ਭਾਗ ਵਰਗੀ ਕੋਈ ਚੀਜ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਨਹੀ ਹੁੰਦੀ ! ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ! ਪਸ਼ੂ ਦਾ ਅਰਥ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਪਿਛੇ ਨਾਲ ਬੰਜਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ! ਪਸ਼ੂ ਸ਼ਬਦ ਚ ਹੀ ਭਾਗ ਲੁਕਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ! ਜੋ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਿਆ ਹੀ ਇਕ ਵਿਸੇਸ਼ ਢੰਗ ਨਾਲ ਜੀੳਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਹੈ , ਉਹੀ ਪਸ਼ੂ ਹੈ ! ਕੁੱਤਾ ਕੁੱਤੇ ਦਾ ਭਾਗ ਲੈ ਕੇ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਲੱਖ ਉਪਾਅ ਕਰੋ ਤਾ ਵੀ ਉਹ ਹੋਰ ਕੁਝ ਨਹੀ ਹੋ ਸਕਦਾ! ਸ਼ੇਰ ਸ਼ੇਰ ਦਾ ਭਾਗ ਲਏ ਕੇ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ! ਕੋਈ ਸਾਧਨਾਂ ਕੋਈ ਤਪੱਸਿਆ ਉਸ ਵਿਚ ਰੱਤੀ ਭਰ ਵੀ ਫਰਕ ਨਹੀ ਕਰ ਪਾਵੇਗੀ ! ਇਸੇ ਲਈ ਤਾ ਅਸੀ ਕਿਸੇ ਪਸ਼ੂ ਦੀ ਨਿੰਦਾ ਨਹੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਉਸ ਨੂੰ ਪਾਪੀ ਨਹੀ ਕਿਹ ਸਕਦੇ ! ਕਿਉਂਕਿ ਪੁੰਨ ਦੀ ਹੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਨਹੀ ਤਾ ਪਾਪ ਦਾ ਦੋਸ ਕੈਸਾ? ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਹੀ ਨਾ ਹੋਵੇ ਕਿਸੇ ਚੋਣ ਦੀ ਤਾ ਫਿਰ ਕੈਸਾ ਪਾਪ, ਤੇ ਕੈਸਾ ਪੁੰਨ! ਕੈਸੀ ਨੀਤੀ ਕੈਸੀ ਆਨੀਤੀ? ਕਿਸੇ ਪਸ਼ੂ ਨੂੰ ਬੁਰੇ ਚਰਿੱਤਰ ਵਾਲਾ ਨਹੀ ਕਿਹ ਸਕਦੇ ! ਕਿਉਕਿ ਪਸ਼ੂ ਤਾ ਜੀਉਦਾ ਹੈ ਬੰਜਾ ਹੋਇਆ!
ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਇਹੀ ਤਾ ਗਰਿਮਾ ਹੈ ,ਇਹੀ ਤਾ ਗੋਰਵ ਹੈ ! ਇਹੀ ਤਾ ਪਸ਼ੂ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਵਿਚ ਭੇਦ ਹੈ ! ਕਿ ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਕੋਈ ਭਾਗ ਨਹੀ ਕੋਈ ਮੁਕੱਦਰ ਨਹੀ !
ਮਨੁੱਖ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਕੋਰੈ ਕਾਗਜ਼ ਦੀ ਤਰਾ , ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਲਿਖਾਵਟ ਦੇ ! ਫਿਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਿਰਣੇ ਨਾਲ ਚੋਣ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਨਾਲ ਲਿਖਣਾ ਪੈਦਾ ਹੈ, ਕੋਰੇ ਕਾਗਜ਼ ਤੇ , ਹਸ਼ਤਾਖਰ ਸਿਰਫ ਤੁਹਾਡੇ ਕਿਸੇ ਵਿਦਾਤਾ ਦੇ ਨਹੀ ! ਤਰੀਕਾਂ ਜੋ ਚਾਹੋ ਜਿਵੇਂ ਚਾਹੋ ਤੁਹਾਡਾ ! ਅਤੇ ਜਦ ਚਾਹੋ ਮਿੰਟਾ ਦੋ , ਕਿਉਕਿ ਲਿਖਣ ਵਾਲੇ ਵੀ ਤੁਸੀ ਹੋ ਤੇ ਮਿਟਾਉਣ ਵਾਲੇ ਵੀ ਤੁਸੀ ਹੋ !
ਮਨੁੱਖ ਆਪਣਾ ਨਿਰਮਾਤਾ ਆਪ ਹੈ ! ਅਤੇ ਜਦ ਤੱਕ ਮਨੁੱਖ ਆਪਣਾ ਨਿਰਮਾਤਾ ਆਪ ਨਹੀ ਬਣਦਾ ਤਦ ਤਕ ਜਾਣਨਾ ਕਿ ਉਹ ਪਸ਼ੂ ਹੀ ਹੈ !
ਇਸ ਲਈ ਜੋ ਜੋਤਸ਼ੀਆਂ ਦੇ ਕੋਲ ਜੋ ਜਾਦੇ ਨੇ ਉਹ ਮਨੁੱਖ ਨਹੀ ਹਨ! ਜੋਤਸ਼ੀਆਂ ਦਾ ਧੰਦਾ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੇ ਕਾਰਣ ਚਲਦਾ ਹੈ ! ਮਨੁੱਖ ਕਿਉ ਜਾਵੇਗਾ ਜੋਤਸ਼ੀਆ ਦੇ ਕੋਲ? ਕਿਸ ਲਈ ਜਾਵੇਗਾ ? ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਹੋਣ ਦਾ ਅਰਥ ਹੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਹੈ !
ਓਸ਼ੋ
