Manpreet Singh

ਕੇਵਲ ਪਰਮੇਸ਼ਰ ।

ਬਹੁਤ ਸੰਪਤੀ ਖੋਜੀ ਪਰ ਅੰਤ ਵਿਚ ਉਸ ਨੂੰ ਵਿਪੰਤੀ ਹੀ ਪਾਇਆ । ਫਿਰ ਸਵੈ ਵਿਚ ਸੰਪਤੀ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ; ਫਿਰ ਜੋ ਪਾਇਆ ਉਹੀ ਪਰਮਾਤਮਾ ਸੀ। ਫਿਰ ਜਾਣਿਆ ਕਿ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੂੰ ਗਵਾ ਦੇਣਾ ਹੀ ਵਿਪੰਤੀ ਹੈ ਤੇ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੂੰ ਪਾ ਲੈਣਾ ਹੀ ਸੰਪਤੀ ਹੈ

ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਦੀ ਬਹੁਤ ਤਾਰੀਫ ਕੀਤੀ ਉਸ ਦੀ ਉਸਤਤ ਵਿਚ ਸੁੰਦਰ ਗੀਤ ਗਾਏ ਉਹ ਵਿਅਕਤੀ ਕੁਝ ਪਾਉਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਰੱਖਦਾ ਸੀ । ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਉਸ ਦੀ ਪ੍ਰਸੰਸਾ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਹੋਇਆ ਫਿਰ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆ ਸੋਨੇ ਦੀਆ ਮੋਹਰਾ ਭੇਟ ਕੀਤੀਆ। ਉਸ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਜਦ ਮੋਹਰਾ ਤੇ; ਨਜਰ ਪਾਈ ਤਾ ਉਸ ਦੀਆ ਅੱਖਾ ਕਿਸੇ ਅਲੋਕਿਕ ਚਮਕ ਨਾਲ ਭਰ ਗਿਆ ਤੇ ਉਸ ਨੇ ਅਸਮਾਨ ਵੱਲ ਦੇਖਿਆ; ਉਹਨਾ ਮੋਹਰਾ ਦੇ ਉਪਰ ਕੁਝ ਲਿਖਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ; ਉਹ ਮੋਹਰਾ ਨੂੰ ਸੁੱਟ ਕੇ ਨੱਚਣ ਲੱਗ ਪਿਆ ਉਸ ਦੀ ਹਾਲਤ ਕੁਝ ਤੋ ਕੁਝ ਗੲੀ। ਉਹਨਾ ਮੋਹਰਾ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਨਾ ਜਾਣੇ ਉਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹੜੀ ਕਰਾਂਤੀ ਹੋ ਗਈ ਸੀ ।

ਬਹੁਤ ਸਾਲਾ ਦੇ ਬਾਅਦ ਕਿਸੇ ਨੇ ਉਸ ਤੋ ਪੁਛਿਆ ਕਿ ਮੋਹਰਾ ਦੇ ਉਪਰ ਕੀ ਲਿਖਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਉਹ ਬੋਲਿਆ ਉਹਨਾ ਮੋਹਰਾ ਤੇ ਲਿਖਿਆ ਸੀ ਕਿ ਕੇਵਲ ਪਰਮੇਸ਼ਰ ਹੀ ਕਾਫੀ ਹੈ।

ਮੈ ਦੇਖਿਆ ਹੈ ਜਿਹਨਾ ਦੇ ਕੋਲ ਸਭ ਕੁਝ ਹੈ ਉਹ ਵੀ ਗਰੀਬ ਹਨ, ਦਰੀਦਰ ਹਨ ਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾ ਦੇ ਵੀ ਸੰਪਾਤੀਸ਼ਾਲੀ ਹਨ ਜਿਹਨਾ ਕੋਲ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀ ਹੈ।

ਇਸ ਤਰਾ ਮੇਰੇ ਹੱਥ ਇਹ ਵਿਧੀ ਲੱਗ ਗਈ ਕਿ ਜਿਸ ਨੇ ਸਭ ਕੁੱਝ ਪਾਉਣਾ ਹੈ ਉਸ ਨੂੰ ਸਭ ਛੱਡਣਾ ਹੋਵੇਗਾ ਜੋ ਸਭ ਕੁਝ ਛੱਡਣ ਦਾ ਹੌਸਲਾ ਰੱਖਦੇ ਹਨ ਉਹ ਆਪ ਹੀ ਪ੍ਭੂ ਨੂੰ ਪਾਉਣ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਹੋ ਜਾਦੇ ਹਨ।

ਓਸ਼ੋ । ਪੰਧ ਦੇ ਪਰਦੀਪ ਪੁਸਤਕ ਵਿੱਚੋ

ਦਰਿਆ ਸਿੰਧ ਦੇ ਤੱਟ ‘ਤੇ ਇਕ ਸੰਨਿਆਸੀ ਲੇਟਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ।ਸਿਕੰਦਰ ਦੀ ਸੈਨਾ ਲੰਘੀ,ਘੋੜ ਸਵਾਰ,ਊਠਾਂ ‘ਤੇ,ਹਾਥੀਆਂ ‘ਤੇ ਸਵਾਰ ਤੇ ਪੈਦਲ,ਲੰਬਾ ਚੌੜਾ ਲਾਉ-ਲਸ਼ਕਰ ਲੰਘਿਆ। ਆਖ਼ਰੀ ਟੁਕੜੀ ਵਿਚ ਸਿਕੰਦਰ ਆਪ ਸੀ। ਦੇਖ ਕੇ ਦੰਗ ਰਹਿ ਗਿਆ ਕਿ ਇਤਨੀ ਧੂੜ ਉੱਡੀ ਹੈ,ਇਤਨਾ ਮੇਰਾ ਲਾਉ-ਲਸ਼ਕਰ ਲੰਘਿਆ ਹੈ,ਪਰ ਇਸ ਫਕੀਰ ਦੇ ਆਰਾਮ ਵਿਚ ਕੋਈ ਫ਼ਰਕ ਨਹੀਂ ਪਿਆ,ਉਸੇ ਤਰਾੑਂ ਹੀ ਲੇਟਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਸਿਕੰਦਰ ਕੋਲ ਗਿਆ,ਉਸਦੀ ਮਸਤੀ,ਉਸਦੀ ਬੇਪਰਵਾਹੀ ਵੇਖਣ ਵਾਸਤੇ,ਤਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕੋਲ ਗਿਆ,ਇਹ ਫ਼ਕੀਰ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ
“ਸਿਕੰਦਰ,ਕਿੱਥੇ ਚਲਿਆ ਹੈਂ ?”
ਸਿਕੰਦਰ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ
“ਫ਼ਕੀਰ ਸਾਈਂ,ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਨੂੰ ਫ਼ਤਿਹ ਕਰਨ ਚਲਿਆ ਹਾਂ।”
“ਅੱਛਾ,ਜਦ ਤੂੰ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਨੂੰ ਫ਼ਤਿਹ ਕਰ ਲਵੇਂਗਾ,ਜਿੱਤ ਲਵੇਂਗਾ,ਫਿਰ ਕੀ ਕਰੇਂਗਾ ?”
ਸਿਕੰਦਰ ਇਸ ਸਵਾਲ ਦੇ ਜਵਾਬ ਲਈ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਸੀ,ਅਤੇ ਐਸੀ ਸਵਾਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ,ਇਹ ਉਸ ਦੀ ਸੋਚਣੀ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਫਿਰ ਵੀ ਉਸਨੇ ਸੋਚ ਕੇ ਜਵਾਬ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ
“ਮੈਂ ਫਿਰ ਕੋਈ ਹੋਰ ਮੁਲਕ ਫ਼ਤਿਹ ਕਰਾਂਗਾ,ਕੋਈ ਹੱਥ ‘ਤੇ ਹੱਥ ਧਰ ਕੇ ਥੋੜੀੑ ਬੈਠਾਂਗਾ।”
ਉਹ ਫ਼ਕੀਰ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ-
“ਜੇ ਤੂੰ ਉਹ ਮੁਲਕ ਵੀ ਫ਼ਤਿਹ ਕਰ ਲਿਆ ਤਾਂ ਫਿਰ ਕੀ ਕਰੇਂਗਾ?”
ਸਿਆਣਾ ਬੰਦਾ ਸੀ ਸਿਕੰਦਰ,ਬਈ ਇਹ ਤਾਂ ਸੁਆਲ ਚਲਦਾ ਹੀ ਜਾਏਗਾ,ਚਲਦਾ ਹੀ ਜਾਏਗਾ। ਫਿਰ ਵੀ ਉਸਨੇ ਹਿੰਮਤ ਕਰਕੇ ਜੁਆਬ ਦਿੱਤਾ-
“ਮੈਂ ਕਈ ਹੋਰ ਮੁਲਕ ਜਿੱਤਣ ਜਾਵਾਂਗਾ।”
“ਅੱਛਾ,ਮੰਨ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਜੇ ਤੂੰ ਉਹ ਮੁਲਕ ਵੀ ਫ਼ਤਿਹ ਕਰ ਲਵੇਂਗਾ,ਤਾਂ ਫਿਰ ਕੀ ਕਰੇਂਗਾ ?”
ਚਿੜੑ ਕੇ ਤੇ ਔਖਾ ਹੋ ਕੇ ਸਿਕੰਦਰ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ-
“ਮੈਂ ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਫ਼ਤਿਹ ਕਰਾਂਗਾ। ਇਕ ਚੱਪਾ ਵੀ ਜ਼ਮੀਨ ਨਹੀਂ ਰਹਿਣ ਦਿਆਗਾ,ਜੋ ਮੇਰੀ ਮੁੱਠੀ ਵਿਚ ਨਾ ਹੋਵੇ।”
ਅੰਦਰੋਂ ਹੁਣ ਸਿਕੰਦਰ ਖ਼ੁਸ਼ ਹੋ ਗਿਆ,ਬਈ ਠੀਕ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ ਹੈ,ਪਰ ਫ਼ਕੀਰ,ਫ਼ਕੀਰ ਸੀ,ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ
“ਸਿਕੰਦਰ,ਚਲੋ ਜੇ ਤੂੰ ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਫ਼ਤਿਹ ਕਰ ਲਵੇਂ,ਇਸ ਤਰਾੑਂ ਵੀ ਹੋ ਜਾਏ,ਫਿਰ ਤੂੰ ਕੀ ਕਰੇਂਗਾ ?”
ਹੈਰਾਨ ਹੋ ਗਿਆ ਸਿਕੰਦਰ,ਇਹ ਤਾਂ ਸੁਆਲ ਫਿਰ ਅੱਗੇ ਚਲਾ ਗਿਆ।ਕਹਿਣ ਲੱਗਾ
“ਫ਼ਕੀਰ ਸਾਈਂ,ਫਿਰ ਮੈਂ ਆਰਾਮ ਕਰਾਂਗੇ।”
ਫ਼ਕੀਰ ਕਹਿਣ ਲੱਗਾ
“ਤੂੰ ਇਤਨੇ ਪੁਆੜੇ,ਇਤਨੇ ਸਿਆਪੇ ਪਾਕੇ ਆਰਾਮ ਕਰੇਂਗਾ,ਆਪਾਂ ਆਰਾਮ ਕਰਦੇ ਪਏ ਹਾਂ,ਅਸੀਂ ਸਿਕੰਦਰ ਹਾਂ। ਤੂੰ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਪੁਆੜੇ ਪਾ ਕੇ ਆਰਾਮ ਕਰੇਂਗਾ,ਆਪ ਅਰਾਮ ਵਿਚ ਹਾਂ।”
ਇਹ ਲੋਭ ਵਾਸ਼ਨਾ ਬੰਦੇ ਨੂੰ ਮਰਦੇ ਦਮ ਤੱਕ ਭਜਾਈ ਫਿਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਲੋਭ ਵਾਸ਼ਨਾ ਤਿ੍ਸ਼ਨਾ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤੇ ਤਿ੍ਸ਼ਨਾ ਅੱਗ ਦੀ ਤਰਾ੍ਂ ਹੈ ਤੇ ਅੱਗ ਕਦੀ ਲੱਕੜੀ ਤੋਂ ਰੱਜੀ ਹੈ,ਕਿਤਨੀਆਂ ਵੀ ਪਾਉ। ਇਸੇ ਤਰਾੑਂ ਤਿ੍ਸ਼ਨਾ ਤਿ੍ਪਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਅਹੰਕਾਰ-ਵਾਸ਼ਨਾ,ਲੋਭ-ਵਾਸ਼ਨਾ,ਕਾਮ-ਵਾਸ਼ਨਾ ਵੱਧਦੀ ਹੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ,ਵੱਧਦੀ ਹੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਕਬੀਰ ਨਾ ਹਮ ਕੀਆ ਨ ਕਰਹਿਗੇ ਨਾ ਕਰਿ ਸਕੈ ਸਰੀਰੁ ।।
ਕਿਆ ਜਾਨਉ ਕਿਛੁ ਹਰਿ ਕੀਆ ਭਇੳ ਕਬੀਰੁ ਕਬੀਰੁ ।। (ਸਲੌਕ ਕਬੀਰ ਜੀ, ਅੰਗ 1367)

ਭਗਤ ਕਬੀਰ ਜੀ ਕਿਤੇ ਗੰਗਾ ਦੇ ਤੱਟ ਤੇ ਬੈਠੇ ਸਨ,ਸਵੇਰ ਦਾ ਟਾਇਮ ਸੀ । ਸਿਵਰਾਤਰੀ ਦਾ ਦਿਨ ਸੀ,ਪੰਝੀ ਸਾਧੂਆਂ ਨੂੰ ਕਹਿ ਆਏ..ਅੱਜ ਦੁਪਹਿਰ ਨੂੰ ਭੌਜਣ ਸਾਡੇ ਘਰ ਹੀ ਕਰਨਾ । ਉਨਾ ਸਾਧੂਆਂ ਦੇ ਚਾਰ ਪੰਜ ਮਿੱਤਰ ਹੌਰ ਆਏ ਹੌਏ ਸਨ । ਉਨਾ ਰਾਹੀਂ ਗੱਲ ਸਾਰੇ ਬਨਾਰਸ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਗਈ । ਪਹੁੰਚ ਗਏ 700-800 ਸਾਧੂ । ਐਨੀ ਭੀੜ ਦੇਖ ਕੇ ਕਬੀਰ ਤਾਂ ਘਰੌਂ ਨਿਕਲ ਗਿਆ । ਪੰਝੀ ਤੀਹ ਆਦਮੀਆਂ ਦਾ ਭੌਜਨ ਬਣਾਇਆ ਸੀ । ਅਚਾਨਕ ਹੌਰ ਬਣਾ ਸਕੇ,ਲਿਆ ਸਕੇ,ਇਤਨੀ ਬਿਸਾਤ ਨਹੀ ਸੀ,ਇਤਨੀ ਮਾਇਆ ਵੀ ਨਹੀ ਸੀ, ਕੀ ਕਰੇ ਸ਼ਰਮਸਾਰ ਹੌ ਕੇ ਘਰੌਂ ਨਿਕਲ ਗਿਆ ।
ਸ਼ਾਮਾ ਪੈ ਗਈਆ । ਹੁਣ ਸੌਚਦੇ ਘਰ ਜਾਵਾਂ ਕਿ ਨਾਂ…ਪਤਾ ਨਹੀ ਉਨਾ ਪੰਝੀ ਤੀਹਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਭੌਜਣ ਮਿਲਿਆਂ ਜਾ ਨਹੀ,,ਜਿੰਨਾ ਨੂੰ ਮੈਂ ਕਹਿ ਕੇ ਆਇਆ ਸੀ । ਬੇਇੱਜਤੀ ਖੂਬ ਹੌਈ ਹੌਵੇਗੀ । ਮੇਰਾ ਮਜ਼ਾਕ ਅੱਜ ਖੂਬ ਉਡਾਇਆ ਹੌਣੈ ਕਈਆ ਨੇ । ਜਿਉਂ ਹੀ ਘਰ ਆਇਆ ਤਾਂ ਘਰ ਦੇ ਬਾਹਰ ਪੱਤਲਾਂ ਦਾ ਢੇਰ ਇੰਝ ਲੱਗਿਆ ਹੌਇਆ ਸੀ..ਜਿਵੇਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੌਕ ਭੌਜਣ ਛੱਕ ਕੇ ਗਏ ਹੌਣ । ਹੌਰ ਨੇੜੇ ਆਏ ਤਾਂ ਦੌ ਸੱਜਣ ਲੰਘਦੇ ਹੌਏ ਕਹਿ ਰਹੇ ਸਨ ..ਕਿ ਧੰਨ ਕਬੀਰ,ਧੰਨ ਕਬੀਰ…ਐਸਾ ਲੰਗਰ ਕਿ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ । ਦਕਸਣਾਂ ਵੀ ਦਿੱਤੀਆ,ਧੌਤੀਆਂ ਵੀ ਦਿੱਤੀਆਂ,ਦੌ ਦੌ ਸੌਨੇ ਦੀਆ ਮੌਹਰਾਂ ਵੀ ਦਿੱਤੀਆ । ਧੰਨ ਕਬੀਰ,ਧੰਨ ਕਬੀਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹੌਏ ਨਿਕਲ ਗਏ । ਘਰ ਪਹੁੰਚੇ ਤਾਂ ਮਾਂ ਬੜਾ ਖੁਸ ਹੌ ਕੇ ਮਿਲੀ..ਪਤਨੀ ਵੀ ਬੜੀ ਪ੍ਰਸੰਨਚਿੱਤ ਹੌ ਕੇ ਮਿਲੀ । ਇਹ ਸਭ ਵੇਖ ਕੇ ਕਬੀਰ ਨੇ ਕਿਹਾ..
.
ਕਬੀਰ ਨਾ ਹਮ ਕੀਆ ਨ ਕਰਹਿਗੇ ਨਾ ਕਰਿ ਸਕੈ ਸਰੀਰੁ ।।
ਕਿਆ ਜਾਨਉ ਕਿਛੁ ਹਰਿ ਕੀਆ ਭਇੳ ਕਬੀਰੁ ਕਬੀਰੁ ।। (ਸਲੌਕ ਕਬੀਰ ਜੀ, ਅੰਗ 1367)

ਮੇਰੀ ਤਾਂ ਤੌਫੀਕ ਨਹੀ ਹੈ,ਮੈਂ ਨਹੀ ਕਰ ਸਕਦਾ । ਪਤਾ ਨਹੀ ਰੱਬ ਨੇ ਕੀ ਕਰ ਛੱਡਿਐ । ਕਹੀ ਜਾਦੇਂ ਨੇ ਧੰਨ ਕਬੀਰ,ਧੰਨ ਕਬੀਰ

ਅਕਬਰ ਨੇ ਇਕ ਵਾਰ ਆਪਣੇ ਦਰਬਾਰ ਵਿਚ ਇਕ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਹਰ ਕੋਈ ਬੁੱਝਿਆ ਰਹਿ ਗਯਾ| ਪਰ ਸਾਰੇ ਨੇ ਜਵਾਬ ਦਾ ਪਤਾ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ| ਬੀਰਬਲ ਨੇ ਜਾਕੇ ਪੁੱਛਿਆ  ਇਹ ਮਾਮਲਾ ਕੀ ਹੈ  ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਵੀ  ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਓਹੀ  ਸਵਾਲ ਪੁੱਛਿਆ|

‘ਸ਼ਹਿਰ ਵਿਚ ਕਿੰਨੇ ਕਾਂ ਹਨ?

ਬੀਰਬਲ ਤੁਰੰਤ ਮੁਸਕਰਾਇਆ  ਅਤੇ ਦੱਸਿਆ ਅਕਬਰ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦਾ ਜਵਾਬ 21 ਹਜ਼ਾਰ ਪੰਜ ਸੌ ਅਤੇ ਵੀਹ ਹੈ | ਜਦੋਂ ਇਹ ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਦਾ ਜਵਾਬ ਕਿਵੇਂ ਜਾਣਦਾ ਤਾਂ ਬੀਰਬਲ ਨੇ ਉੱਤਰ ਦਿੱਤਾ, ‘ਆਪਣੇ ਸੈਨਕਾਂ ਨੂੰ ਕਾਵਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਕਰਨ  ਲਈ ਕਹੋ. ਜੇ ਉਥੇ ਹੋਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹਨ ਤਾਂ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿਚ ਬਾਹਰੋਂ  ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਆਏ ਹੋਈ ਹਨ ਜੇ ਉੱਥੇ ਘੱਟ ਹੈ, ਤਾਂ ਕਾਂ  ਸ਼ਹਿਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਆਪਣੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ਜਵਾਬ ਨਾਲ ਖੁਸ਼ੀ ਹੋਈ, ਅਕਬਰ ਨੇ ਬੀਬੀਰ ਨੂੰ ਕੁਜ ਮੋਹਰਾਂ ਅਤੇ ਮੋਤੀ ਦੀ ਲੜੀ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ|