Author

admin

“ਬੇਟਾ ਬੰਟੀ ਜਿੱਦ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ, ਜਲਦੀ ਸਕੂਲ ਜਾਓ। “”ਨਹੀਂ -ਨਹੀਂ ,ਮੈਂ ਸਕੂਲ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦਾ, ਮੈਨੂੰ ਅਧਿਆਪਕ ਨੇ ਫੇਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ”
ਇਕ ਮਧੂਮੱਖੀੀ ਜ਼ਮੀਨ ਤੇ ਆ ਡਿੱਗੀ ਤੇ ਤੜਫਣ ਲੱਗੀ। ਬੰਟੀ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਮੱਖੀ ਵੱਲ ਦੇਖਣ ਲੱਗਾ। ਮੱਖੀ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਉੱਠਣ ਦਾ ਯਤਨ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ। ਮਧੂਮੱਖੀ ਬਾਰ -ਬਾਰ ਡਿੱਗ ਪੈਂਦੀ। ਮੱਖੀ ਕਿੰਨੀ ਦੇਰ ਇਵੇਂ ਹੀ ਕਰਦੀ ਰਹੀ। ਅੰਤ ਉਸਨੇ ਖੰਭ ਫੜਫੜਾੲਏ ਤੇ ਉੱਡ ਗਈ।
“ਮੱਖੀ ਉੱਡ ਗਈ…………. ਮੱਖੀ ਉੱਡ ਗਈ। “ਬੰਟੀ ਖੁਸ਼ੀ ਵਿੱਚ ਉੱਛਲਣ ਲੱਗਾ। “ਮੰਮੀ ਦੇਖੋ, ਮੱਖੀ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਯਤਨ ਕਰਕੇ ਉੱਡ ਗਈ ਹੈ। ”
“ਪਰ ਮੇਰਾ ਬੇਟਾ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਉੱਡਦਾ? ਹਸਦੇ ਹੋਏ ਮਾਂ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਮੇਰਾ ਬੇਟਾ ਵੀ ਤਾਂ ਯਤਨ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ”
ਇਹ ਸੁਣ ਕੇ ਬੰਟੀ ਬਸਤਾ ਲੈਂ ਕੇ ਸਕੂਲ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਬਾਲ ਵਿਆਹ

by admin October 26, 2018

ਸਪਨਾ ਤੇ ਰਮਨਾ ਦੋਵੇ ਭੈਣਾਂ ਹਨ। ਦੋਵੇ ਸਵੇਰੇ ਚਾਰ ਵਜੇ ਜਾਗ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਸਵੇਰ ਦੀ ਸੈਰ ਕਰਕੇ ਮਾਂ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਰੋਜ ਸਾਫ ਸੁਥਰੀ ਵਰਦੀ ਪਾ ਕੇ ਸਕੂਲ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਦੋਵੇ ਭੈਣਾਂ ਦੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਇਕੋ ਜਿਹੀਆਂ ਹਨ।
ਸਪਨਾ ਤੇ ਰਮਨਾ ਸਕੂਲ ਜਾਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋਈਆਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਸ਼ਰਾਬ ਦੇ ਨਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਝੂਮਦੇ ਆ ਰਹੇ ਸੀ। ਸਪਨਾ ਨੇ ਕਿਹਾ “ਪਿਤਾ ਜੀ ਅਸੀਂ ਸਕੂਲ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਾਂ। ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਜੀ ਨੇ ਗੁੱਸੇ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲ ਦੇਖਿਆ। ਉਹ ਉੱਚੀ ਅਵਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਬੋਲਿਆ’ਸਕੂਲ ਨਹੀਂ ਜਾਣਾ। “ਸਪਨਾ ਨੇ ਸੋਚਿਆ ਸ਼ਰਾਬ ਦੇ ਨਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਸਦੇ ਭਾਣੇ ਨੇ ਉਸਦਾ ਬੈਗ ਖਿਚ ਕੇ ਪਿੱਛੇ ਸੁੱਟਦੇ ਕਿਹਾ”ਸੁਣਿਆ ਨਹੀਂ ਮੈਂ ਕੀ ਕਿਹਾ, “ਚਲੋ ਅੰਦਰ”।ਸਪਨਾ ਤੇ ਰਮਨਾ ਡਰਦੀਆਂ ਡਰਦੀਆਂ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਚਲੀਆਂ ਗਈਆਂ।
“ਸੁਣ …………..ਮੈਂ ਤੈਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਵਾਂ ਅੱਜ ਕਲ੍ਹ ਰਿਸ਼ਤੇ ਲੱਭਣੇ ਬੜੇ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹਨ। ਸਾਡੇ ਇਕ ਨਹੀਂ ਦੋ-ਦੋ ਧੀਆਂ ਹਨ। ਰੱਬ ਦੀ ਮਹਿਰ ਨਾਲ ਦੋਵਾਂ ਲਈ ਵਧੀਆ ਰਿਸ਼ਤੇ ਲੱਭ ਗਏ ਹਨ।
ਸਪਨਾ ਦੀ ਮਾਂ ਨੇ ਮੁਸਕਰਦੇਾ ਹੋਏ ਕਿਹਾ “ਤੁਸੀਂ ਫੋਟੋ ਦਿਖਾਓ।
ਤੂੰ ਫੋਟੋ ਕੀ ਦੇਖਣੀ? ਕਲ੍ਹ ਮੁੰਡੇ ਵਾਲੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਤੂੰ ਉਨਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਾਹਮਣੇ ਦੇਖ ਲੲੀ “ਸਪਨਾ ਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਕਿਹਾ।
“ਮੇਰਾ ਮਨ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਹੈ ਰਮਨਾ ਸਪਨਾ ਅਜੇ ਬਹੁਤ ਛੋਟੀਆਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਮਰ ਪੜ੍ਹਨ ਦੀ ਹੈ। ਸੁਨੀਤਾ ਨੇ ਕਿਹਾ।
ਅਖੇ ਪੜ੍ਹਨ ਦੀ ਉਮਰ ਹੈ। ਬਾਦ ਵਿੱਚ ਰਿਸ਼ਤੇ ਤੂੰ ਲੱਭੇਗੀ ।ਰਿਸ਼ਤੇ ਕਿਹੜਾ ਇਵੇਂ ਹੀ ਮਿਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੋਨੋ ਲੜਕੀਆਂ ਦੇ ਵਿਆਹ ਲਈ ਸੂਟ ਵੀ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਦੇਖ………ਦੇਖ ਸਪਨਾ ਦੀ ਮਾਂ ਇਹ ਸੂਟ ਕਿੰਨੇ ਸੋਹਣੇ ਹਨ। ਤੂੰ ਆਪਣੀ ਜਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਸੋਹਣੇ ਸੂਟ ਦੇਖੇ ਨਹੀਂ ਹੋਣੇ। ਦੇਖਿਆ ਉਹ ਕਿੰਨੇ ਨੇਕ ਇਨਸਾਨ ਹਨ।
ਸੁਨੀਤਾ ਥੈਲੇ ਵਿਚ ਸੂਟ ਪਾਣ ਲੱਗੀ ਤਾਂ ਉਸਦਾ ਹੱਥ ਨੋਟਾਂ ਦੀ ਗੱਠੀ ਉੱਤੇ ਲੱਗਿਆ। “ਸਪਨਾ ਦੇ ਭਾਪੇ ਇਹ ਰੁਪਏ ਤੇਰੇ ਕੋਲ ਕਿੱਥੋ ਆਏ?
“ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਸਾਡੇ ਕੁੜਮ ਬਹੁਤ ਚੰਗੇ ਇਨਸਾਨ ਹਨ। ”
‘ਅੱਜ ਦੇ ਜ਼ਮਾਨੇ ਵਿਚ ਇਨੇ ਚੰਗੇ ਇਨਸਾਨ ਕਿੱਥੇ?
ਹੋਰ ਤੂੰ ਕੀ ਸੋਚਦੀ ਸਾਰੇ ਤੇਰੇ ਵਰਗੇ………..”।
ਅੱਛਾ, ਕਿਹੜੇ ਪਿੰਡ ਕਿਸ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਹੈ ਰਿਸ਼ਤੇ?
‘ਬਕਾਲੇ ਦੇ ਸੰਧੂਆਂ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਹੈ ਰਿਸ਼ਤਾ।” ਸਪਨਾ ਦੇ ਭਾਪੇ ਨੇ ਬੜੇ ਫਖਰ ਨਾਲ ਕਿਹਾ।
ਸੁਨੀਤਾ ਬੜੀ ਦੂਰ ਅੰਦੇਸ਼ੀ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਲਾਈ ਪੁਛਿਆ। ਉਹ ਅਜੇ ਸੋਚ ਹੀ ਰਹੀ ਸੀ। ਸਪਨਾ ਦੇ ਭਾਪੇ ਨੇ ਕਿਹਾ “ਮੈਂ ਦੱਸ ਦੇਵਾਂ ਕਲ੍ਹ ਬਰਾਤ 10ਵਜੇ ਆਵੇਗੀ। ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਰੱਖੀ। ਬਰਾਤ ਗਿਆਰਾ -ਬਾਰਾਂ ਬੰਦੇ ਆਉਣੇ।
“ਤੁਸੀਂ ਇਨੀ ਜਲਦੀ ਕਿਉਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ। ”
“ਸਪਨਾ ਦੀ ਮਾਂ ਤੂੰ ਇਨੇ ਸਵਾਲ ਨਾ ਕਰਿਆ ਕਰ। ਤੈਨੂੰ ਜਿਵੇ ਕਿਹਾ ਉਵੇ ਕਰ। “ਸਪਨਾ ਦਾ ਭਾਪਾ ਕਹਿੰਦਾ ਘਰੋ ਬਾਹਰ ਚਲਾ ਗਿਆ।
ਸੁਨੀਤਾ ਨੇ ਸਵੇਰੇ ਹੀ ਸਾਰੀਆਂ ਤਿਆਰੀਆਂ ਕਰ ਲਈਆਂ। ਸਪਨਾ ਤੇ ਰਮਨਾ ਨੂੰ ਮੁੰਡੇ ਵਾਲਿਆਂ ਵੱਲੋਂ ਭੇਜੇ ਸੂਟ ਪਵਾ ਕੇ ਤਿਅਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਸਨੇ ਚਾਹ ਪਾਣੀ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਸਪਨਾ ਤੇ ਰਮਨਾ ਦੇ ਚਿਹਰੇ ਤੇ ਖੁਸ਼ੀ ਦੀ ਚਮਕ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਫੁੱਲ ਵਰਗੇ ਮੁਖੜਿਆਂ ਤੇ ਉਦਾਸੀ ਛਾ ਗਈ ਸੀ। ਸਾਵਣ ਦੇ ਬੱਦਲਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਪਨਾ ਤੇ ਰਮਨਾ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਵੀ ਬੱਦਲ ਵਰਸ ਰਹੇ ਸਨ। ਸੁਨੀਤਾ ਨੇ ਸਪਨਾ ਤੇ ਰਮਨਾ ਨੂੰ ਗਲੇ ਲਗਾਉਂਦੇ ਬੜੇ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਕਿਹਾ”ਸਾਵਣ ਦੀ ਝੜੀ ਨਾ ਲਗਾਓ। ਮੇਰੀ ਬੇਟੀਓ ਮੇਰੇ ਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰੋ। ਮੈਂ ਪੂਰਾ ਇੰਤਜਾਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਕ ਵਾਰ ਮੁਸਕਰਾ ਦਿਓ। ”
ਵਾਜੇ ਵੱਜਣ ਦੀ ਧੀਮੀ ਧੀਮੀ ਅਵਾਜ਼ ਹੋਰ ਉੱਚੀ ਹੋ ਗਈ। ਸੁਨੀਤਾ ਨੂੰ ਵਾਜੇ ਵੱਜਣ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਹਥੌੜੇ ਵਾਂਗ ਜਾਪ ਰਹੀ ਸੀ। ਸੁਨੀਤਾ ਲੜਕਿਆਂ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਹੱਕੀ ਬਾਕੀ ਰਹਿ ਗਈ। ਉਹ ਦੋਵੇਂ ਤਾਂ ਸਪਨਾ- ਰਮਨਾ ਦੇ ਭਾਪੇ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਪਨਾ ਦੇ ਭਾਪੇ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਮਝਾਇਆ ਪਰ ਕੋਈ ਅਸਰ ਨਾ ਹੋਇਆ।
“ਸਪਨਾ ਤੇ ਰਮਨਾ ਜੈ-ਮਾਲਾ ਲਈ ਆ ਜਾਓ। ਸਪਨਾ ਦੇ ਦੇ ਭਾਪੇ ਨੇ ਕਿਹਾ।
ਹਵਾਈ ਫਾਇਰਿੰਗ ਹੋਈ। ਸਭ ਦਾ ਧਿਆਨ ਉਸ ਪਾਸੇ ਗਿਆ। ਪੁਲਿਸ ਪਹੁੰਚ ਚੁੱਕੀ ਸੀ। ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਸਪਨਾ ਦੇ ਭਾਪੇ ਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਿਆ।
ਵਿਆਹਉਣ ਆਏ ਲੜਕਿਆਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਅਸੀਂ ਤੀਹ- ਤੀਹ ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਇਸ ਜੁਰਮ ਵਿੱਚ ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਜੇਲ ਜਾਓਗੇ। ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਹੱਥਕੜੀਆਂ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਸਪਨਾ ਦੇ ਭਾਪੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਬਾਲ ਵਿਆਹ ਜੁਰਮ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਸਮਝ ਆ ਗਈ।ਮੈਨੂੰ ਮਾਫ ਕਰ ਦਿਉ। ਸੁਨੀਤਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਮੇਰੇ ਪਤੀ ਨੂੰ ਮਾਫ ਕਰ ਦਿਉ ਤੇ ਛੱਡ ਦਿਉ।
ਪੁਲਿਸ ਵਾਲਾ ਚੰਗਾ ਸੀ ਉਸਨੇ ਸਪਨਾ ਦੇ ਭਾਪੇੇ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ। ਅਸੀਂ ਮਿਹਨਤ ਕਰਕੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪੜਾਵਾਂਗੇ। ਸੁਨੀਤਾ ਤੇ ਉਸਦੇ ਪਤੀ ਨੇ ਇਕਸੁਰ ਅਵਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ।

ਮਹਾਨ ਇੰਕਲਾਬੀ : ਸ਼ਹੀਦ ਭਗਤ ਸਿੰਘ

by admin October 25, 2018

ਅੰਗ੍ਰੇਜਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇਸ਼ ‘ਤੇ ਤਕਰੀਬਨ 300 ਸਾਲ ਰਾਜ ਕੀਤਾ। ਅੰਗਰੇਜੀ ਰਾਜ ਖਤਮ ਕਰਨ ਲਈ ਮਹਾਨ ਇਨਕਲਾਬੀ, ਨਿਡਰ, ਕੌਮੀ ਜਜ਼ਬੇ ਨਾਲ ਭਰੇ ਹੋਏ, ਵਿਗਿਆਨਿਕ ਸੋਚ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਦੇਸ਼ ਭਗਤ ਦੀ ਲੋੜ ਸੀ। ਇਹ ਸਭ ਗੁਣ ਸ਼ਹੀਦ-ਏ-ਆਜ਼ਮ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਵਿਚ ਮੌਜੂਦ ਸਨ।
ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦਾ ਜਨਮ 28 ਸਿਤੰਬਰ 1907 ਈ. ਨੂੰ ਪਿੰਡ ਬੰਗਾ ਜਿਲ੍ਹਾ ਫੈਸਲਾਬਾਦ ਵਿਖੇ ਕਿਸ਼ਨ ਸਿੰਘ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ। ਆਪ ਦੇ ਜਨਮ ਸਮੇਂ ਆਪ ਦੇ ਪਿਤਾ ਕਿਸ਼ਨ ਸਿੰਘ,ਚਾਚਾ ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਤੇ ਚਾਚਾ ਸਵਰਨ ਸਿੰਘ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿਚੋਂ ਛੁਟ ਕੇ ਆਏ ਸਨ। ਇਸ ਲਈ ਆਪ ਦੀ ਦਾਦੀ ਨੇ ਆਪ ਦਾ ਨਾਂ ਭਾਗਾਂਵਾਲਾ ਰੱਖਿਆ ਸੀ। ਆਪ ਦੀ ਮਾਤਾ ਜੀ ਦਾ ਨਾਂ ਵਿਦਆਵਤੀ ਸੀ। ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਆਪ ਦੇ ਦਾਦਾ ਅਰਜਨ ਸਿੰਘ ਆਪ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਪਿਆਰ ਤੇ ਮੁਕਤੀ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਸੁਣਾਉਂਦੇ ਸਨ। ਆਪ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਹਮੇਸ਼ਾ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੀਆਂ ਖੇਡਾਂ ਬੜੀਆਂ ਅਨੋਖੀਆਂ ਸਨ।
ਇੱਕ ਦਿਨ ਆਪ ਦੇ ਪਿਤਾ ਆਪ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਉੱਘੇ ਦੇਸ਼ ਭਗਤ ਨੰਦ ਕਿਸ਼ੋਰ ਮਹਿਤਾ ਦੇ ਘਰ ਗਏ। ਉਥੇ ਆਪ ਤੇ ਮਹਿਤਾ ਜੀ ਦੀ ਗੱਲ-ਬਾਤ ਬਾਦ ਮਹਿਤਾ ਜੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਕਹਿਣ ਲੱਗੇ,”ਇਹ ਮੁੰਡਾ ਤਾਂ ਵੱਡਾ ਹੋ ਕੇ ਚਾਰ ਚੰਨ ਲਗਾਵੇਗਾ।”
ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਆਪ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਨਾਲ ਗਦਰ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਬੈਠਕ ਵਿਚ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਆਪ ਅਜੇ ਨੌਵੀਂ ਜਮਾਤ ਵਿਚ ਹੀ ਪੜ੍ਹਦੇ ਸਨ ਉਦੋਂ ਹੀ ਆਪ ਕੌਮੀ ਲਹਿਰ ਵਿਚ ਕੁੱਦ ਗਏ ਸਨ।
1914-15 ਵਿਚ ਗਦਰੀਆਂ ਅਤੇ ਕਰਤਾਰ ਸਿੰਘ ਸਰਾਭਾ ਦਾ ਆਪ ਦੇ ਘਰ ਆਣਾ-ਜਾਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ। ਆਪ ਸਰਾਭਾ ਦੀ ਫੋਟੋ ਹਰ ਸਮੇਂ ਅਪਣੇ ਨਾਲ ਰੱਖਦੇ ਸਨ। 16 ਨਵੰਬਰ 1915 ਦੇ ਦਿਨ ਸਰਾਭਾ ਨੂੰ ਫਾਂਸੀ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਮਿਲਣ ‘ਤੇ ਉਹ ਹੱਸਦੇ-ਹੱਸਦੇ ਫਾਂਸੀ ਚੜ੍ਹ ਗਿਆ। ਸਰਾਭਾ ਦਾ ਦੇਸ਼ ਲਈ ਕੁਰਬਾਨ ਹੋਣਾ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਮਨ ਤੇ ਗਹਿਰੀ ਛਾਪ ਲਾ ਗਿਆ। ਜਦੋਂ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਹੋਏ ਤਾਂ ਉਸ ਸਮੇਂ ਤਲਾਸ਼ੀ ਲਏ ਜਾਣ ਸਮੇਂ ਕਰਤਾਰ ਸਿੰਘ ਸਰਾਭਾ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਨਿਕਲੀ ਸੀ।
1919 ਈਸਵੀ ਵਿਚ ਅੰਗਰੇਜਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ਤੇ ਭਾਰੀ ਜੁਲਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। 13 ਅਪ੍ਰੈਲ 1919 ਨੂੰ ਜਨਰਲ ਡਾਇਰ ਨੇ ਜਲ੍ਹਿਆਂ ਵਾਲੇ ਬਾਗ ‘ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਵਾਇਆ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਆਪ ਸਾਢੇ ਗਿਆਰ੍ਹਾਂ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਸਨ। ਆਪ ਖੂਨੀ ਸਾਕਾ ਅੱਖੀ ਵੇਖਣ ਲਈ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਗਏ। ਆਪ ਨੇ ਉਹ ਨਿਰਦੋਸ਼ੀ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਲਹੂ ਦੀ ਭਿੱਜੀ ਮਿੱਟੀ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਵੀ ਲੈ ਕੇ ਆਏ। ਆਪ, ਉਸ ਮਿੱਟੀ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲ ਕੇ ਰੱਖਿਆ ਤੇ ਅੰਗ੍ਰੇਜਾਂ ਦੇ ਅਤਿਆਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਦੀ ਕਸਮ ਖਾ ਲਈ ਸੀ।
ਨਾ-ਮਿਲਵਰਤਨ ਲਹਿਰ ਸਮੇਂ ਆਪ ਡੀ. ਏ. ਵੀ. ਸਕੂਲ ਲਾਹੌਰ ਤੋਂ ਹੱਟ ਗਏ ਸਨ। ਹੋਰ ਵੀ ਜਿਤਨੇ ਇੰਕਲਾਬੀ ਸਨ ਜੋ ਸਕੂਲਾਂ-ਕਾਲਜਾਂ ਤੋਂ ਹੱਟ ਗਏ ਸਨ, ਉਹ ਲਾਹੌਰ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਲਜ ਵਿਚ ਦਾਖਲ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਜਿਸ ਵਿਚ ਦੇਸ਼ ਭਗਤੀ ਤੇ ਇੰਕਲਾਬੀ ਵਿਦਿਆ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਲਾਹੌਰ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਲਜ ਵਿਚ ਆਪ ਦੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਭਗਵੰਤ ਚਰਣ ਵੋਹਰਾ ਨਾਲ ਹੋਈ। ਇੱਥੇ ਹੀ ਆਪ ਦੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਸੁਖਦੇਵ, ਰਾਜਗੁਰੂ ਤੇ ਹੋਰ ਇੰਕਲਾਬੀਆਂ ਨਾਲ ਹੋਈ ।
1923 -24 ਵਿਚ ਆਪ ਦੇ ਮਾਪੇ ਆਪ ਦਾ ਵਿਆਹ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਪਰ ਆਪ ਨੇ ਕਿਹਾ – “ਅੱਜ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਮੇਰੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਮੈਂ ਉਸਦੀ ਤਨ-ਮਨ ਨਾਲ ਸੇਵਾ ਕਰਾਂਗਾ।” ਆਪ ਕਾਨਪੁਰ ਦੇ ਗਨੇਸ਼ ਸ਼ੰਕਰ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਕੋਲ ਚਲੇ ਗਏ। ਇੱਥੇ ਆਪ ਨੇ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਇੰਕਲਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਪੜ੍ਹਿਆ। ਇੱਥੇ ਹੀ ਆਪ ਨੇ ਇੰਕਲਾਬੀ ਵਿਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਨੋਜਵਾਨਾਂ ਨਾਲ ਸਾਥ ਵਧਾਇਆ। ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਇੰਕਲਾਬ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰਨ ਲਈ ਇੰਕਲਾਬ ਦੀ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਦੇ ਪਰਚੇ ਛਾਪ ਕੇ ਵੰਡੇ। ਜਦ ਆਪ ਇੰਕਲਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚ ਵੰਡ ਰਹੇ ਸਨ ਤਾਂ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਆਪ ਦੇ ਦੋ ਸਾਥੀਆਂ ਨੂੰ ਫੜ ਲਿਆ। ਗਨੇਸ਼ ਸ਼ੰਕਰ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਨੇ ਆਪ ਨੂੰ ਕੌਮੀ ਸਕੂਲ ਵਿਚ ਅਧਿਆਪਕ ਲਗਵਾ ਦਿੱਤਾ।
ਆਪ ਨੇ ਮਾਰਚ 1926 ਵਿਚ ਨੌਜਵਾਨ ਭਾਰਤ ਸਭਾ ਬਣਾਈ। ਜਿਸ ਦੇ ਆਪ ਜਿੰਦ-ਜਾਨ ਸਨ। ਆਪ ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਨੂੰ ਇੰਕਲਾਬੀਆਂ ਦੇ ਕਾਰਨਾਮੇ ਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਜਾਦੀ ‘ਤੇ ਵਿਸਥਾਰ ਨਾਲ ਚਾਨਣ ਪਾਉਂਦੇ ਸਨ। ਆਪ ਨੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀਆਂ ਲਹਿਰਾਂ ਨੂੰ ਸਿਲਸਿਲੇ ਵਾਰ ਲਿਖਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਤਾਂ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਜਾਦੀ ਦੀ ਲੜਾਈ ਤੋਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜਾਣੂ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ।
1926 ਵਿਚ ਹੀ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਰਿਪਬਲਿਕਨ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਵਿਚ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਹੋ ਗਏ। ਜਿਸ ਵਿਚ ਆਪ ਦੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਚੰਦਰ ਸ਼ੇਖਰ ਆਜ਼ਾਦ, ਰਾਮ ਪ੍ਰਸਾਦ ਬਿਸਮਿਲ, ਸ਼ਾਹਿਦ ਅਸ਼ਫਾਕਲਾ ਖਾਨ ਤੇ ਹੋਰ ਉਘੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨਾਲ ਹੋਈ।
17 ਨਵੰਬਰ 1928 ਦੇ ਦਿਨ ਲਾਠੀਚਾਰਜ ਰਾਹੀਂ ਪੰਜਾਬ ਕੇਸਰੀ ‘ਲਾਲਾ ਲਾਜਪਤ ਰਾਏ ਦੀ ਮੌਤ ਨਾਲ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿਚ ਉਦਾਸੀ ਛਾ ਗਈ। ਇਸ ਦਾ ਬਦਲਾ ਲੈਣ ਲਈ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਤੇ ਰਾਜਗੁਰੂ ਨੇ 17 ਦਿਸੰਬਰ 1928 ਨੂੰ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਜੌਨ ਸੈਂਡਰਸ ਨੂੰ ਗੋਲੀ ਮਾਰ ਦਿੱਤੀ ਤਾਂ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਮਾਨਸਿਕ ਡਰ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਸਕੇ।
ਕਾਲੇ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿਚ 8 ਅਪ੍ਰੈਲ 1929 ਨੂੰ ਅੰਗਰੇਜਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਭਾਰਤੀ ਆਵਾਜ਼ ਬੁਲੰਦ ਕਰਨ ਲਈ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਤੇ ਬੁਟਕੇਸ਼ਵਰ ਦੱਤ ਨੇ ਅਸੈਂਬਲੀ ਹਾਲ ਵਿਚ ਬੰਬ ਸੁੱਟਿਆ। ਆਪ ਧੂਏਂ ਦੇ ਸਹਾਰੇ ਬਚ ਕੇ ਨਿਕਲ ਜਾਂਦੇ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਰਾਦਾ ਇਹ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਧੂੰਆਂ ਹੱਟਿਆ, ਪੁਲਿਸ ਹਾਲ ਵੱਲ ਚਲੀ ਗਈ। ਦੋਹਾਂ ਨੇ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ।
23 ਮਾਰਚ 1931 ਦੀ ਰਾਤ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਸਾਥੀਆਂ ਸਮੇਤ ਫਾਂਸੀ ਚੜ੍ਹਾ ਦਿੱਤਾ। ਫਾਂਸੀ ਤੇ ਚੜ੍ਹਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪ ਨੇ ਗੀਤ ਗਾਇਆ :-
“ਦਿਲ ਸੇ ਨਿਕਲੇਗੀ ਨ ਮਰਕਰ ਭੀ ਵਤਨ ਕੀ ਉਲਫਤ,
ਮੇਰੀ ਮਿੱਟੀ ਸੇ ਭੀ ਖੁਸ਼ਬੂ-ਏ-ਵਫ਼ਾ ਆਇਗੀ”
ਉਹ “ਇੰਕਲਾਬ ਜ਼ਿੰਦਾਬਾਦ” ਤੇ “ਅੰਗਰੇਜੀ ਸਾਮਰਾਜ ਮੁਰਦਾਬਾਦ” ਦੇ ਨਾਅਰੇ ਲਾਉਂਦੇ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋ ਗਏ।

ਪਰਛਾਵਿਆਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ

by admin October 25, 2018

ਨੀਂਦ ਅੱਖਾਂ ਤੋਂ ਕੋਹਾਂ ਦੂਰ ਹੈ ਪਰ ਲੇਟਿਆ ਫਿਰ ਵੀ ਪਿਆ ਹਾਂ। ਦਿਮਾਗ਼ ਵਿੱਚ ਸੋਚਾਂ ਦਾ ਸ਼ੋਰ ਖੋਰੂ ਪਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।ਉਂਗਲਾਂ ਨਾਲ ਕਨਪਟੀਆਂ ਦਬਾ ਕੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦੀ ਗਠੜੀ ਬੰਨਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਪਰ ਪਤਾ ਨਹੀ ਕਿੱਥੋਂ ਆਇਆ ਬੇਪਛਾਣ ਖਿਆਲਾਂ ਦਾ ਬੁੱਲਾ ਹਨੇਰੀ ਵਿੱਚਲੇ ਪੱਤਿਆਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੋਚਾਂ ਦਾ ਤਾਣਾ ਬਾਣਾ ਖਿੰਡਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸੁੰਨੇ ਖਲਾਅ ਵਿੱਚ ਖੜਿਆ ਮੈਂ ਕਦੇ ਇੱਕ ਪੱਤੇ ਨੂੰ ਫੜਦਾ ਹਾਂ ਕਦੀ ਦੂਜੇ ਨੂੰ, ਪਰ ਹਰੇਕ ਪੱਤਾ ਗਿੱਲੇ ਸਾਬਣ ਦੀ ਚਾਕੀ ਵਾਂਗ ਹੱਥੋਂ ਤਿਲਕ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।

ਕਿਸੇ ਭੁੱਖੇ ਜਾਨਵਰ ਦੀ ਤਰਸਦੀ ਨਿਗਾਹ ਵਾਂਗ ਮੈਨੂੰ ਬਿੱਟ ਬਿੱਟ ਤੱਕਦਾ ਪੰਡਤ ਰਾਮ ਸਵਰੂਪ ਦਾ ਚਿਹਰਾ ਸਾਰੇ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਉੱਡਦਾ ਵਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ ਦਿੰਦੇ ਪੰਡਤ ਜੀ ਅਤੇ ਕਹਿੰਦੇ:

“ਜੇਬ ਮੈਂ ਫੂਟੀ ਕੌੜੀ ਨਹੀਂ ਹੋਤੀ ਔਰ ਚਲੇ ਆਤੇ ਹੈਂ ਮਾਂ ਕੋ ਪ੍ਰਸੰਨ ਕਰਨੇ।”

ਤੇ ਮੇਰੀ ਗਰਦਨ ਦੇ ਖੱਬੇ ਹਿੱਸੇ ਉੱਤੇ ਉੱਗਿਆ ਮਟਰ ਦੇ ਦਾਣੇ ਜਿੱਡਾ ਤਿੱਲ। ਕੁਲਵੰਤ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਗੂੰਜਦੀ ਜਿਹੀ ਲਗਦੀ “ਤੁਸੀਂ ਖੁਸ਼ਕਿਸਮਤ ਹੋ, ਇਹ ਖੁਸ਼ਕਿਸਮਤੀ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਹੈ”।

ਪਾਸਾ ਵੱਟ ਕੇ ਮੈਂ ਖਿੜਕੀ ਦੇ ਚੌਖਟੇ ਵਿੱਚ ਜੜੇ ਸਰੀਏ ਨੂੰ ਘੂਰਨ ਲੱਗ ਜਾਂਦਾ ਹਾਂ। ਸਮੁੰਦਰੀ ਪਾਣੀ ਵਰਗੀਆਂ ਦੋ ਨੀਲੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਆ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਤੇ ਵਾਵਰੋਲੇ ਵਾਂਗ ਮੇਰੇ ਦੁਆਲੇ ਘੁੰਮਣ ਲੱਗ ਜਾਂਦੀਆ ਹਨ। ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਇਨਕਲਾਬ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਦਾ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦਾ ਬੁੱਤ ਮੇਜ਼ ਤੇ ਖੜਾ ਵਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਮੈਂ ਅੱਖਾਂ ਖੋਲ ਕੇ ਉਸ ਵੱਲ ਵੇਖਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਪਰ ਕਿਸੇ ਅਨਜਾਨੇ ਜਿਹੇ ਨਸ਼ੇ ਕਰਕੇ ਪਲਕਾਂ ਭੀੜੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਛੱਤ ਵਿੱਚ ਅਚਾਨਕ ਦੋ ਲਾਲ ਅੱਖਾਂ ਨਿੱਕਲ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਤਿਰਕਾਲਾਂ ਵੇਲੇ ਜ਼ਿਬਾ ਹੁੰਦੇ ਸੂਰਜ ਦੀ ਟਿੱਕੀ ਵਾਂਗ ਲਾਲ ਮੇਰੇ ਨੇੜੇ, ਹੋਰ ਨੇੜੇ ਆਉਦੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਕਹਿੰਦੀਆਂ,

“ਚਲੋ ਕਿਤੇ ਹੋਰ ਚਲਦੇ ਹਾਂ, ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਹੈ ਇੱਥੇ।” ਸ਼ਰੀਰ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘੇ ਇੱਕ ਭੰਬੂਕੇ ਨਾਲ ਮੈਂ ਉੱਠ ਕੇ ਬੈਠ ਜਾਂਦਾ ਹਾਂ। ਤੇਜ਼ ਹੋ ਗਈਆਂ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਧੜਕਣਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਜਿਵੇਂ ਨਸ ਨਸ ਵਿੱਚ ਗੂੰਜ ਰਹੀ ਸੀ।

“ਮਾੜਾ ਸੁਪਨਾ ਫਿਰ ਆਇਆ?

ਸਿਰਹਾਣੇ ਬੈਠੀ ਮਨਦੀਪ ਨੂੰ ਮੇਰੇ ਵੱਲ ਝੁਕਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ।

“ਨਹੀ.. .ਨਹੀ ਤਾਂ।”

ਮਨਦੀਪ। ਸ਼ਾਇਦ ਅੱਜ ਫਿਰ ਇਹ ਕੰਮ ਤੋਂ ਛੇਤੀ ਮੁੜ ਆਈ ਹੈ।ਉੱਗੜ ਦੁੱਗੜ ਹੋਈ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਭਾਰ ਢੋਹਦਿਆਂ ਅਕਸਰ ਇਹ ਹਨੇਰੇ ਪਿੱਛੋਂ ਹੀ ਮੁੜਦੀ ਸੀ ਪਰ ਹੁਣ ਤਾਂ ਚੜੇ ਸੂਰਜ ਹੀ ਪਰਤ ਆਉਦੀ ਹੈ। ਕਾਰਣ? ਸ਼ਾਇਦ ਮੈਂ ਜਾਂ ਬੌਸ ਨਾਲ ਨਿਰੰਤਰ ਹੁੰਦੇ ਇਸਦੇ ਝਗੜੇ। ਪਤਾ ਨਹੀ, ਇਹ ਦੱਸਦੀ ਵੀ ਨਹੀਂ।

“ਮੈਂ ਸਾਈਕੈਟਰਿਸਟ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਕਹਿੰਦਾ ਪਹਿਲਾਂ ਟੈਸਟ ਕਰਵਾਉਣੇ ਪੈਣਗੇ, ਫਿਰ ਹੀ ਕੁਝ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦੈ।”

ਕੱਚ ਦੇ ਇੱਕ ਪੁਰਾਣੇ ਜਿਹੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨਰ ਗਲਾਸ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦਾ ਘੁੱਟ ਭਰਦਿਆਂ ਮਨਦੀਪ ਨੇ ਕਿਹਾ।

“ਮੈਨੂੰ ਪਤੈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ।ਡਾਕਟਰ ਤਾਂ ਐਵੇਂ ਕਹਿੰਦੇ ਹੀ ਹੁੰਦੇ ਨੇਂ। ਬਸ ਤੁਸੀਂ ਫਿਕਰ ਨਾ ਕਰਨਾ। ਉਸਨੂੰ ਮੇਰੀ ਠੋਡੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਉਗਲਾਂ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਤੇ ਮੇਰੇ ਚਿਹਰੇ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨੇੜੇ ਲੈ ਆਈ, ਇੰਨਾ ਨੇੜੇ ਕਿ ਉਸਦੇ ਸਾਹ ਮੈਨੂੰ ਕਿਸੇ ਮਾਰੂਥਲ ਵਿੱਚ ਉੱਡਦੀ ਗਰਮ ਅਤੇ ਤਿੱਖੀ ਧੂੜ ਦੀ ਤਰਾਂ ਆਪਣੇ ਵਜੂਦ ਨੂੰ ਚੀਰ ਕੇ ਲੰਘਦੇ ਹੋਏ ਜਾਪੇ। ਸਿਰ ਕੁਝ ਘੁੰਮਦਾ ਜਿਹਾ ਲੱਗਿਆ। ਬਹੁਤ ਹੀ ਅਜੀਬ ਜਿਹਾ ਅਹਿਸਾਸ ਜਿਵੇ ਹੁਣੇ ਹੀ ਉਲਟੀ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਲੱਗਿਆ ਜਿਵੇ ਮਨਦੀਪ ਦੇ ਨਰਮ ਅਤੇ ਨਾਜ਼ੁਕ ਚਿਹਰੇ ਤੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਖੁਰਦੁਰਾ ਜਿਹਾ ਚਿਹਰਾ ਉੱਭਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਨੀਲੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਾਲਾ । ਬਿਲਕੁਲ ਕਰਮਜੀਤ ਵਰਗਾ, ਮੇਰੀ ਕਾਲਜ ਦੀ ਸਹਿਪਾਠਣ। ਹਜੇ ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਮੈਨੂੰ ਜਗਰਾਤੇ ਵਿੱਚ ਮਿਲੀ ਸੀ। ਵਰਮਾ ਸਰ ਦੇ ਘਰ, ਸਾਡੇ ਕਾਲਜ ਦੇ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ।

ਜਦੋ ਸਿੱਕੇ ਮੇਰੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚੋ ਛੁਟ ਕੇ ਗਿੱਲੇ ਘਾਹ ਤੇ ਪਿੰਡ ਗਏ ਸਨ…

ਜਦੋ ਕਿਸੇ ਮੰਦਰ ਦੀ ਘੰਟੀ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਹ ਆਵਾਜ਼ ਮੇਰੇ ਕੰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਟੁਣਕੀ ਸੀ…

“ਖੁੱਲੇ ਪੈਸੇ ਮਿਲਣਗੇ ਭਾਈ ਸਾਹਿਬ?

ਤੇ ਪਿਛਲੇ ਅੱਧੇ ਦਹਾਕੇ ਤੋ ਬੁਝੀ ਹੋਈ ਚਿੰਗਾਰੀ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫੇਰ ਹਰੀ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਢਲਦੀ ਉਮਰ ਮੁਤਾਬਕ ਕਰਮਜੀਤ ਦੀ ਇੱਕ ਤਸਵੀਰ ਬਣਾਈ।

“ਲਗਦੀ ਤਾਂ ਉਹੀ ਹੈ, ਹਾਂ ਉਹੀ ਹੈ।ਉਹੀ ਭੂਰੇ ਵਾਲ ਤੇ ਨੀਲੀਆਂ ਅੱਖਾਂ। ਬਸ ਉਮਰ ਦਾ ਥੋੜਾ ਬਹੁਤ ਅਸਰ ਹੈ। ਮੈਂ ਆਪ ਵੀ ਤਾਂ ਕਿੰਨਾ ਬਦਲ ਗਿਆ ਹਾਂ।

24 ਮਾਰਚ 2009 ਦਾ ਦਿਨ, ਸਾਡੀ ਕਲਾਸ ਦਾ ਵਿਦਾਇਗੀ ਸਮਾਰੋਹ ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਸਟੇਜ ਰੈਂਦੇ ਤੇ ਗੁਲਾਬ ਦੇ ਫੁੱਲਾਂ ਨਾਲ ਭਰੀ ਪਈ ਸੀ ਤੇ ਉਨਾਂ ਫੁੱਲਾਂ ਦੇ ਰੰਗ ਦਾ ਹੀ ਸੂਟ ਪਾਈ ਬੀ. ਐਸ. ਸੀ ਤੀਸਰੇ ਸਾਲ ਦੀ ਵਿਦਿਆਰਥਣ ਕਰਮਜੀਤ ਸਟੇਜ ਤੇ ਗਾ ਰਹੀ ਸੀ। ਉਸਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਨਾਲ ਮੈ ਦੂਰ ਕਿਸੇ ਸੁਪਨ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਉਡਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸਾਂ। ਪਤਾ ਹੀ ਨਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਗਾਣਾ ਕਦੋਂ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਗਿਆ।

“ਬੱਚਿਉ, ਕੁਝ ਲੋਕ ਦੁਸ਼ਮਣ ਤਾਕਤਾਂ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਫਿਰਕੂ ਰੰਗਤ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਹੀ ਤਾਕਤਾਂ ਉਸਦੇ ਬੁੱਤ ਲਾਉਣ ਲੱਗਿਆਂ ਟੋਪੀ ਵਾਲਾ ਅਤੇ ਪੱਗ ਵਾਲਾ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਝਗੜੇ ਖੜੇ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।

ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਦੇ ਵੀ ਅੱਧੇ ਸ਼ਬਦ ਹੀ ਮੇਰੇ ਪੱਲੇ ਪਏ ਸਨ।

“ਬਹੁਤ ਮਿੱਠੀ ਆਵਾਜ਼ ਹੈ ਤੁਹਾਡੀ । ” ਮੇਰੇ ਮੂੰਹੋ ਬਾ-ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਅੱਧੇ ਕੁ ਸ਼ਬਦ ਹੀ ਨਿੱਕਲੇ ਸਨ।ਕਰਮਜੀਤ ਦੀਆਂ ਨੀਲੀ ਤੱਕਣੀ ਵੀ ਜ਼ਮੀਨ ਵਿੱਚ ਗੱਡੀ ਗਈ ਸੀ ਤੇ ਮੈ ਵੀ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਹੀ ਜਹਾਨ ਵਿੱਚ ਗੁਆਚ ਗਿਆ ਸੀ।

“ਚਲੋ ਕੋਈ ਨਾ ਰਹਿਣ ਦਿਉ। ਖੁੱਲੇ ਪੈਸੇ ਮਿਲ ਗਏ ਨੇ ਮੈਨੂੰ।” ਇਸ ਆਵਾਜ਼ ਨਾਲ ਮੈ ਵਾਪਸ ਅੱਜ ਵਿੱਚ ਪਰਤ ਆਇਆ। ਕਰਮਜੀਤ ਆਪਣੇ ਪਰਸ ਵਿੱਚੋਂ ਪੈਸੇ ਕੱਢਦੀ ਹੋਈ ਪੰਡਾਲ ਦੇ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਫੈਲੇ ਹਨੇਰੇ ਵਿੱਚ ਗਾਇਬ ਹੋ ਗਈ। ਮੈ ਵੀ ਮੱਥਾ ਟੇਕਣ ਲਈ ਲੱਗੀ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦੀ ਭੀੜ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਸਮੁੰਦਰ ਦੀਆਂ ਲਹਿਰਾਂ ਵਾਂਗ ਮਚਲਦੀ ਕਤਾਰ, ਕਦੀ ਇੱਧਰ ਖਿਸਕਦੀ, ਕਦੀ ਉਧਰ, ਕਦੀ ਅੱਗਿਉ ਧੱਕਾ ਲਗਦਾ, ਕਦੀ ਪਿੱਛਿਉ। ਮਨੁੱਖਾਂ ਦੀ ਭੀੜ ਦੀ ਬਣੀ ਇੱਕ ਅੰਤਹੀਣ ਕਤਾਰ। ਸਾਹ ਉਦੋ ਆਇਆ ਜਦੋ ਮੈ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਮਾਤਾ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਅੱਗੇ ਖੜਾ ਪਾਇਆ।

ਜੇਬਾਂ ਖਾਲੀ ਸਨ ਤੇ ਬਟੂਆ ਘਰ, ਸੋ ਸ਼ਰਮਿੰਦਗੀ ਦਾ ਘੁੱਟ ਭਰਦਿਆਂ ਮੈ ਮਾਂ ਦੁਰਗਾ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ ਮੱਥਾ ਟੇਕਿਆ ਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ ਲਈ ਹੱਥ ਫੈਲਾ ਦਿੱਤੇ। ਪੰਡਤ ਜੀ ਨੇ ਫਾੜ ਖਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਨਾਲ ਮੈਨੂੰ ਤੱਕਿਆ ਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ ਮੇਰੇ ਹੱਥਾਂ ਤੇ ਮਾਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ

“ਜੇਬ ਮੇ ਛੂਟੀ ਕੋੜੀ ਨਹੀ ਹੋਤੀ ਔਰ ਚਲੇ ਆਤੇ ਹੈ ਭਗਵਤੀ ਕੋ ਸੰਨ ਕਰਨੇ।”

ਸ਼ਰਮਿੰਦਾ ਜਿਹਾ ਹੋਇਆ ਮੈ ਵਾਪਸ ਸੰਗਤ ਵਿੱਚ ਆ ਕੇ ਬੈਠ ਜਾਂਦਾ ਹਾਂ। ਚਾਰੇ ਪਾਸੇ ਲੱਗੇ ਸਪੀਕਰਾਂ ਵਿੱਚੋ ਭਜਨ ਜੂਨ ਦੀ ਲੂ ਦੀ ਤਰਾਂ ਸਾਰੀ ਫਿਜ਼ਾ ਵਿੱਚ ਉੱਡਦੇ ਫਿਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਪੰਡਾਲ ਦੇ ਅਗਲੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਬੁੱਢੀਆਂ ਸਵੈ-ਸਮਰਪਣ ਦੀ ਅਨੁਕਤੀ ਵਿੱਚ ਬੈਠੀਆਂ ਸਨ। ਉਨਾਂ ਦੇ ਲਾਗੇ ਬੈਠੇ ਅਧਖੜ ਉਮਰ ਦੇ ਬੰਦੇ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੇ ਕੰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਫੁਸਫੁਸਾ ਰਹੇ ਸਨ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਚੁੱਪ ਹੋ ਜਾਣ ਦੇ ਇਸ਼ਾਰੇ ਵੀ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਮੇਰੇ ਨੇੜੇ ਕਰਕੇ ਬੈਠੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਦਾ ਹਾਸਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਮਿਉਂਦਾ। ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੇ ਕੰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਉਹ ਕੁਝ ਕਹਿੰਦੀਆਂ ਤੇ ਕਿਲਕਾਰੀ ਮਾਰ ਕੇ ਹੱਸ ਪੈਦੀਆਂ। ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਕਰਕੇ ਬੈਠੇ ਮੁੰਡੇ ਉਨਾਂ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ਇਤਰਾ ਰਹੇ ਸਨ।

ਅਚਨਚੇਤ ਸ਼ਰੀਰ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਦੀ ਇੱਕ ਲਹਿਰ ਜਿਹੀ ਦੋੜ ਗਈ ਜਿਵੇਂ ਅੱਖਾਂ ਅੱਗੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਬਿਜਲੀਆਂ ਇਕੱਠੀਆਂ ਚਮਕ ਗਈਆਂ ਹੋਣ। ਕੋਈ ਪਿੱਛੋਂ ਸੁਈ ਚੋਭ ਗਿਆ ਸੀ। ਦਰਦ ਦਾ ਘੱਟ ਹਜੇ ਹਲਕ ਹੇਠੋ ਉਤਰਿਆ ਵੀ ਨਹੀ ਸੀ ਕਿ ਕਿਸੇ ਨੇ ਕੋਟ ਦਾ ਕਾਲਰ ਖਿੱਚ ਦਿੱਤਾ।

“ਪਤਾ ਨਹੀ ਕਿਹੋ ਜਿਹੇ ਲੋਕ ਆਉਦੇ ਨੇ ਇੱਥੇ ।” ਬੁੜਬੁੜਾਉਦੇ ਹੋਏ ਪਤਾ ਨਹੀ ਮੈ ਕੀ ਕੁਝ ਕਹਿ ਗਿਆ ਸੀ। ਪਾਸਾ ਪਰਤ ਕੇ ਮੈ ਨੀਦ ਵਿੱਚ ਬੇਸੁਧ ਹੋਈ ਮਨਦੀਪ ਨੂੰ ਵੇਖਿਆ। ਪਤਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਲੱਗਿਆ ਉਹ ਕਦੋ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਆ ਕੇ ਲੇਟ ਗਈ ਸੀ।ਨਾਈਟ ਬੱਲਬ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਤੇ ਰੁੜ ਆਈਆਂ ਹੰਝੂਆਂ ਦੀਆਂ ਬੂੰਦਾ ਕਿਸੇ ਨੀਲੇ ਮੋਤੀ ਦੀ ਤਰਾਂ ਲਿਸ਼ਕ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਹੰਝੂਆਂ ਨਾਲ ਗੱਚ ਉਸਦਾ ਚਿਹਰਾ ਵੇਖ ਕੇ ਇੱਕ ਅਜੀਬ ਜਿਹੀ ਚੀਸ ਮੇਰੇ ਧੁਰ ਅੰਦਰ ਤੱਕ ਜਾ ਵੜੀ। ਪਾਸਾ ਵੱਟ ਕੇ ਮੈ ਮੇਜ਼ ਤੇ ਪਈ ਅਲਾਰਮ ਘੜੀ ਨੂੰ ਵੇਖਿਆ, ਹਜੇ ਇੱਕ ਹੀ ਵੱਜਾ ਸੀ। ਸੁਰਜ ਹਜੇ ਕਾਫੀ ਸਮੇ ਬਾਅਦ ਜਾਗੇਗਾ।

ਦਸੰਬਰ ਦਾ ਮਹੀਨਾ ਸੀ।ਰਜਾਈ ਸੱਖਣੇ ਮੇਰੇ ਪੈਰਾਂ ਤੇ ਰਹਿ ਰਹਿ ਕੇ ਠੰਢ ਚੜ ਰਹੀ ਸੀ।ਜੀ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉੱਠ ਕੇ ਚੰਗੀ ਤਰਾਂ ਪੈਰ ਢਕ ਲਵਾਂ ਪਰ ਮਨਦੀਪ ਦੇ ਉੱਠ ਜਾਣ ਦੇ ਡਰੋ ਲੇਟਿਆ ਰਿਹਾ। ਉਗਲਾਂ ਬੇ-ਮਤਲਬ ਹੀ ਛਾਤੀ ਤੇ ਅਤੇ ਵਿਚਾਰ ਦਿਮਾਗ਼ ਵਿੱਚ ਘੁੰਮ ਰਹੇ ਸਨ।

“ਜੇਕਰ…”

ਐਵੇਂ ਹੀ ਇੱਕ ਖ਼ਿਆਲ ਜਿਹਾ ਆ ਗਿਆ। ਜੇਕਰ… ਉਨਾਂ ਦਿਨੀ ਮੈ ਬੇਰੋਜ਼ਗਾਰ ਨਾ ਹੁੰਦਾ।

ਜੇਕਰ.. ਕਰਮਜੀਤ ਦੇ ਪਿਉ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ‘ਕੱਠਿਆਂ ਨਾ ਤੱਕਿਆ ਹੁੰਦਾ।

ਜੇਕਰ.. ਇੱਕ ਹਫਤੇ ਬਾਅਦ ਉਸਦਾ ਵਿਆਹ ਨਾ ਪੱਕਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੁੰਦਾ ਜੇਕਰ.. ਕਰਮਜੀਤ ਹਾਰ ਮੰਨ ਕੇ ਨਾ ਬੈਠ ਜਾਂਦੀ ਮੈ ਤਲੀਆਂ ਦੇ ਪੋਟਿਆਂ ਨਾਲ ਆਪਣੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਰਗੜਿਆ, ਅਤੇ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਚਾਰ ਉੱਭਰ ਆਇਆ।

“ਕਾਸ਼ ! ਮੈ ਕਦੇ ਕਰਮਜੀਤ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਹੀ ਨਾ ਹੁੰਦਾ।

“ਚਲੋ ਕਿਤੇ ਹੋਰ ਚਲਦੇ ਹਾਂ, ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਹੈ ਇੱਥੇ।

ਕਰਮਜੀਤ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਅਸਮਾਨ ਵਿੱਚ ਉੱਡ ਰਹੇ ਪੰਛੀਆਂ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਸੀ। ਫਿਰ ਉਸਨੇ ਮੇਰੀ ਗਰਦਨ ਦੇ ਖੱਬੇ ਹਿੱਸੇ ਤੇ ਉੱਗੇ ਮਟਰ ਦੇ ਦਾਣੇ ਜਿੱਡੇ ਤਿਲ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਉਗਲਾਂ ਨਾਲ ਸਹਿਲਾਹਿਆ। “ਤੁਸੀ ਖੁਸ਼ਕਿਸਮਤ ਹੋ। ਇਹ ਖੁਸ਼ਕਿਸਮਤੀ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਹੈ।

“ਰਹਿਣ ਦਿਉ ਬਸ ! ਨਿੱਕੇ ਹੁੰਦਿਆਂ ਤੋ ਧੱਕੇ ਖਾ ਰਿਹਾਂ। ਨਾ ਕੁਝ ਆਉਣ ਦਾ ਪਤਾ, ਨਾ ਕਿਤੇ ਜਾਣ ਦਾ ਰਾਹ। ਕਿਆ ਕਿਸਮਤ ਹੈ।” ਤੇ ਅਸੀ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਕਲਾਵੇ ਵਿੱਚ ਲੈ ਕੇ ਕਿਸੇ ਸੁਨਸਾਨ ਸੜਕ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਤੁਰਦੇ ਜਾਂਦੇ।

“ਇੱਕ ਗੱਲ ਕਰਨੀ ਸੀ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ।”

ਬੈਡ ਦੇ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਲੇਟੀ ਮਨਦੀਪ ਨੇ ਉਗਲਾਂ ਨਾਲ ਮੇਰੇ ਮੋਢੇ ਤੇ ਦਸਤਕ ਕੀਤੀ। ਮੇਰੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਖੁੱਲੀਆਂ, ਜਿਵੇ ਖੁੱਲਣ ਲਈ ਕੋਈ ਬਹਾਨਾ ਲੱਭ ਰਹੀਆਂ ਹੋਣ।

“ਕੀ ਗੱਲ ਹੈ? ਮੈਂ ਪੁੱਛਿਆ।

“ਕੁਝ ਚਾਹੀਦੈ ??

“ਨਹੀ।

ਫਿਰ।”

“ਕੁਝ ਕਹਿਣਾ ਸੀ। ਉਹ ਉੱਠ ਕੇ ਬੈਠ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। “ਕਹੋ ਵੀ ਹੁਣ, ਜੋ ਕਹਿਣਾ ਹੈ। ਮੈਂ ਖਿਝ ਕੇ ਕਿਹਾ। ਹੁਣ ਆਪਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਵਿਆਹ ਕਰ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦੈ। ਮਨਦੀਪ ਆਵਾਜ਼ ਨੂੰ ਸਾਹਾਂ ਦੇ ਆਖਰੀ ਕਿਨਾਰੇ ਤੱਕ ਖਿੱਚ ਕੇ ਲੈ ਗਈ।

ਵਿਆਹ ਦੀ ਕੀ ਲੋੜ ਹੈ? ਆਪਾਂ ਵੈਸੇ ਵੀ ਇਕੱਠੇ ਹੀ ਰਹਿ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਇਹੀ ਤਾਂ ਅਸੀ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ।” ਮੇਰੀ ਸੋਚ ਲਗਾਤਾਰ ਕੀੜੀ ਦੀ ਚਾਲੇ ਚਲੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ।

ਨਹੀ, ਵਿਆਹ ਤਾਂ ਕਰਨਾ ਹੀ ਚਾਹੀਦੈ। ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ ਆਪਣੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਨੂੰ ਕੋਈ ਨਾਮ ਤਾਂ ਮਿਲੇਗਾ। “ਤੂੰ ਤੇ ਤੇਰਾ ਵਿਆਹ। ਚੰਗਾ ਸਿਆਪਾ ਪਾਇਐ ।ਮੈ ਤੈਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਮੈਂ ਕਦੀ ਵਿਆਹ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ। ਝੂਠ, ਝੂਠ ਹੈ ਇਹ, ਇਕਦਮ ਬਕਵਾਸ।

ਚਰਚਾ ਉਤੇ ਵਿਰਾਮ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਮੈ ਚੀਕ ਪਿਆ ਸੀ।

ਮਨਦੀਪ ਉੱਛਲ ਕੇ ਖੜੀ ਹੋ ਗਈ ਤੇ ਦੋੜ ਕੇ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿੱਕਲ ਗਈ।ਮੈ ਆਪਣੇ ਫਟ ਰਹੇ ਸਿਰ ਨੂੰ ਸਿਰਹਾਣੇ ਵਿੱਚ ਦਬਾ ਕੇ ਬੈਂਡ ਤੇ ਲੇਟ ਗਿਆ। “ਅਵਿਨਾਸ਼। ਇੱਕ ਆਵਾਜ਼ ਸੁਣਾਈ ਦਿੱਤੀ। ਸੋਚਿਆ ਵਹਿਮ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਚਾਰੇ ਪਾਸੇ ਵੇਖਿਆ, ਮੇਰੇ ਇਲਾਵਾ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਕੋਈ ਵੀ ਨਹੀ ਸੀ।

“ਅਵਿਨਾਸ਼।

ਇਸ ਵਾਰ ਆਵਾਜ਼ ਸਾਫ ਸੁਣੀ ਸੀ। ਕਿਸੇ ਮੇਰਾ ਨਾਮ ਲਿਆ ਸੀ।ਸਿਰਹਾਣੇ ਵਿੱਚੋਂ ਸਿਰ ਕੱਢ ਕੇ ਮੈ ਬਾਹਰ ਵੇਖਿਆ। ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਕੋਈ ਵੀ ਨਹੀ ਸੀ। ਛੱਤ ਦਾ ਪੱਖਾ ਠੱਲ ਖ਼ੜਾ ਸੀ ਤੇ ਉਸਦੇ ਬਿਲਕੁਲ ਵਿਚਕਾਰ ਸਫੈਦ ਪਲੇਟ ਵਿੱਚੋਂ ਦੋ ਨੀਲੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਝਾਕ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਸਮੁੰਦਰੀ ਪਾਣੀ ਵਰਗੀਆਂ ਡੂੰਘੀਆਂ ਨੀਲੀਆਂ ਅੱਖਾਂ। ਮੇਰੇ ਨੇੜੇ, ਹੋਰ ਨੇੜੇ ਆਉਦੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਉਹ ਕਹਿੰਦੀਆਂ।

“ਨਹੀ, ਇਹ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ। ਮੈਥੋ ਨਹੀ ਹੋਣਾ।

“ਮੇਰੀ ਗੱਲ ਸੁਣ। ਹੁਣ ਬਹੁਤਾ ਸੋਚਣ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਨਹੀਂ। ਆਪਾਂ ਦੌੜ ਚਲਦੇ ਹਾਂ। ਇਹ ਮੇਰੀ ਹੀ ਆਵਾਜ਼ ਸੀ ਜੋ ਹਜੇ ਵੀ ਮੇਰੇ ਕੰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਗੂੰਜ ਰਹੀ ਸੀ।ਕਰਮਜੀਤ ਹੁਬਕੋ-ਹੁਬਕੀ ਰੋਣ ਲੱਗ ਪਈ ਸੀ।

“ਬਸ ਇੰਨੀ ਹੀ ਨਿਭਾਉਣੀ ਸੀ। ਮੈ ਚੀਕ ਮਾਰ ਕੇ ਕਿਹਾ।

ਪਰ ਉਸਨੇ ਤਾਂ ਜਿਵੇ ਸੁਣਿਆ ਹੀ ਨਹੀ ਸੀ। ਬਸ ਦੋੜਦੀ ਹੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ, ਕਦੀ ਵੀ ਪਿੱਛੇ ਮੁੜ ਕੇ ਨਾ ਵੇਖਣ ਲਈ।

“ਮੈ ਆਪਣੇ ਘਰ ਵਾਪਸ ਜਾ ਰਹੀ ਹਾਂ। ਮੈਨੂੰ ਫੋਨ ਨਾ ਕਰਨਾ।” ਮਨਦੀਪ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਸੁਣ ਕੇ ਮੈ ਸਿਰਹਾਣਾ ਆਪਣੇ ਮੁੰਹ ਤੋਂ ਹਟਾ ਕੇ ਵੇਖਿਆ। ਉਹ ਆਪਣਾ ਸੂਟਕੇਸ ਚੁੱਕ ਕੇ ਹੋਲੀ ਹੋਲੀ ਵਰਾਂਡੇ ਦੀਆਂ ਪੌੜੀਆਂ ਉੱਤਰ ਰਹੀ ਸੀ। ਥੜ ਥੜ ਕਰਕੇ ਪੌੜੀਆਂ ਉਤਰਨ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਸੁਣਦਿਆਂ ਮੈ ਬੈਡ ਤੋਂ ਉੱਠ ਕੇ ਕੁਰਸੀ ਤੇ ਬੈਠ ਗਿਆ। ਪਤਾ ਨਹੀ ਕਿੰਨੀ ਕੁ ਦੇਰ ਬੈਠਾ ਰਿਹਾ। ਅਚਾਨਕ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਹੱਸਣ ਦੀਆਂ ਲਹਿਰਾਂ ਫੈਲ ਗਈਆਂ, ਜਿਵੇ ਹਾਸੇ ਦਾ ਬੱਦਲ ਫਟ ਗਿਆ ਹੋਵੇ। ਮੈਂ ਘਬਰਾ ਕੇ ਚਾਰੇ ਪਾਸੇ ਵੇਖਿਆ। ਕਮਰਾ ਬੰਦ ਤਾਬੂਤ ਦੀ ਤਰਾਂ ਖ਼ਾਮੋਸ਼ ਸੀ। ਬੇਹੋਸ਼ੀ ਜਿਹੀ ਵਿੱਚ ਮੈ ਕੁਰਸੀ ਤੋਂ ਉਠਿਆ ਤੇ ਸਿਰਹਾਣੇ ਵਿੱਚ ਸਿਰ ਦੇ ਕੇ ਫਿਰ ਤੋਂ ਬੈਡ ਤੇ ਲੇਟ ਗਿਆ। ਗੁੰਜਦੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਾਸੇ

ਬੇਹੋਸ਼ੀ ਜਿਹੀ ਵਿੱਚ ਮੈ ਕੁਰਸੀ ਤੋ ਉਠਿਆ ਤੇ ਸਿਰਹਾਣੇ ਵਿੱਚ ਸਿਰ ਦੇ ਕੇ ਫਿਰ ਤੋਂ ਬੈਡ ਤੇ ਲੇਟ ਗਿਆ। ਗੁੰਜਦੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਾਸੇ | ਦੀਆਂ ਲਹਿਰਾਂ ਹੋਰ ਉਚੀਆਂ, ਹੋਰ ਡੂੰਘੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਸਨ।

ਪੀ.ਜੀ

by admin October 23, 2018

ਕੁਲਵੰਤ ਸਿੰਘ ਸਵੇਰੇ -ਸਵੇਰੇ ਕਿਧਰ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। “ਕੁਲਵੰਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਦੋਸਤ ਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਹਸਦਿਆਂ ਹੋਇਆ ਕਿਹਾ। ਯਾਰ ਕੋਈ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਮਕਾਨ ਦੇਖਣ ਚੱਲਿਆ। ਕੁਲਵੰਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ। ਮਕਾਨ ਤੂੰ ਕੀ ਕਰਨਾ ਤੇਰੇ ਕੋਲ ਦੋ ਵੱਡੀਆਂ ਕੋਠੀਆਂ ਨੇ। ” ਕੁਲਵੰਤ ਸਿੰਘ ਕੁਝ ਉਦਾਸ ਹੁੰਦੇ ਕਹਿਣ ਲੱਗਾ ਤੇਰੀ ਭਰਜਾਈ ਦੇ ਸਵਰਗ ਸਿਧਾਰਨ ਤੋ ਬਾਦ ਮੈਂ ਦੋਨਾ ਮੁੰਡਿਆਂ ਦੇ ਨਾਮ ਕੋਠੀਆਂ ਲਗਵਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਪਰ ਤੇਰੀ ਭਰਜਾਈ ਦੇ ਕਹਿਣ ਮੁਤਾਬਿਕ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਕੱਟ ਕੇ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੇ। ਮੈਂ ਸੱਤ ਲੱਖ ਆਪਣੇ ਨਾਮ ਹੀ ਰਹਿਣ ਦਿੱਤੇ। “ਚੰਗਾ ਕੀਤਾ ਕੁਲਵੰਤ ਸਿੰਘ। ” ਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ।

ਮੈਂ ਕਲ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਗਿਆ ਘਰ ਵਾਪਸ ਆਇਆ ਤਾਂ ਕੋਠੀ ਦੇ ਮੇਨ ਗੇਟ ਤੇ ਤਾਲਾ ਲੱਗਿਆ ਸੀ। ਮੈਂ ਕਈ ਘੰਟੇ ਬਾਹਰ ਖੜਿਆ ਰਿਹਾ ਪਰ ਕੋਈ ਘਰ ਨਾ ਆਇਆ। ਫੋਨ ਮਿਲਦਾ ਰਿਹਾ ਫੋਨ ਵੀ ਸਵਿਚ ਆਫ ਆ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਮੈਨੂੰ ਗੁਆਂਢੀ ਆਪਣੇ ਘਰੇ ਲੈਂ ਗਏ ।ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘਰ ਸੁੱਤਾ। “”ਤੂੰ ਦੂਜੇ ਮੁੰਡੇ ਵੱਲ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ। “ਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ ਉਸਨੇ ਵੀ ਕਈ ਵਾਰ ਇਵੇਂ ਕੀਤਾ। ਰੋਜ-ਰੋਜ ਦੀ ਕਿਚ ਕਿਸ ਨਾਲੋਂ ਮੈਂ ਸੋਚਿਆ ਇਕ ਕਮਰਾ ਲੈ ਲਵਾ। ਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ”ਯਾਰਾ,ਤੇਰਾ ਦੋਸਤ ਤੇਰੇ ਵਾਂਗ ਅਮੀਰ ਨਹੀਂ ਪਹਤੂੰ ਬਾਹਰ ਵਾਲੀ ਬੈਠਕ ਵਿੱਚ ਖੁਸ਼ੀ ਨਾਲ ਰਹਿ ਸਕਦਾ। ਆਪਣੀ ਭਰਜਾਈ ਦੇ ਹੱਥ ਦਾ ਸਵਾਦ ਖਾਣਾ ਖਾਈ। ਯਾਰਾ ਇਕ ਗੱਲ ਪੱਕੀ ਮੈਂ ਕਿਰਾਇਆ ਤੇ ਰੋਟੀ ਦਾ ਸਾਰਾ ਖਰਚ ਦਿਉ। ਕੁਲਵੰਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ।

ਰਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਹੱਸਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਤੇਰੀ ਮਰਜੀ। ਤੈਨੂੰ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਪੀ.ਜ਼ੀ ਮਿਲ ਗਿਆ। ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਲਵੰਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਉਦਾਸ ਚਿਹਰੇ ਤੇ ਖੁਸ਼ੀ ਆ ਗਈ ਤੇ ਸਿਹਤ ਸੋਹਣੀ ਹੋ ਗਈ ।

ਬੇਟੀ

by admin October 22, 2018

ਸ਼ੀਨਾ ਦਾ ਨਾਮ ਸਟੇਜ ਤੇ ਬੋਲਿਆ ਉਹ ਸਨਮਾਨ ਲੈਣ ਲਈ ਪਹੁੰਚ ਗਈ। ਉਸਨੇ ਸਨਮਾਨ ਲਿਆ। ਹਾਲ ਤਾੜੀਆਂ ਨਾਲ ਗੂੰਜ ਗਿਆ। ਸ਼ੀਨਾ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਹੈ, ਖੁਸ਼ ਵੀ ਕਿਉਂ ਨਾ ਹੁੰਦੀ। ਉਸਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਵਿਚ ਯੂ਼. ਪੀ. ਐਸ. ਸੀ. ਦਾ ਟੈਸਟ ਕਲੀਅਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਸਗੋ ਦੂਜਾ ਰੈਕ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੂੰ ਮੁੱਖ ਮਹਿਮਾਨ ਨੇ ਸਨਮਾਨ ਦਿੱਤਾ।
ਮੁੱਖ ਮਹਿਮਾਨ ਨੇ ਸ਼ੀਨਾ ਨੂੰ ਅਸ਼ੀਰਵਾਦ ਦਿੰਦੇ ਕਿਹਾ, “ਵਾਹ!! ਬੇਟੀ, ਵਾਹ!! ਤੂੰ ਕਮਾਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਬੇਟੀਆਂ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਣ -ਸ਼ਾਣ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਤੂੰ ਤਾਂ ਮੇਰਾ ਮਨ ਜਿੱਤ ਲਿਆ। ਸ਼ੀਨਾ ਨੇ ਮੁਸਕਰਾਉਦੇ ਹੋਏ ਕਿ ਹਾ, ਇਸ ਦਾ ਮਾਣ ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੇਰੀ ਇੱਛਾ ਸ਼ਕਤੀ ਵਧਾਈ ਤੇ ਮਿਹਨਤ ਕਰਨੀ ਸਿਖਾਈ। ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਸਟੇਜ ਤੇ ਬਲਾਦੀ ਹਾਂ।
ਮੁੱਖ ਮਹਿਮਾਨ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਹੈਰਾਨ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਤਾਂ ਉਸਦੀ ਪਤਨੀ ਹੈ। ਸ਼ੀਨਾ ਦੀ ਮਾਂ ਸਟੇਜ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਮੁੱਖ ਮਹਿਮਾਨ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, “ਧੰਨਵਾਦ, ਤੂੰ ਮੇਰੀ ਬੇਟੀ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਬਹੁਤ ਚੰਗੀ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਤੁਹਾਨੂੰ ਬੇਟੀਆਂ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਸ਼ੀਨਾ ਦੇ ਜਨਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੁਸੀਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਤੈਨੂੰ ਮੇਰੇ ਜਾਂ ਸ਼ੀਨਾ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਨੂੰ ਚੁਣਨਾ ਪਵੇਗਾ। ਮੈਂ ਕਿਹਾ, “ਮੈਨੂੰ ਬੇਟੀ ਪਸੰਦ ਹੈ। ਸ਼ੀਨਾ ਨੇ ਮੇਰਾ ਨਾਮ ਰੋਸ਼ਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।”
“ਸੋਰੀ……. ਸੋਰੀ…….. ਸੋਰੀ ਮੈਂ ਤੈਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਚਲਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੀ ਗਲਤੀ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਇਆ ਮੈਂ ਤੈਨੂੰ ਮਿਲਣ ਆਇਆ। ਤੂੰ ਨਾ ਮਿਲੀ। ਤੂੰ ਘਰ ਵੇਚ ਕੇ ਸ਼ਹਿਰ ਚਲੀ ਗਈ ਸੀ। ਮੈਂ ਤੈਨੂੰ ਬਹੁਤ ਭਾਲਿਆ ਪਰ ਤੂੰ ਨਾ ਮਿਲੀ ਮੇਰੇ ਲਈ ਅੱਜ ਦਾ ਦਿਨ ਬਹੁਤ ਸ਼ੁਭ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਮਾਫ ਕਰ ਦੇ।
“ਸ਼ੀਨਾ ਨੇ ਮਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਹਸਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ, “ਪਾਪਾ ਆਪਾ ਇੱਕਠੇ ਰਵਾਂਗੇ। ਪਾਪਾ, ਮੈਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਤੁਹਾਡੀ ਕਮੀ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਈ ਹੈ। “ਸ਼ੀਨਾ ਦੀ ਗੱਲ ਸੁਣਕੇ ਸਾਰੇ ਹੱਸਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ।

ਵੇਸਵਾ – Prostitute

by admin October 18, 2018

ਵੇਸਵਾ ਸ਼ਬਦ ਕਹਿਣਾ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਸੌਖਾ ਪਰ ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਕੱਲ੍ਹ ਮੇਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਕਿੱਸਾ ਬਣ ਕੇ ਰਹਿ ਗਿਆ ।।

ਕਲ ਜਦੋੰ ਟੈਕਸੀ ਚਲਾਉੰਦੇ ਨੂੰ ਇੱਕ ਟਰਿੱਪ ਮਿਲਿਆ ਤਾਂ ਘਰ ਦੇ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਅਡਰੈੱਸ ਅੱਗੇ ਪਹੁੰਚਿਆ ਤਾਂ ਦਸ ਕੁ ਮਿੰਟ ਉੜੀਕਣ ਤੇ ਕੋਈ ਨਾ ਆਇਆ ਤਾਂ ਉੱਥੋ ਜਾਣ ਹੀ ਲੱਗਿਆ ਸੀ ਤਾਂ ਤਿੰਨ ਜਾਣੇ ਇੱਕ ਮੁੰਡਾ ਤੇ ਕੁੜੀ ( ਇੱਕ ਗੋਰੀ ਕੁੜੀ ਤੇ ਬਾਕੀ ਮੁੰਡਾ ਕੁੜੀ ਕੈਨੇਡਾ ਦੇ ਹੋਰ ਕੰਮਿਊਨਟੀ ਦੇ ਪੁਰਾਣੇ ਵਸਨੀਕ ) ਉਸ ਘਰ ਵਿੱਚੋੰ ਬਾਹਰ ਤੁਰੇ ਆਉਂਦੇ ਦਿਖੇ ਤਾਂ ਮੈੰ ਕਾਰ ਰੋਕ ਲਈ ਤੇ ਉਹ ਟੈਕਸੀ ਦੀਆ ਪਿਛਲੀਆ ਬਾਰੀਆੰ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਬਹਿ ਗਏ, ਜ਼ਿਉ ਹੀ ਮੈੰ ਗੇਅਰ ਪਾਉਣ ਲੱਗਿਆ ਤਾਂ ਕਿਤੋੰ ਆਵਾਜ਼ ਆਈ “ ਸਤਿ ਸ਼੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਜੀ” , ਮੈੰ ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਥਾਣੀ ਤਿੰਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਚਿਹਰਿਆੰ ਵੱਲ ਦੇਖਿਆ ਤਾਂ ਤਿੰਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋੰ ਕੋਈ ਵੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਹੀ ਸੀ, ਇੱਕ ਕੁੜੀ ਗੋਰੀ ਦੇ ਦੂਜਾ ਮੁੰਡਾ ਤੇ ਕੁੜੀ ਵੀ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਸਨ ਪਰ ਗੋਰੇ ਨਹੀ, ਮੈੰ ਮਨ ਵਿੱਚ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਤਾਂ “ ਸਤਿ ਸ਼੍ਰੀ ਅਕਾਲ ” ਦਾ ਮਤਲਬ ਵੀ ਨਹੀ ਪਤਾ ਹੋਣਾ ਤੇ ਮੈੰ ਗੱਲ ਅਣਸੁਣੀ ਕਰਕੇ ਟੈਕਸੀ ਚਲਾਉਣ ਲੱਗ ਗਿਆ, ਗੋਰੀ ਕੁੜੀ ਤੇ ਮੁੰਡਾ ਰਿਸ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਸਨ ( ਗਰਲਫ੍ਰੈੰਡ-ਬੌਏਫ੍ਰੈੰਡ ) ਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆ ਗੱਲਾਂ ਤੋੰ ਇੰਝ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਸੀ ਜਿਵੇੰ ਆਖਰੀ ਵਾਰ ਮਿਲ ਰਹੇ ਹੋਣ ਤੇ ਕੁੜੀ ਮੁੰਡੇ ਦੀਆੰ ਮਿੰਨਤਾਂ ਕੱਢ ਕਹਿ ਰਹੀ ਸੀ ਮੈਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਨਾ ਜਾ, ਤੇ ਆਖਿਰ ਉਹਨਾਂ ਵੱਲੋੰ ਦਿੱਤੇ ਟਿਕਾਣੇ ਤੇ ਮੈੰ ਜ਼ਦੋ ਪਹੁੰਚਿਆੰ ਤਾਂ ਮੁੰਡਾ ਕੁੜੀ ਟੈਕਸੀ ਵਿੱਚੋੰ ਉੱਤਰ ਕੇ ਚਲੇ ਗਏ ਤੇ ਗੋਰੀ ਕੁੜੀ ਰਹਿ ਗਈ, ਮੈੰ ਸ਼ੀਸੇ ਵਿੱਚ ਦੀ ਉਹਦੀਆੰ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਦੇਖ ਕੇ ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਪੁੱਛਿਆ “ ਵੇਅਰ ਡੂ ਯੂ ਵਾਂਟ ਟੂ ਗੋ” ਤਾਂ ਉਹ ਚੁੱਪ ਰਹੀ ਮੈੰ ਫੇਰ ਪੁੱਛਿਆ “ ਵੇਅਰ ਵੁੱਡ ਯੂ ਲਾਈਕ ਟੂ ਗੋ “ ਤਾਂ ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ ਬੋਲੀ “ ਕਿਵੇੰ ਹੋ ਤੁਸੀ “ ? ਮੈੰ ਦੇਖ ਕੇ ਹੈਰਾਨ ਰਹਿ ਗਿਆ ਤੇ ਮੈ ਉਹਨੂੰ ਫਿਰ ਪੁੱਛਿਆ “ ਆਰ ਯੂ ਸਪੀਕਿੰਗ ਪੰਜਾਬੀ “ ਤਾਂ ਉਹ ਫਿਰ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ ਕਹਿੰਦੀ ਹਾਂਜ਼ੀ “ ਭਾਈ ਜੀ “ ਤੇ ਇੰਝ ਕਹਿਣ ਤੋੰ ਬਾਅਦ ਹੀ ਉਹਦੀਆ ਅੱਖਾਂ ਹੰਝੂਆੰ ਨਾਲ ਵਗ ਪਈਆ ਤੇ ਉੱਚੀ-ਉੱਚੀ ਰੋਣ ਲੱਗ ਪਈ ਤੇ ਕਹਿੰਦੀ ਤੁਸੀ ਮੇਰੀ ਕਹਾਣੀ ਨੀ ਸੁਣਨਾ ਚਾਹੋਗੇ ਤਾਂ ਮੈੰ ਕਿਹਾ “ ਓਕੇ ਆਈ ਹੈਵ ਨੋ ਪ੍ਰੌਬਲਮ ਟੂ ਲਿਸਨ ਯੂ “ ।

ਫਿਰ ਉਸਨੇ ਮੈਨੂੰ ਇੱਕ ਵਿੰਨੀਪੈੱਗ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਪੰਜਾਬੀ ਮੁੰਡੇ ਦਾ ਨਾਮ ਲੈ ਕੇ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਤੁਸੀ ਉਸਨੂੰ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਮੈੰ ਕਿਹਾ ਨਹੀ, ਤਾਂ ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਅਸੀ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਖੁਸ਼ ਸੀ ਤੇ ਸਾਡਾ ਵਿਆਹ ਹੋਣਾ ਸੀ ਤੇ ਅਚਾਨਕ ਉਹ ਮੁੰਡਾ ਕਹਿੰਦਾ ਮੈੰ ਤਾਂ ਇੰਡੀਆ ਜਾ ਕੇ ਵਿਆਹ ਕਰਾ ਆਇਆ ਹਾਂ ਤੇ ਮੇਰੀ ਘਰਵਾਲੀ ਕੈਨੇਡਾ ਆ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਤੇ ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਛੱਡਣ ਲਈ ਕਹਿਣ ਲੱਗ ਪਿਆ ਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਕਹਿੰਦਾ ਤੂੰ ਪੁਲਿਸ ਕੋਲ ਜਾਕੇ ਮੇਰੇ ਤੇ ਸਰੀਰਕ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ( Sexual Assault ) ਦਾ ਕੇਸ ਨਾ ਕਰੀੰ ਮੇਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਰਬਾਦ ਹੋ ਜਾਊਗੀ ਤੇ ਮੈਨੂੰ ਪੁਲਿਸ ਵਾਲੇ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚੋੰ ਡਿਪੋਰਟ ਕਰ ਦੇਣਗੇ ਤੇ ਕਹਿੰਦੀ ਮੈੰ ਇੰਝ ਨਹੀ ਕੀਤਾ ਤੇ ਉਸਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ । ਉਸਤੋੰ ਬਾਅਦ ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੇਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨਰਕ ਬਣ ਗਈ, ਫਿਰ ਮੈਨੂੰ ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਇੰਡੀਅਨ ਮੁੰਡੇ ਦਾ ਨਾਮ ਪੁੱਛਿਆ ਤਾਂ ਮੈ ਕਿਹਾ ਹਾਂ ਮੈਨੂੰ ਪਤਾ ਉਹ ਕੌਣ ਹੈ ਤਾਂ ਫਿਰ ਕਹਿੰਦੀ ਮੈੰ ਉਸਦੇ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਰਹੀ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਮੈੰ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਹੁਣ ਕਿੱਥੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਸਟ੍ਰਿੱਪ ਕਲੱਬ ਤੇ ਮੈੰ ਚੁੱਪ ਹੋ ਗਿਆ , ਉਸਦੇ ਕੱਪੜੇ ਵੀ ਉਹੀ ਪਾਏ ਹੋਏ ਸਨ। ਮੈੰ ਕਾਰ ਤੋਰਨ ਲੱਗ ਗਿਆ ਤੇ ਉਹ ਫਿਰ ਰੋਣ ਲੱਗ ਗਈ ਤਾਂ ਕਹਿੰਦੀ ਹੁਣ ਕਿੱਥੇ ਜਾਵਾਂ ਮੈਨੂੰ ਖੁਦ ਨੂੰ ਨਹੀ ਪਤਾ ਜੇਕਰ ਮੈੰ ਘਰੇ ਗਈ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਮੇਰੇ ਪਿਉ ਨੇ ਜਾਨੋੰ ਮਾਰ ਦੇਣਾ ਹੈ ਤੇ ਉਹ ਬਹੁਤ ਜ਼ਾਲਿਮ ਇਨਸਾਨ ਹੈ ਤੇ ਉਸਨੇ ਮੇਰੀ ਵੱਡੀ ਭੈਣ ਦਾ ਤਿੰਨ੍ਹ-ਚਾਰ ਵਾਰ ਰੇਪ ਵੀ ਕੀਤਾ ਹੈ ਪਰ ਉਸਨੇ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਕਦੇ ਏਦਾਂ ਤਾਂ ਨਹੀ ਕੀਤਾ ਪਰ ਹੁਣ ਉਹ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਹੀ ਵਿਆਹ ਵਾਲੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਬਿਤਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ।ਮੈਨੂੰ ਫਿਰ ਪੁੱਛਿਆ ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੀ ਕੋਈ ਬੇਟੀ ਹੋਵੇ ਤੇ ਉਸਨੂੰ ਤੁਸੀ ਜਾਂ ਕੋਈ ਹੋਰ ਛੂਹੇ ਵੀ ਤਾਂ ਤੁਸੀ ਉਸਨੂੰ ਮਾਰ ਨਹੀ ਦਵੋਗੇ, ਫਿਰ ਕਹਿੰਦੀ ਮੇਰੇ ਪਿਉ ਨੂੰ ਇਸ ਸਭ ਨਾਲ ਕੋਈ ਫਰਕ ਨਹੀ ਪੈੰਦਾ, ਮੈੰ ਉਦਾਸ ਮਨ ਨਾਲ ਕਿਹਾ “ਆਈ ਐੱਮ ਸੌਰੀ” ਤਾਂ ਕਹਿੰਦੀ ਕੋਈ ਨਾ ਮੈੰ ਫਿਰ ਵੀ ਹਜ਼ੇ ਸਭ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਦੀ ਹਾਂ ਕਿਉੰਕਿ ਬਾਈਬਲ ਸਭ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਨਾ ਸਿਖਾਉੰਦੀ ਹੈ, ਉਸਦੀਆ ਗੱਲਾਂ ਵਿੱਚੋੰ ਵੀ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਰੱਬ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ਼ ਰੱਖਣ ਵਾਲੀ ਕੁੜੀ ਹੈ ਤੇ ਮੈਨੂੰ ਵੀ ਇੱਕ ਵਾਰ ਪੁੱਛਿਆ ਸੀ ਕਿ ਤੁਸੀ ਕਦੇ ਬਾਈਬਲ ਪੜੀ ਹੈ ਤਾਂ ਮੈੰ ਨਹੀੰ ਵਿੱਚ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਅੱਗੇ ਜਾਕੇ ਮੈੰ ਫਿਰ ਕਾਰ ਰੋਕ ਲਈ ਤੇ ਪੁੱਛਿਆ “ ਵੇਅਰ ਆਈ ਕੈਨ ਡਰੌਪ ਯੂ “ ਤਾਂ ਕੁਝ ਨਹੀ ਬੋਲੀ, ਉਸੇ ਹੀ ਪਲ ਪੁਲਿਸ ਦੀ ਕਾਰ ਮੇਰੇ ਤੋੰ ਕੁਝ ਦੂਰੀ ਤੇ ਆ ਕੇ ਸਾਈਡ ਤੇ ਰੁਕ ਗਈ, ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਿਆ ਟੈਕਸੀ ਦੇਖ ਕੇ ਰੁਕੇ ਨੇ, ਮੈੰ ਪੁਲਿਸ ਵਾਲਿਆ ਨੂੰ ਟੈਕਸੀ ਦੇ ਹਾਈ ਬੀਮ ਵੀ ਮਾਰੇ ਪਰ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਨਹੀ ਲੱਗਿਆ, ਫਿਰ ਮੈੰ ਟੈਕਸੀ ਦੀ ਛੱਤ ਉੱਪਰ ਲੱਗੀ ਐੰਮਰਜੈਸੀ ਲਾਈਟ ਛੱਡਣ ਹੀ ਲੱਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਆਵਦੇ ਕੰਬਦੇ ਹੱਥਾਂ ਨੂੰ ਘੁੱਟ ਕੇ ਤੇ ਸਿਰ ਨੀਵਾਂ ਕਰ ਰੋਦੀਆੰ ਅੱਖਾਂ ਨਾਲ ਕਹਿੰਦੀ “ ਪਲੀਜ਼ ਡੌੰਟ ਡੂ ਦੈਟ, ਦੇ ਵਿੱਲ ਅਰੈਸਟ ਮੀੰ ਐੰਡ ਆਈ ਡੌੰਟ ਵੰਨਾ ਅਰੈਸਟ ਬਾਏ ਦੈੱਮ ਬਿਕੌਜ਼ ਮਾਈ ਫਾਦਰ ਇਜ਼ ਆ ਕੌਪ(ਪੁਲਿਸ) ” । ਮੈੰ ਇੱਕ ਪਲ ਤਾਂ ਹੈਰਾਨ ਰਹਿ ਗਿਆ ਤੇ ਕੁਝ ਨਾ ਕੀਤਾ ਤੇ ਤੁਰ ਪਿਆ ,ਮੈੰ ਕਾਰ ਫੇਰ ਅੱਗੇ ਤੋਰ ਲਈ ਤਾਂ ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਮੈਨੂੰ ਮੇਰੇ ਕਜ਼ਨ ਤੇ ਘਰੇ ਡਰੌਪ ਕਰ ਦਵੋ, ਘਰ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਅੱਗੇ ਜਾਕੇ ਕਹਿੰਦੀ “ ਦੇ ਡੌੰਟ ਲਾਈਕ ਮੀੰ” ਉਸਦੇ ਫੋਨ ਕਰਨ ਤੇ ਫੋਨ ਵੀ ਨਾ ਚੁੱਕਿਆ ਤੇ ਉਸਨੇ ਦੋ ਵਾਰ ਕਾਰ ਦੇ ਹਾਰਨ ਵੀ ਮਰਵਾਏ ਪਰ ਕਿਸੇ ਨੇ ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਵੀ ਨਾ ਖੋਲਿ੍ਹਆ, ਫਿਰ ਉਹ ਜਾਣ ਹੀ ਲੱਗੀ ਸੀ ਕਿ ਮੈੰ ਪੁੱਛਿਆ “ ਵੱਟਜ਼ ਯੂਅਰ ਨੇਮ, ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਹੀ ਨਮ ਅੱਖਾਂ ਨਾਲ ਸਿਰ ਝੁਕਾ ਕਿਹਾ “ Faith of God” ਤੇ ਕੰਬਦੇ ਬੁੱਲ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਕਹਿੰਦੀ “ ਡੂ ਯੂ ਬਲੀਵ, ਆਈ ਐੱਮ ਪਰੈੱਗਨੈਟ” ਇੰਝ ਕਹਿ ਉਹ ਘਰ ਦਾ ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਆਪਣੇ ਆਪ ਖੋਲ੍ਹ ਅੰਦਰ ਚਲੀ ਗਈ ਤੇ ਮੈੰ ਉਦਾਸ ਮਨ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਰਾਹ ਪੈ ਗਿਆ ।

ਵੱਡੇ-ਵੱਡੇ ਦੇਸ਼ਾ ਦੀਆ ਗੱਲਾਂ ਤੇ ਇਮਾਰਤੀ ਫੋਟੋਆ ਤਾਂ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ ਅਖਬਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਛਪ ਜਾਂਦੀਆ ਤੇ ਕਈ ਅਜਿਹੀਆੰ ਕਹਾਣੀਆ ਸੁਣੀਆੰ ਹੋ ਕੇ ਵੀ ਅਣਸੁਣੀਆੰ ਰਹਿ ਜਾਦੀਆੰ ।।

ਯਹੂਦੀਆਂ ਦਾ ਤੇ ਸਿੱਖਾਂ ਦਾ ਖੁਦਾ

by admin October 14, 2018

ਅਸੀਂ ਪਿਛਲੇ ਅੰਕ ਵਿਚ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰ ਆਏ ਹਾਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਕੁਝ ਕੁਝ ਹਾਲ ਅਨਮਤਾਂ ਦਾ ਦੱਸਾਂਗੇ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਵਿਚ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਧਾਰਮਕ ਸੇਵਕਾਂ ਨੇ ਅਨਮਤਾਂ ਵਲੋਂ ਆਈਆਂ ਹੋਈਆਂ ਰਸਮਾਂ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਯਾ ਉਡਾਉਣ ਵਿਚ ਕੀ ਕੀ ਕੰਮ ਕੀਤੇ ਸਨ। ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲੇ ਅਸੀਂ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦੇ ਮਤ ਵਲ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰਦੇ ਹਾਂ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਸਜਣਾਂ ਨੇ ਤੌਰੇਤ Old

Testament ਪੜੀ ਹੈ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦੇ ਮਤ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ | ਇਤਿਹਾਸ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਸਾਨੂੰ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦਾ ਹਾਲ ਲਿਖਣ

ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ, ਅਸੀਂ ਸਿਰਫ਼ ਇਤਨਾ ਹੀ ਦੱਸਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਨੂੰ ਹਜ਼ਰਤ ਮੁਸਾ ਦੀਆਂ ਲਿਖੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਜ ਕਲ ਦੇ ਨਾਵਾਂ ਨੇ ਸਾਬਤ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਹਜ਼ਰਤ ਮੁਸਾ ਨੇ ਨਹੀਂ ਲਿਖਿਆ, ਸਗੋਂ ਇਹ ਕਿਤਾਬਾਂ ਹਜ਼ਰਤ ਮੁਸਾ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਸਮਾਂ ਪਿਛੋਂ ਲਿਖੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਪਰ ਨਾਲ ਹੀ ਇਹ ਬਾਤ ਬੀ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੇ ਮੁਸੰਨ ਯਾ ਮੁਹੰਸਫ਼ਾਂ ਨੂੰ ਪੁਰਾਣੇ ਦੋ ਮਤਾਂ ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਮਿਲ ਗਈਆਂ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਵਿਚ ਤਾਂ ਖ਼ੁਦਾ ਦਾ ਨਾਮ Elohim ਅਰਥਾਤ ਸ਼ਕਤੀਮਾਨ ਅਥਵਾ Mighty ਸੀ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਵਿਚ ਉਸ ਦਾ ਨਾਮ Jehova ਅਥਵਾ Yohoah ਅਰਥਾਤ Lord ਅਥਵਾ ਸੁਆਮੀ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਹਾਂ ਮਤਾਂ ਅਰਥਾਤ Elohistic ਅਤੇ Jehovistic ਮਤਾਂ ਦੇ ਸਿਵਾਏ ਇਕ ਹੋਰ ਮਿਲਗੋਭਾ ਮਤ ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵੀ ਮਿਲ ਗਈਆਂ ਸਨ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਹਰ ਦੋ ਨਾਮ ਖੁਦਾ ਦੇ ਇਕੋ ਜਗਾ ਲਏ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਸੋ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗੋ ਰਖਕੇ ਹਜ਼ਰਤ ਮੁਸਾ ਦੇ ਨਾਮ ਪਰ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੋਈਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੇ ਮੁਸੰਨਫ਼ ਯਾ ਮੁਸੰਨਫ਼ਾਂ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਾਠਕ ਜਾਣ ਸਕਦੇ ਹਨ ਕਿ ਯਹੂਦੀਆਂ ਨੇ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੀਆਂ ਸਿਫ਼ਤਾਂ ਵਿਚੋਂ ਮੁਕੱਦਸ ਸਿਫ਼ਤਾਂ ਦੋ ਮੰਨੀਆਂ ਹਨ।

ਅਰਥਾਤ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਖ਼ੁਦਾ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਸੁਆਮੀ ਸੀ ਅਤੇ ਸ਼ਕਤੀਮਾਨ

ਸੀ। ਯਾ ਐਉਂ ਕਹੋ ਕਿ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦਾ ਖੁਦਾ ਸ਼ਕਤੀਮਾਨ ਸੁਆਮੀਂ ਸੀ, | ਪਰ ਇਸ ਤੋਂ ਇਹ ਨਹੀਂ ਮੰਨਣਾ ਚਾਹੀਏ ਕਿ ਯਹੂਦੀ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ

ਦੀ ਏਕਤਾ ਦੇ ਕਾਇਲ ਸਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਓਹ ਮੰਨਦੇ ਸਨ ਕਿ ਯਹੂਦੀਆਂ । ਤੋਂ ਛੁੱਟ ਹੋਰ ਹੋਰ ਕੌਮਾਂ ਦੇ ਖੁਦਾ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਖ਼ੁਦਾ ਪਾਸੋਂ ਅੱਡ ਅੱਡ ਸਨ। ਪਰ ਓਹ ਆਪਣੇ ਖ਼ੁਦਾ ਪਰ ਐਸਾ ਪੱਕਾ ਭਰੋਸਾ ਰਖਦੇ ਸਨ ਕਿ ਦੂਜੀਆਂ ਕੌਮਾਂ ਦੇ ਅੱਡ ਅੱਡ ਖ਼ੁਦਾ ਮੰਨਦੇ ਹੋਏ ਬੀ ਓਹ ਆਪਣੇ ਖ਼ੁਦਾ ਨੂੰ ਹੋਰਨਾਂ ਕੌਮਾਂ ਦੇ ਖੂਦਾਵਾਂ ਨਾਲੋਂ ਬਲਵਾਨ ਸਮਝਣ ਲਗ ਗਏ ਸਨ। ਅਰਥਾਤ Mighty ਸ਼ਕਤੀਮਾਨ ਤੋਂ Almighty ਸਰਬ ਸ਼ਕਤੀਮਾਨ ਦੀ ਸਿਫ਼ਤ ਦੇ ਗਿਆਤਾ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਕਈ ਲੋਕ ਹੁਣ ਇਹ ਆਖਣ ਲਗ ਪਏ ਹਨ ਕਿ ਯਹੂਦੀਆਂ, ਈਸਾਈਆਂ ਅਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੇ ਮਤਾਂ ਵਿਚ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦੀ ਏਕਤਾ ਦਾ ਗਿਆਨ ਹਜ਼ਰਤ ਇਬਾਹੀਮ ਤੋਂ ਚਲਿਆ ਹੈ।

ਇਸ ਲੇਖ ਵਿਚ ਸਾਡਾ ਇਹ ਮਤਲਬ ਨਹੀਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਇਸ ਬਾਤ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰੀਏ ਕਿ ਇਹ ਦਾਵਾ ਕਿਥੋਂ ਤਕ ਠੀਕ ਹੈ, ਪਰ ਅਸੀਂ ਜਦ ਇਸ ਸ਼ਕਤੀਮਾਨ ਸੁਆਮੀਂ ਦੀ ਸਿਫ਼ਤ ਨੂੰ “ੴ ਸਤਿਨਾਮ | ਕਰਤਾ ਪੁਰਖੁ ਨਿਰਭਉ ਨਿਰਵੈਰੁ ਅਕਾਲ ਮੂਰਤਿ ਅਜੂਨੀ ਸੈਭੰ | ਗੁਰਸਾਦਿ ਗੁਰ ਮੰਡ ਦੀ ਇਕ ਪੁਰਖੁ ਪਦ ਵਾਲੀ ਸਿਫ਼ਤ ਨਾਲ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਜੋ ਗਿਆਨ ਕਿ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦਾ ਯਹੂਦੀਆਂ ਨੂੰ ਸੀ ਉਸ ਗਿਆਨ ਤੋਂ, ਜੋ ਗਿਆਨ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦਾ ਸਿਖਾਂ ਨੂੰ ਹੈ, ਵਧੀਕ ਪਾਉਂਦੇ ਹਾਂ, ਕਿਉਂਕਿ ਪੁਰਖ ਦੇ ਅਰਥ ਬAlmighty Lord ਰਬ ਸ਼ਕਤੀਮਾਨ ਸੁਆਮੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਪੁਰਖੁ’ ਪਦ ਵਿਚ ਕਈ ਹੋਰ ਗੁਣ ਬੀ ਹਨ ਜੋ ਸਰਬ ਸ਼ਕਤੀਮਾਨ ਸੁਆਮੀ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੇ। ਅਰਥਾਤ ਪੁਰਖ ਭਾਵੇਂ ਆਪਣੀ ਨਾਰ ਦਾ ਸੁਆਮੀ ਬੀ ਹੈ ਪਰ ਉਹ ਆਪਣੀ ਨਾਰ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਬੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਰਕੇ, ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਰ ਯਹੂਦੀ ਕੌਮ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਖ਼ੁਦਾ ਹਰ ਵੇਲੇ ਡਰਾਉਂਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ ਕਿ ਦੇਖੋ ਮੇਰੇ ਬੰਦਿਓ ਜੇ ਤੁਸਾਂ ਮੇਰਾ ਹੁਕਮ ਨਾ ਮੰਨਿਆ ਤਾਂ ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਐਹ ਸਜ਼ਾ ਦੇਵਾਂਗਾ, ਔਹ ਦੰਡ ਦੇਵਾਂਗਾ, ਬਲਕਿ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦਾ ਖ਼ੁਦਾ ਉਹਨਾਂ ਪਰ ਐਨਾ ਗੁੱਸੇ ਹੋ ਜਾਇਆ ਕਰਦਾ ਸੀ ਕਿ ਆਪਣੇ ਜਾਮੇ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਸੀ ਸਮਾਉਂਦਾ। ਪਰ ਸਿਖਾਂ ਵਿਚ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਬਾਰੇ ਕਦੀ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਖ਼ਿਆਲ ਪੈਦਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਪੁਰਖੁ ਪਦ ਦੀ ਸਿਫ਼ਤ ਵਿਚ ਜੋ ‘ਪਿਆਰ ਦਾ ਹੋਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ, ਉਹ ਕਦੀ ਸਿਖਾਂ ਨੂੰ ਡਰਾਉਣ ਵਾਲਾ ਖ਼ੁਦਾ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਬਣਾ ਸਕਦਾ, ਸਗੋਂ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਿਆਰੈ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਖ਼ਾਵੰਦ ਆਪਣੀ ਭੁੱਲੀ ਹੋਈ ਨਾਰ ਨੂੰ ਇਹ ਕਿਹਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਵਾਸਤੇ ਸਭ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੁਖ ਦੇਣ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਹਾਂ ਪਰ ਤੇਰੀਆਂ ਭੁੱਲਾਂ (ਕੁਕਰਮ ਤੈਨੂੰ ਦੁੱਖਾਂ ਵਲ ਲੈ ਜਾਣਗੀਆਂ।

ਅਰਥਾਤ ਮੈਥੋਂ ਤੈਨੂੰ ਜਦ ਆਨੰਦ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਨਾ ਹੋਵੇਗੀ ਤਾਂ ਤੈਨੂੰ ਇਸ ਥੋੜ ਦਾ ਦੁਖ ਸੁਤੇ ਹੀ ਮਿਲੇਗਾ, ਇਸ ਵਾਸਤੇ ਹੇ ਪਤਨੀ ਤੂੰ ਸੁਪਤਨੀ ਹੋਕੇ ਰਹੁ ਆਪਣੀਆਂ ਭੁੱਲਾਂ ਨਾਲ ਕੁਪਤਨੀ ਨਾ ਬਣ। ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਸਾਨੂੰ ਹਰ ਵੇਲੇ ਸੁਖ ਦੇਣ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਹੈ। ਯਹੂਦੀਆਂ ਵਿਚ ਤਾਂ ਖ਼ੁਦਾ ਦੀ ਮਰਜੀ ਪਰ ਨਾ ਚੱਲਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਖੁਦਾ ਨੂੰ ਯਹੂਦੀਆਂ ਨੂੰ ਸਜ਼ਾ ਦੇਣੀ ਪੈਂਦੀ ਸੀ, ਪਰ ਸਿੱਖਾਂ ਵਿਚ ਭੁੱਲਾਂ ਯਾ ਕਰਮਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ | ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਨੂੰ ਸਾਨੂੰ ਸਜ਼ਾ ਦੇਣੀ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦੀ, ਸਗੋਂ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦੇ ਪ੍ਰੇਮ ਅਥਵਾ ਆਨੰਦ ਦਾ ਵਿਛੋੜਾ ਹੀ ਖ਼ੁਦ ਬਖ਼ੁਦ ਮਿਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, | ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਦੁੱਖ ਮਿਲਦੇ ਹਨ। ਐਸੀ ਹਾਲਤ ਵਿਚ ਸਿੱਖਾਂ ਵਿਚ ਖ਼ੁਦਾ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਕਹਿਰ ਦੱਸਣਾ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦਾ। ਸਾਡੇ ਭੈੜੇ ਕਰਮ ਹੀ ਉਸ ਦੀ ਕਿਰਪਾ ਨੂੰ ਸਾਥੋਂ ਜੁਦਾ ਰਖਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਵਿਚ ਆਪਣੇ ਦੁੱਖਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਅਸੀਂ ਆਪ ਹੁੰਦੇ ਹਾਂ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਰੀਕੀਆਂ ਨੂੰ ਜਦ ਵਿਚਾਰਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਯਹੂਦੀਆਂ ਨੂੰ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਖੁਦਾ ਤੋਂ ਡਰਦੇ ਹੋਏ ਕੁਰਬਾਨੀਆਂ ਦੇਣੀਆਂ ਪੈਂਦੀਆਂ ਸਨ ਪਰ ਸਾਨੂੰ ਐਸਾ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ, ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਯਹੂਦੀਆਂ ਨੂੰ ਤਾਂ ਕੁਰਬਾਨੀ ਦੀ ਰਸਮ, ਜੋ ਪੁਰਾਣੇ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿਚ ਮੁੱਰਵਜ ਸੀ ਅੱਜ ਤਕ ਬਹਾਲ ਰੱਖਣੀ ਪਈ ਹੈ, ਪਰ ਸਿਖ ਇਸ ਰਸਮ ਨੂੰ ਛੱਡ ਬੈਠੇ ਹਨ।

ਕੜਾਹ ਪ੍ਰਸਾਦਿ

by admin October 13, 2018

ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੜਾਹ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਤੇ ਭੇਟਾ ਬੀ ਇਕ ਗੁਰੂ ਰੀਤੀ ਹੈ। ਅੱਜ ਕੱਲ ਕੜਾਹ ਪ੍ਰਸਾਦ ਬਨਾਉਣ ਦੀ ਰੀਤੀ ਤਾਂ ਉੱਕੀ ਰੀਮ

ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਅਕਸਰ ਲੋਕ ਹਲਵਾਈ ਪਾਸੋਂ ਬਣਿਆ ਬਣਾਇਆ ਹਲਵਾ | ਖਰੀਦ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਤ੍ਰਿੜ੍ਹਾਵਲ ਦਾ ਕੜਾਹ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦਿ ਬਣਦਾ ਹੀ ਨਹੀਂ।

ਜੋ ਮਤਲਬ ਇਸ ਹਾਵਲ ਦੇ ਕੜਾਹ ਪ੍ਰਸਾਦ ਦੇ ਬਣਨ ਦਾ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਸੋ ਪੂਰਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਅਸੂਲ ਤਾਂ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਕਈ ਅਨਮਤਾਂ | ਵਿਚ ਤਿਕੁਟੀ ਦੇ ਅਸੂਲ ਨੂੰ ਗਿਆ ਹੈ। ਜੈਸਾ ਕਿ ਪੁਣਕਾਂ ਵਿਚ ਬ੍ਰਹਮਾ,

ਵਿਸ਼ਨੂੰ, ਮਹੇਸ਼, ਈਸਾਈਆਂ ਵਿਚ: ਬਾਪ, ਬੇਟਾ ਤੇ ਰੂਹੁਲਕੁਦਸ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਵਿਚ, ਖੁਦਾ, ਸ਼ੈਤਾਨ ਤੇ, ਰਸੂਲ। ਏਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵੇਦਾਂ ਵਿਚ ਦੀ ਤਿੰਨ ਵਡੇ ਦੇਵਤਾ ਮੰਨੇ ਗਏ ਹਨ, ਪਰ ਗੁਰੂ ਘਰ ਵਿਚ ਇਸ ਤ੍ਰਿਕੁਟੀ ਦੇ ਅਸੂਲ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਵਿਚ ਏਕਤਾ ਦੇ ਅਸੂਲ ਨੂੰ ਹੀ ਮੁੱਖ ਰਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਜੀਵ ਅਤੇ ਮਾਇਆ ਦੀ ਉਤਪਤੀ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਹੁਕਮ ਵਿਚੋਂ ਮੰਨਕੇ ਉਸੇ ਦੇ ਹੁਕਮ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਮਾਪਤੀ ਮੰਨੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਚ ਤਰੱਕੀ ਕਰਨ ਦਾ ਅਸਲ ਵਸੀਲਾ ਸ਼ੁਭ ਕਰਮ, ਭਗਤੀ ਤੇ ਗਿਆਨ ਹਨ, ਤੇ ਮੋਖ ਅਰਥਾਤ ਨਜਾਤ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਪਰ ਹੀ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬਾਨ ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਜਨ ਸਤਯ ਮਾਰਗ ਦੱਸਣ ਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਪਰ ਚੱਲਣਾ ਯਾ ਨਾਂ ਚੱਲਣਾ ਸਿਖ ਦੀ ਇੱਛਾ ਪਰ ਹੈ।

ਸ਼ੈਤਾਨ ਸਿਰਫ਼ ਕਾਮ, ਕ੍ਰੋਧ, ਲੋਭ, ਮੋਹ, ਹੰਕਾਰ ਹੀ ਪੰਜੋ ਵਿਕਾਰ ਹਨ। ਹਰ ਇਕ ਸਿਖ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਅਤੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬਾਨ ਦੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਅਭਯਾਸ ਨਾਲ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੰਜਾਂ ਸ਼ਤਰੂਆਂ ਨੂੰ ਫੜਕੇ ਜਕੜ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸ਼ਬਦ ਦੁਆਰਾ ਹੀ ਸੇਸ਼ਟਾਚਾਰੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਬਦ ਦੁਆਰਾ ਹੀ ਸੁਕਰਮੀ ਹੋਕੇ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦੀ ਕਿਰਪਾ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ਦਾ ਭਾਗੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਤਦ ਜਦ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਬਖਸ਼ੇ ਹੋਏ ਗਿਆਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਮ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤਿ ਨਾਲ ਕਮਾਵੇ। ਇਸ ਭੇਦ ਨੂੰ, ਅਰਥਾਤ ਤ੍ਰਿਕੁਟੀ ਦੇ ਜਾਲ ਵਿਚੋਂ ਸ਼ਬਦ ਦੁਆਰਾ ਗਿਆਨ, ਭਗਤੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰੇਮ ਨਾਲ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਦੇ ਪਾਉਣ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਅਤੇ ਤਿਕੁਟੀ ਵਿਚੋਂ ਕੱਢਕੇ ਏਕਤਾ ਵਲ ਲਿਜਾਣ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਕੜਾਹ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ ਦੇ ਬਨਾਉਣ ਤੋਂ ਸਿਖ ਨੂੰ ਸਪਸ਼ਟ ਨਜ਼ਰ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮੈਦਾ, ਖੰਡ, ਅਤੇ ਘਿਉ ਤਿੰਨ ਅੱਡ ਅੱਡ ਪਦਾਰਥਾਂ ਨੂੰ ਅਗਨੀ, ਜਲ ਤੇ ਮਸੰਦ ਇਕ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ । ਸਿਖ ਕੜਾਹ ਪ੍ਰਸਾਦ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੋਇਆ ਜਪੁਜੀ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਪਾਠ ਕਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸ਼ਬਦ ਦੇ ਅਭਯਾਸ ਨਾਲ ਅਨਮਤਾਂ ਦੀ ਤ੍ਰਿਕੁਟੀ ਦੀ ਅਗਯਾਨਤਾ ਟੁਟਕੇ ਗਯਾਨ ਭਗਤੀ ਅਤੇ ਸ਼ਬਦ ਦੇ ਅਭਯਾਸ ਨਾਲ ਏਕਤਾ ਦਾ ਭਾਵ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵਸਤੁ ਅਰਥਾਤ ਏਕਤਾ । ਦਾ ਭਾਵ ਹੁਣ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ਕ੍ਰਿਪਾ ਸਦਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਨਾਲ । ਗੁਰੂ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਅੱਗੇ ਜਾਣ ਵਾਸਤੇ ਸਿਖ ਅਧਿਕਾਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਸੋ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਭੇਦ ਜੋ ਕੜਾਹ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦਿ ਤੋਂ ਸਿਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਓਹ ਤਦੇ ਹੀ ਹਾਸਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੇ ਕੜਾਹ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ਗੁਰ ਮਰਿਯਾਦਾ ਅਨੁਸਾਰ ਤਿਹਾਵਲ ਦਾ, ਬਾਣੀ ਪੜ੍ਹਕੇ ਸਿਖ ਆਪ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਅਤੇ ਲਾਇਕ ਥੀ ਸਮਝਦਾਰ ਸਿਖਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਦਾ ਅਸਲ ਭਾਵ ਤਿਕੁਟੀ ਦੇ ‘

ਦੂਰ ਹੋਣ ਦਾ ਅਤੇ ਏਕਤਾ ਦੇ ਗਿਆਨ ਦਾ ਖੋਲਕੇ ਦੱਸ ਸਕਣ। ਕਰਦ ਭੇਟ ਵੇਲੇ ਸਾਰੀ ਸੰਗਤ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਤਿੰਨ ਪਦਾਰਥ

ਅੱਡ ਅੱਡ ਮੰਨੇ ਗਏ ਸਨ ਸੋ ਹੁਣ ਅੱਡ ਅੱਡ ਨਹੀਂ ਰਹੇ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ | ਅਗਨੀ ਜਲ ਤੇ ਮਸੱਦ ਨੇ ਇਕ ਰੂਪ ਵਿਚ ਲੈ ਆਂਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ

ਜਿਸ ਤਿਕੁਟੀ ਦੇ ਜਾਲ ਵਿਚ ਤੁਸੀਂ ਪਹਿਲੇ ਫਸੇ ਪਏ ਸੇ ਹੁਣ ਦੇਖ ਲਵੋ

ਕਿ ਗਿਆਨ ਭਗਤੀ ਅਤੇ ਸ਼ਬਦ ਦੇ ਅਭਯਾਸ ਨੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਉਸ ਪੁਰਾਣੇ | ਭਰਮ ਵਿੱਚੋਂ ਕੱਢ ਲਿਆ ਹੈ, ਉਹ ਪੁਰਾਣੇ ਭਰਮ ਦੂਰ ਹੋ ਗਏ ਹਨ, ਹੁਣ ਕੇਵਲ ਇਕੋ ਹੀ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦਾ ਗਿਆਨ ਤੁਹਾਨੂੰ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਭਾਵ ਤੁਹਾਡੇ ਮੰਨਣ ਲਈ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦਿ ਹੈ ਜੈਸਾ ਕਿ ਕੜਾਹ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ਤੁਹਾਡੇ ਮੇਅਦੇ ਲਈ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਸ਼ੁਕਰ

ਹੈ ਕਿ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਦੇ ਹੁਣ ਭਾਗੀ ਬਣੇ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ‘ ਦੇ ਅੰਤ੍ਰੀਵ ਭਾਵ ਜੋ ਸਿਖਾਂ ਦੀਆਂ ਰੀਤਾਂ ਵਿਚ ਧਰੇ ਪਏ ਹਨ, ਉਹਨਾਂ

ਨੂੰ ਚੰਗੇ ਪੜੇ ਲਿਖੇ ਰੀਥੀਆਂ ਦੇ ਸਿਵਾਏ ਹੋਰ ਕੌਣ ਦੱਸ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਖਾਲਸਾ ਸਮਾਚਾਰ ਮਿਤੀ 4 ਜੁਲਾਈ, 1906 ਈ:)

ਸਰਵ ਪ੍ਰਿਯ ਸਿੱਖ ਧਰਮ 3

by admin October 12, 2018

ਤੀਸਰਾ ਹਵਾਲਾ ਸੀ ਸਵਾਮੀ ਨਿਤਯਾਨੰਦ ਜੀ ਉਦਾਸੀਨ ਸਰਸਤੀ ਦੇ ਲਿਖਤ “ਗੁਰੂ-ਗਯਾਨ ਵਿਚੋਂ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਯੂ ਇਸ ਪੁਸਤਕ ਰਚਣ ਵੇਲੇ 135 ਬਰਸ ਦੀ ਦੱਸੀ ਗਈ ਸੀ। ਆਪ ਲਿਖਦੇ ਹਨ:

“ਹਮ ਅਪਨੇ ਗੁਰੂ ਸੀ ਸ਼ਾਮੀ ਮਾਨੰਦ ਜੀ ਕੇ ਸਾਥ ਵਿਚਰਤੇ | ਤੀਰਥ ਯਾਤਾ ਕਰਤੇ ਪੰਜਾਬ ਮੇਂ ਆਏ, ਯਹਾਂ ਏਕ ਉਦਾਸੀਨ ਮਹਾਂ ਭਾਉਂ

ਕੇ ਦਰਸ਼ਨ ਹੂਏ। ਵਿਚਾਰ ਚਰਚਾ ਮੇਂ ਦਿਨ ਬੀਤਨੇ ਲਗੇ। ਉਦਾਸੀ ਜੀ ਕਾ ਨਾਮ ‘ਸ਼ਾਮੀ ਸਤਯਾਨੰਦ ਜੀ ਥਾ, ਇਨਹੁਂ ਨੇ ਗੁਰੂ ਘਰ ਰੀਤੀ ਔਰ ਨੀਤੀ ਕੁਛ ਐਸੇ ਢੰਗ ਸੇ ਸੁਨਾਈ ਕਿ ਸ੍ਰੀ ਸ਼ਾਮੀ ਬ੍ਰਹਮਾਨੰਦ ਜੀ ਮੁਗਧ ਹੋ ਗਏ। ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਗੁਰ ਦਰਬਾਰ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਕੇ ਉਨਕੀ ਆਤਮਾ ਪਰ ਕੁਛ ਇਸ ਤਰਾਂ ਕੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੜੇ ਕਿ ਵੋਹ ‘ਗੁਰੁ ਘਰ ਕੇ ਹੀ ਹੋ ਗਏ। ਕੁਛ ਸਮਾਂ ਪੰਜਾਬ ਮੇਂ ਵਿਤੀਤ ਕੀਆ, ਫਿਰ ਹਰੀਦੁਵਾਰ ਚਲੇ ਗਏ। ਵਹਾਂ ਏਕ ਦਿਨ ਅੱਛੇ ਭਲੇ ਬੈਠੇ ਥੇ, ਉਨਕੀ ਆਖੀਂ ਡੁਬਡੁਬਾਤੀ ਦੇਖ ਕਰ ਮੈਨੇ ਕਾਰਨ ਪੁਛਾ। ਉਦੋਂ ਨੇ ਉਤਰ ਦੀਆ ਕਿ “ਆਯੂ ਭਰ ਰੇਤ ਛਾਨਾ ਕੀ, ਤਤੁ ਵਸਤੂ ਗੁਰੂ ਘਰ ਮੇਂ ਥੀ, ਅਬ ਏਕ ਜਨਮ ਗੁਰੂ ਘਰ ਮੈਂ ਲੇਨਾ ਪੜੇਗਾ ਤਬ ਕਲਯਾਨ ਹੋਗੀ, ਯੇਹ ਕਹਿਤੇ ਉਨੋਂ ਨੇ ਸਰੀਰ ਛੋੜ ਦੀਆ।

” ਆਪ ਜੀ ਦੇ ਗੁਰੂ ਤੇ ਆਪ ਪਹਿਲਾਂ ਯੋਗੀ ਸੇ।

ਮੈਂ ਭੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਕੇ ਘਰ ਕੇ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਮੰਤ ਕਾ ਜਾਪ ਕਰਤਾ ਹੈ, ਯੋਗ ਸਾਧਨ ਯੋਗਾਚਾਰਯ ਕੇ ਪਾਸ ਬੈਠ ਕਰ ਕੀਏ, ਔਰ ਸਾਹਾ ਸਾਲ ਕੀਏ, ਜੋ ਅਨੰਦ ਔਰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਮੁਝੇ ਅਬ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ, ਵਹਿ ਪਹਿਲੇ ਕਭੀ ਨਹੀ ਮਿਲੀ। | ਗੁਰੂ ਕਾ ਮਾਰਗ ਪੂਰਨ ਹੈ, ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਸ਼ਬਦ ਕੀ ਮਹਿਮਾਂ ਕਹੀ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਤੀ, ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਔਰ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਕੀ ਸਿਖਯਾ ਅੰਮਿਤ ਹੈ, ਗੁਰੂ ਬਾਣੀ ਸੇ ਬੜ੍ਹ ਕਰ ਕਯਾਣਕਾਰੀ ਕੋਈ ਔਰ ਬਾਣੀ ਨਹੀਂ।

ਯੋਗੀ ਜੀ ਨੇ ਆਖਾਂ ਬੰਦ ਕਰਨੇ ਸੇ ਪਹਿਲੇ ਜੋ ਸੰਦੇਸ਼ ਮੁਝੇ ਦੀਆ, ਦੁਸਰੋਂ ਤਕ ਪਹੁੰਚਾਨਾ ਮੇਰਾ ਕਰਤਵਰ ਹੈ। ਜੋ ਸਿਧੀ ਔਰ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਨਾਮ ਜਪ ਸੇ ਸਹਿਜ ਮੇਂ ਹੋ ਜਾਤੀ ਹੈ ਵੋਹ ਔਰ ਕਠਨ ਸੇ ਕਠਨ ਸਾਧਨ ਕਰਨੈ ਸੇ ਭੀ ਦੁਸ਼ਤਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਤੀ ਹੈ, ਯਹ ਸੰਤ ਹੈ, ਪ੍ਰੀਖਿਯਾ ਕੀਆ ਹੂਆ ਸਤਯ ਹੈ, ਔਰ ਨਿਰਵਿਵਾਦ ਸੱਤ ਹੈ।

“ਮੇਰੀ ਅਵਸਥਾ ਪੁਸਤਕ ਲਿਖਨੇ ਲਿਖਾਨੇ ਕੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਕੁਛ ਪ੍ਰੇਮੀ ਸਜਨੋਂ ਕੀ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਸੇ ਅਪਨੇ ਜੀਵਨ ਮੇਂ ਦੇਖੀ ਭਾਲੀ ਬਾਤੇਂ ਭੇਂਟ ਹੈ।)

: ਗੁਰੂ ਗਯਾਨ, ਪੰਨਾ ਅ.ਬ.ਸ.) ਖਾਸ: 23,30 ਅਗਸਤ 1956)

ਸਰਵ ਪ੍ਰਿਯ ਸਿੱਖ ਧਰਮ 2

by admin October 8, 2018

ਦੂਜਾ ਹਵਾਲਾ ਮਿਸਟਰ ਮੈਕਾਲਫ ਦੇ ਰਚੇ ‘ਸਿਖ ਰਿਲੀਜਨ ਨਾਮੇ ਪੁਸਤਕ ਵਿਚੋਂ ਹੈ। ਆਪ ਜੀ ਨੇ ਦਸ ਬਾਰਾਂ ਬਰਸ ਲਾਕੇ ਸਿਖ ਧਰਮ ਦਾ ਮੁਤਾਲਿਆ ਕੀਤਾ, ਵਡੇ ਵਡੇ ਗਯਾਨੀ ਨਾਲ ਲਾਏ ਤੇ ਪੁਸਤਕ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬਾਂ ਦੀਆਂ ਜੀਵਨੀਆਂ ਤੇ ਗੁਰੂ ਬਾਣੀ ਦੇ ਤਰਜਮੇ ਹਨ, ਆਪ ਜੀ ਲਿਖਦੇ ਹਨ:

“The followers of all religions are prone to indulge in the luxury of eclecticism. By a universal law they adhere to the dogmas most suitable for themselves, and reject what they deem the least important or the least practicable enjoined by the founders of their faith.” (Vol.I. Intro:Page iii)

ਅਰਥਾਤ- ਸਭ ਧਰਮਾਂ ਦੇ ਪੈਰੋਕਾਰਾਂ ਦਾ ਝੁਕਾਉ ਚੋਣਕਾਰੀ ਵੱਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਹੈ ਭੀ ਇਹ ਕੁਦਰਤੀ ਨਿਯਮ, ਦੂਜੇ ਧਰਮਾਂ ਦੇ ਅਸੂਲਾਂ ਵਿਚੋਂ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਯੋਗ ਪ੍ਰਤੀਤ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਓਹ ਹੁਣ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ, ਅਰ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਜਚਦੇ, ਅਥਵਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਨੁਕੂਲ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ, ਉਹ ਨਹੀਂ ਲੈਂਦੇ। ਉਥਾਨਕਾ, ਪੰਨਾ ਤੀਜਾ)..

“The illustrious author of the “Vie de Jesus’ asks whether great T[foiBbity will again arise or the world be content to follow the paths opened by the daring creators of ancient ages. Now there is here presented a religion totally unaffected by Semitic or Christian influences. Based on the concept of the unity of God, it rejected Hindu formularies and adopted an independent ethical system. ritual, and standards which were totally opposed to the theological beliefs of, Guru Nanak’s age and country. As we shall see hereafter, it would be difficult to point to a religion of greater T[foiBbity or to a more compre|hensive ethical system” (Page iv )

ਅਰਥਾਤ- Vie deJesus ( ਈਸਾ ਮਸੀਹ ਦਾ ਜੀਵਨ) ਦੇ ਨਾਮਵਰ ਕਰਤਾ ਜੀ ਨੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਏ ਕਿ ਕੀ ਉਚੇ ‘ਨਿਜ ਅਸਲਾ ਮੁਲਕ ਸਿਧਾਂਤ ਮੁੜ ਕੇ ਵੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਮਾਨ ਹੋਣਗੇ ਯਾ ਦੁਨੀਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪਹਿਆਂ ਤੇ ਹੀ ਤੁਰੀ ਜਾਉ ਜੋ ਬੀਤ ਚੁੱਕੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਮੋਹਰੀ ਪਾ ਗਏ ਹਨ ?

ਲਓ ਅਸੀਂ ਹੁਣ ਤੁਹਾਡੇ ਸਾਹਮਣੇ ਇਕ ਐਸਾ ਧਰਮ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਜਿਸ ਵਿਚ ਸੈਮੇਟਿਕ (ਇਸਲਾਮੀ, ਯਹੂਦੀ) ਅਥਵਾ ਮਸੀਹੀ ਧਰਮਾਂ ਦਾ ਲੇਸ਼ ਮਾਤ ਬੀ ਅਸਰ ਨਹੀਂ। ਅਰਥਾਤ- ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਨੇ ਜੋ ਧਰਮ ਪ੍ਰਚਾਰਿਆ ਹੈ ਉਹ ਇਕ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦੀ ਵਾਹਵਾਨੀਅਤ (ਏਕੜ) ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਸੀ, ਅਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਦੀਆਂ ਰਹੁ ਰੀਤਾਂ ਛੱਡਕੇ ਐਸੇ ਸੁਤੰਤਰ ਇਖਲਾਕੀ ਮਯਾਰ ਅਰ ਮਰਯਾਦਾਂ ਬੰਨੀਆਂ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਮੇਂ ਯਾ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪਰਿਚਲਤ ਅਕੀਦਿਆਂ ਦੇ ਬਿਲਕੁਲ ਉਲਟ ਸਨ, ਜਿਹਾ ਕਿ ਅੱਗੇ ਚਲਕੇ ਪਤਾ ਲਗੇਗਾ ਕਿ ਇਤਨੀ ਨਿਜ-ਮੂਲਕ ਅਸਲੀਅਤ ਵਾਲੇ ਧਰਮ ਅਥਵਾ ਐਸੇ ਮੁਕੰਮਲ ਸਦਾਚਾਰਕ ਅਸੂਲਾਂ ਦੀ ਨੀਂਹ ਤੇ ਰਚੇ ਗਏ ਮਤ ਦਾ ਮਿਲਣਾ ਕਠਨ ਹੈ।ਉਥਾਨਕਾ, ਪੰਨਾ ਚਉਥਾ)

ਫੇਰ ਇਹ ਵਿਦਵਾਨ, ਮਿ: ਮੈਕਾਲਫ, ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਬਾਬਤ ਲਿਖਦਾ ਹੈ:

“But more perhaps than learning from the lips of religious masters were his own undisturbed communings with nature, with his own soul, and with his Creator. The voice that had spoken to many a seer again became vocal in that wildernes and raised Nanak’s thoughts to the summit of religious exaltation. In summer heat and winter’s frost, in the glory of the firmament, in the changeful aspects of nature. as well as in the joys and sorrows of the inhabitants of his little natal village, he read in bright characters and repeated with joyous iteration the name of the Formless Creator. The name henceforth became the object of his continual woship and meditation and indeed one of the distinctive feature of his creed.” (Chapter I, Page 11)

ਅਰਥਾਤ- ਹੁਣ (ਸਤਿਗੁਰ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ) ਹੋਰਨਾਂ ਧਾਰਮਿਕ ਆਗੂਆਂ ਦੀ ਸਿਖਯਾ ਦਾ ਮੁਤਾਲਿਆ ਕਰਨ ਦੀ ਥਾਂ ਆਪਣੇ ਕਰਤਾ ਪੁਰਖ ਜੀ, ਆਪਣੇ ਆਤਮਾ, ਅਰ ਕਾਦਰ ਦੀ ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਧਿਆਨ ਵਿਚ ਮਗਨ ਰਹਿਣ ਲਗ ਪਏ। ਉਹ ਸੱਦੜੇ ਜੋ ਕਈ ਪੈਗੰਬਰਾਂ ਨੂੰ ਸੁਣੰਦੇ ਆਏ ਹਨ, ਮੁੜ ਉਸ ਉਜਾੜ ਵਿਚ ਸੁਨੀਣ ਲਗ ਪਏ ਅਰ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੂੰ ਅਰਸ਼ੀ ਰੂਹਾਨੀ ਉਡਾਰੀ ਵਿਚ ਲੈ ਗਏ।

ਦਾ ਹੁਨਾਲੇ ਦੀ ਗਰਮੀ, ਸਿਆਲੇ ਦੇ ਕੱਕਰ, ਆਕਾਸ਼ ਦੀ ਜਲਾਲੀ | ਸੁੰਦਰਤਾ, ਪਿੰਡ ਦੇ ਵਸਨੀਕਾਂ ਦੇ ਦੁਖਾਂ ਸੁਖਾਂ ਵਿਚ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੂੰ ਕਰਤਾ | ਪੁਰਖ ਦੇ ਨਾਮ ਦਾ ਸੁਨੇਹਾ ਪ੍ਰਤੱਖ ਦਿੱਸਦਾ ਸੀ ਅਰ ਜਿਸ ਦਾ ਉਹ ਚਾਉ ਭਰਿਆ ਉਚਾਰ ਕਰਨ ਲਗ ਪਏ।

ਗਲ ਕੀ ਨਾਮ ਦਾ ਆਰਾਧਨ, ਨਾਮ ਦਾ ਜਾਪ, ਨਾਮ ਦਾ ਧਿਆਨ, . ਨਾਮ ਦਾ ਉਪਦੇਸ਼ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਤੋਰੇ ਧਰਮ ਦਾ ਮੁੱਖ ਅੰਗ ਹੈ। (ਕਾਂਡ 1, | ਪੰਨਾ 11)

ਚਿੜੀ ਨੇ ਸਿਖਾਈ ਗਿਆਨ ਦੀ ਗੱਲ

by admin October 8, 2018

ਇਕ ਰਾਜੇ ਦੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਮਹੱਲ ਵਿਚ ਸੁੰਦਰ ਬਾਗ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਅੰਗੂਰਾਂ ਦੀ ਵੇਲ ਲੱਗੀ ਸੀ। ਉੱਥੇ ਰੋਜ਼ ਇਕ ਚਿੜੀ ਆਉਂਦੀ ਅਤੇ ਮਿੱਠੇ ਅੰਗੂਰ ਚੁਣ-ਚੁਣ ਕੇ ਖਾ ਜਾਂਦੀ ਅਤੇ ਅੱਧ-ਪੱਕੇ ਤੇ ਖੱਟੇ ਅੰਗੂਰ ਹੇਠਾਂ ਡੇਗ ਦਿੰਦੀ।
ਮਾਲੀ ਨੇ ਚਿੜੀ ਨੂੰ ਫੜਨ ਦੀ ਬਹੁਤ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਪਰ ਉਹ ਹੱਥ ਨਾ ਆਈ। ਨਿਰਾਸ਼ ਹੋ ਕੇ ਇਕ ਦਿਨ ਮਾਲੀ ਨੇ ਰਾਜੇ ਨੂੰ ਇਹ ਗੱਲ ਦੱਸੀ। ਇਹ ਸੁਣ ਕੇ ਰਾਜਾ ਭਾਨੂੰ ਪ੍ਰਤਾਪ ਨੂੰ ਹੈਰਾਨੀ ਹੋਈ। ਉਸ ਨੇ ਚਿੜੀ ਨੂੰ ਸਬਕ ਸਿਖਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਬਾਗ ਵਿਚ ਲੁਕ ਕੇ ਬੈਠ ਗਿਆ।
ਜਦੋਂ ਚਿੜੀ ਅੰਗੂਰ ਖਾਣ ਆਈ ਤਾਂ ਰਾਜੇ ਨੇ ਫੁਰਤੀ ਦਿਖਾਉਂਦਿਆਂ ਉਸ ਨੂੰ ਫੜ ਲਿਆ। ਜਦੋਂ ਰਾਜਾ ਚਿੜੀ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਲੱਗਾ ਤਾਂ ਚਿੜੀ ਬੋਲੀ,”ਹੇ ਰਾਜਨ, ਮੈਨੂੰ ਨਾ ਮਾਰ। ਮੈਂ ਤੈਨੂੰ ਗਿਆਨ ਦੀਆਂ 4 ਜ਼ਰੂਰੀ ਗੱਲਾਂ ਦੱਸਾਂਗੀ।”
ਰਾਜੇ ਨੇ ਕਿਹਾ,”ਜਲਦੀ ਦੱਸ।”
ਚਿੜੀ ਬੋਲੀ,”ਹੇ ਰਾਜਨ, ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਹੱਥ ਵਿਚ ਆਏ ਦੁਸ਼ਮਣ ਨੂੰ ਕਦੇ ਨਾ ਛੱਡੀਂ।”
ਰਾਜਾ ਬੋਲਿਆ,”ਦੂਜੀ ਗੱਲ ਦੱਸ।”
ਚਿੜੀ ਬੋਲੀ,”ਅਸੰਭਵ ਗੱਲ ‘ਤੇ ਭੁੱਲ ਕੇ ਵੀ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਾ ਕਰੀਂ ਅਤੇ ਤੀਜੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਬੀਤੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ‘ਤੇ ਕਦੇ ਪਛਤਾਵਾ ਨਾ ਕਰੀਂ।”
ਰਾਜੇ ਨੇ ਕਿਹਾ,”ਹੁਣ ਚੌਥੀ ਗੱਲ ਵੀ ਜਲਦੀ ਦੱਸ ਦੇ।”
ਇਸ ‘ਤੇ ਚਿੜੀ ਬੋਲੀ,”ਚੌਥੀ ਗੱਲ ਬੜੀ ਭੇਤਭਰੀ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਜ਼ਰਾ ਢਿੱਲਾ ਛੱਡ ਦੇ ਕਿਉਂਕਿ ਮੇਰਾ ਸਾਹ ਘੁਟ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਸਾਹ ਲੈ ਕੇ ਹੀ ਦੱਸਾਂਗੀ।”
ਚਿੜੀ ਦੀ ਗੱਲ ਸੁਣ ਕੇ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਰਾਜੇ ਨੇ ਆਪਣਾ ਹੱਥ ਢਿੱਲਾ ਕੀਤਾ, ਚਿੜੀ ਉੱਡ ਕੇ ਟਾਹਣੀ ‘ਤੇ ਜਾ ਬੈਠੀ ਅਤੇ ਬੋਲੀ,”ਮੇਰੇ ਪੇਟ ਵਿਚ 2 ਹੀਰੇ ਹਨ।”
ਇਹ ਸੁਣ ਕੇ ਰਾਜਾ ਪਛਤਾਵੇ ਵਿਚ ਡੁੱਬ ਗਿਆ। ਉਸ ਦੀ ਹਾਲਤ ਦੇਖ ਕੇ ਚਿੜੀ ਬੋਲੀ,”ਹੇ ਰਾਜਨ, ਗਿਆਨ ਦੀ ਗੱਲ ਸੁਣਨ ਤੇ ਪੜ੍ਹਨ ਨਾਲ ਕੋਈ ਲਾਭ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਉਸ ‘ਤੇ ਅਮਲ ਕਰਨ ਨਾਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਤੂੰ ਮੇਰੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਮੰਨੀ। ਮੈਂ ਤੇਰੀ ਦੁਸ਼ਮਣ ਸੀ, ਫਿਰ ਵੀ ਤੂੰ ਫੜ ਕੇ ਮੈਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ। ਮੈਂ ਇਹ ਅਸੰਭਵ ਗੱਲ ਕਹੀ ਕਿ ਮੇਰੇ ਪੇਟ ਵਿਚ 2 ਹੀਰੇ ਹਨ, ਫਿਰ ਵੀ ਤੂੰ ਉਸ ‘ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕਰ ਲਿਆ। ਤੇਰੇ ਹੱਥ ਵਿਚ ਉਹ ਕਾਲਪਨਿਕ ਹੀਰੇ ਨਹੀਂ ਆਏ ਤਾਂ ਤੂੰ ਪਛਤਾਉਣ ਲੱਗਾ।”
ਕਹਿਣ ਤੋਂ ਭਾਵ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਉਪਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਉਤਾਰੇ ਬਿਨਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੋਈ ਮੁੱਲ ਨਹੀਂ।

Pargat Singh Birring ਜੀ ਦੀ ਵਾਲ ਤੋਂ