ਲਿਆ ਫੜ੍ਹਾਏ। ਜਿੰਨੇ ਵੀ ਸੀ ਉਹਨੇ ਬਿਨਾਂ ਨਾ-ਨੁਕਰ ਰੱਖ ਲਏ। “ਤੂੰ ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦਾ ,ਮੈਂ ਇਸੇ ਪਿੰਡ ਦੀ ਹਾਂ ਪੁੱਤ…ਮੈਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਈ ਸੀ ਜਦੋਂ ਘਰ ਬਣਦਾ ਸੀ..ਰੱਬ ਸੁੱਖ ਰੱਖੇ ,ਤੇਰੀ ਕਮਾਈ ‘ਚ ਬਰਕਤਾਂ ਪਾਵੇ ..” ਗੇਟ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਜਾਂਦੀ-ਜਾਂਦੀ ਅਸੀਸਾਂ ਦਿੰਦੀ ਕਹਿੰਦੀ,”..ਹੋਰ ਪੁੱਤ, ਮੈਨੂੰ ਤਾਂ ਖੁਸ਼ੀ ਹੀ ਬਹੁਤ ਏ ..ਮੇਰਾ ਇਸ ਪਿੰਡ ‘ਚ ਇਕ ਘਰ ਹੋਰ ਵੱਧ ਗਿਆ..।” ਮੈਂ ਉਹਦਾ ਆਖ਼ਰੀ ਫਿਕਰਾ ਸੁਣ ਸੁੰਨ ਹੋ ਗਿਆ। ਕਿੱਥੇ ਇਨਸਾਨ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਉਜਾੜਨ ਦੀ ਰਾਹ ਤੁਰਿਆ ਹੋਇਆ ਤੇ ਕਿੱਥੇ ਇਹ ਬਜ਼ੁਰਗ ਔਰਤ ਜੋ ਪਿੰਡ ‘ਚ ਵਸੇ ਨਵੇਂ ਘਰ ਨੂੰ ਬੜੀ ਅਪਣੱਤ ਨਾਲ਼ ‘ ਮੇਰਾ’ ਕਹਿ ‘ ਰਾਜ਼ੀ ਰਹੋ..ਵੱਸਦੇ ਰਹੋ ‘ ਦੀਆਂ ਅਸੀਸਾਂ ਦੇ ਰਹੀ ਏ ….।

ਰਿਜ਼ਕ

by admin January 13, 2019

ਭਗਤ ਧੰਨਾ ਜੀ ਇਕ ਦਿਨ ਸੁੱਤੇ ਸਿਧ ਜੰਗਲ ਦੇ ਵਿਚ ਟਹਿਲਦੇ ਹੋਏ ਇਕ ਪਗਡੰਡੀ ਤੋਂ ਨਿਕਲ ਰਹੇ ਨੇ।ਆਪ ਦੇ ਪੈਰਾਂ ਨਾਲ ਮਿੱਟੀ ਦਾ ਬਹੁਤ ਸਖ਼ਤ ਢੇਲਾ ਠੋਕਰ ਖਾ ਕੇ ਟੁੱਟ ਗਿਅੈ।
ਓਸ ਟੁੱਟੇ ਹੋਏ ਢੇਲੇ ਵਿਚ ਭਗਤ ਜੀ ਕੀ ਦੇਖਦੇ ਨੇ,ਇਕ ਕੀੜਾ ਏ,ਔਰ ਉਸ ਕੀੜੇ ਦੇ ਮੂੰਹ ਵਿਚ ਬੇਰ ਦਾ ਪੱਤਾ ਏ,ਉਹ ਟੁੱਕ ਟੁੱਕ ਕੇ ਖਾਈ ਜਾ ਰਿਹੈ।ਆਪ ਜੀ ਦੀ ਅਗੰਮੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ,ਅਧਿਆਤਮਕ ਸੁਰਤ,ਇਕ ਦਮ ਵਿਸਮਾਦ ਦੇ ਮੰਡਲਾਂ ਦੇ ਵਿਚ ਖੋਹ ਗਈ।
ਆਪ ਕਹਿੰਦੇ ਨੇ :-

    "ਪਾਖਾਣਿ ਕੀਟੁ ਗੁਪਤੁ ਹੋਇ ਰਹਤਾ ਤਾ ਚੋ ਮਾਰਗੁ ਨਾਹੀ॥
      ਕਹੈ  ਧੰਨਾ  ਪੂਰਨ  ਤਾਹੂ  ਕੋ  ਮਤ  ਰੇ  ਜੀਅ  ਡਰਾਂਹੀ॥"
                                                            {ਅੰਗ ੪੮੮}

ਕੋਈ ਰਸਤਾ ਨਈਂ,ਕੋਈ ਮਾਰਗ ਨਈਂ,ਇਸ ਗੁਪਤ ਰਹਿੰਦੇ ਕੀੜੇ ਨੂੰ,ਗੁਪਤ ਰੂਪ ਦੇ ਵਿਚ ਰਿਜ਼ਕ ਪਹੁੰਚ ਗਿਅੈ,ਰੋਜ਼ੀ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਏ।ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਜਿਹਨ ਦੇ ਉੱਤੇ ਹਰ ਵਕਤ ਜਿਹੜਾ ਬੋਝ ਤੇ ਤਨਾਉ ਹੈ,ਇਹ ਰੋਜ਼ੀ ਦਾ ਹੈ।ਕਹਿੰਦੇ ਨੇ ਇਹ ਤਨਾਉ ਪਛੂ,ਪੰਛੀਆਂ ਦੇ ਜਗਤ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਸਾਹਿਬ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਮਹਾਰਾਜ ਤੇ ਅੈਸਾ ਫ਼ਰਮਾਨ ਕਰਦੇ ਨੇ :-

       "ਪਰੰਦਏ ਨ ਗਿਰਾਹ ਜਰ॥ਦਰਖਤ ਆਬ ਆਸ ਕਰ॥
        ਦਿਹੰਦ ਸੂਈ॥ਏਕ ਤੁਈ ਏਕ ਤੁਈ॥੬॥"
                                                          {ਅੰਗ ੧੪੪}
  • 1
  • …
  • 172
  • 173
  • 174
  • 175
  • 176
  • …
  • 186

Punjabi Status

  • Ajj Da Vichar
  • Attitude Status in Punjabi
  • Funny punjabi status
  • Motivational Status Punjabi
  • Punjabi Dharmik Status
  • Punjabi Love status
  • Punjabi Song Status
  • Punjabi Status for Boys
  • Punjabi Status for Girls
  • Punjabi Status Sardari
  • Punjabi Status Yaari

Punjabi Boliyan

  • Punjabi Boliyan
  • Bari Barsi Boliyan
  • Bhangra Boliyan
  • Dadka Mail
  • Deor Bharjayii
  • Desi Boliyan
  • Funny Punjabi Boliyan
  • Giddha Boliyan
  • Jeeja Saali
  • Jeth Bhabhi
  • Kudi Vallo Boliyan
  • Maa Dhee
  • Munde Vallo Boliyan
  • Nanaan Bharjayi
  • Nanka Mail
  • Nooh Sass
  • Punjabi Tappe

Punjabi Stories

  • Funny Punjabi Stories
  • Sad Stories
  • General
  • Kids Stories
  • Long Stories
  • Mix
  • Moments
  • Motivational
  • Punjabi Virsa
  • Religious
  • Short Stories
  • Social Evils
  • Spirtual

Wallpapers

  • Ajj Da Vichar
  • Attitude Status in Punjabi
  • Funny punjabi status
  • Motivational Status Punjabi
  • Punjabi Dharmik Status
  • Punjabi Love status
  • Punjabi Song Status
  • Punjabi Status for Boys
  • Punjabi Status for Girls
  • Punjabi Status Sardari
  • Punjabi Status Yaari

About Us

Punjabi stories is providing hand picked and unique punjabi stories for the users all around the world. We also publish stories send by our users related to different categories such as motivational, religious, spirtual, emotional, love and of general.

Download Application

download punjabi stories app

download punjabi stories app
  • Facebook
  • Instagram
  • Pinterest
  • Youtube
  • Quiz
  • Sachian Gallan
  • Punjabi Status
  • Punjabi Kids Stories
  • Punjabi Motivational Kahanian
  • Punjabi Short Stories
  • Shop
  • Punjabi Wallpapers
  • Refund and Cancellation Policy
  • Terms and conditions
  • Refund policy
  • About
  • Contact Us
  • Privacy Policy

@2021 - All Right Reserved. Designed and Developed by PunjabiStories

Punjabi Stories
  • All Kahaniyan
    • General
    • Religious
    • Motivational
    • Sad Stories
    • Funny Punjabi Stories
    • Kids Stories
    • Long Stories
    • Love Stories
    • Punjabi Virsa
    • Mix
  • Punjabi Status
    • Attitude Status in Punjabi
    • Motivational Status Punjabi
    • Wallpapers – Image Status
    • Punjabi Love status
    • Punjabi Love Shayari
    • Punjabi Whatsapp Status
    • Punjabi Status for Boys
    • Punjabi Status for Girls
    • Punjabi Status Yaari
    • Ajj Da Vichar
    • Sad Status Punjabi
    • Punjabi Song Status
    • Sachian Gallan
    • Punjabi Dharmik Status
    • Shayari
    • Punjabi Status Sardari
    • Funny punjabi status
  • Blog
  • Punjabi Boliyan
    • Bhangra Boliyan
    • Desi Boliyan
    • Dadka Mail
    • Nanka Mail
    • Munde Vallo Boliyan
    • Bari Barsi Boliyan
    • Kudi Vallo Boliyan
    • Jeeja Saali
    • Jeth Bhabhi
    • Maa Dhee
    • Nanaan Bharjayi
    • Nooh Sass
    • Punjabi Tappe
    • Deor Bharjayii
    • Funny Punjabi Boliyan
    • Giddha Boliyan
    • Munde Vallo Boliyan
  • Wishes
    • Birthday Wishes
      • Birthday Wishes for Brother
      • Birthday Wishes for Sister
      • Birthday Wishes for Friend
      • Birthday Wishes for Father
      • Birthday Wishes for Mother
      • Birthday Wishes for Wife
      • Birthday Wishes for Husband
      • Birthday Wishes for Son
      • Birthday Wishes for Daughter
    • Festival Wishes
      • Baisakhi Wishes
  • Wallpapers
    • Sad Status Images
    • Love Status Images
    • Motivational Status Images
    • Gurbani Status Images
    • Sachian Gallan Status
    • Funny Status Images
    • Ajj Da Vichar
    • Image Status
  • Punjabi Shayari

Shopping Cart

Close

No products in the cart.

Close