ਸਲੋਕ ॥
ਸੰਤ ਉਧਰਣ ਦਇਆਲੰ ਆਸਰੰ ਗੋਪਾਲ ਕੀਰਤਨਹ ॥ ਨਿਰਮਲੰ ਸੰਤ ਸੰਗੇਣ ਓਟ ਨਾਨਕ ਪਰਮੇਸੁਰਹ ॥੧॥ ਚੰਦਨ ਚੰਦੁ ਨ ਸਰਦ ਰੁਤਿ ਮੂਲਿ ਨ ਮਿਟਈ ਘਾਂਮ ॥ ਸੀਤਲੁ ਥੀਵੈ ਨਾਨਕਾ ਜਪੰਦੜੋ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ॥੨॥
ਜੋ ਸੰਤ ਜਨ ਗੋਪਾਲ-ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਕੀਰਤਨ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਦਾ ਸਹਾਰਾ ਬਣਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ, ਦਿਆਲ ਪ੍ਰਭੂ ਉਹਨਾਂ ਸੰਤਾਂ ਨੂੰ (ਮਾਇਆ ਦੀ ਤਪਸ਼ ਤੋਂ) ਬਚਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਉਹਨਾਂ ਸੰਤਾਂ ਦੀ ਸੰਗਤਿ ਕੀਤਿਆਂ ਪਵਿਤ੍ਰ ਹੋ ਜਾਈਦਾ ਹੈ । ਹੇ ਨਾਨਕ! (ਤੂੰ ਭੀ ਅਜੇਹੇ ਗੁਰਮੁਖਾਂ ਦੀ ਸੰਗਤਿ ਵਿਚ ਰਹਿ ਕੇ) ਪਰਮੇਸਰ ਦਾ ਪੱਲਾ ਫੜ ।੧। ਭਾਵੇਂ ਚੰਦਨ (ਦਾ ਲੇਪ ਕੀਤਾ) ਹੋਵੇ ਚਾਹੇ ਚੰਦ੍ਰਮਾ (ਦੀ ਚਾਨਣੀ) ਹੋਵੇ, ਤੇ ਭਾਵੇਂ ਠੰਢੀ ਰੁੱਤ ਹੋਵੇ—ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਰਾਹੀਂ ਮਨ ਦੀ ਤਪਸ਼ ਉੱਕਾ ਹੀ ਮਿਟ ਨਹੀਂ ਸਕਦੀ । ਹੇ ਨਾਨਕ! ਪ੍ਰਭੂ ਦਾ ਨਾਮ ਸਿਮਰਿਆਂ ਹੀ ਮਨੁੱਖ (ਦਾ ਮਨ) ਸ਼ਾਂਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ।
ਧਨਾਸਰੀ ਮਹਲਾ ੧ ॥
ਜੀਵਾ ਤੇਰੈ ਨਾਇ ਮਨਿ ਆਨੰਦੁ ਹੈ ਜੀਉ ॥ ਸਾਚੋ ਸਾਚਾ ਨਾਉ ਗੁਣ ਗੋਵਿੰਦੁ ਹੈ ਜੀਉ ॥ ਗੁਰ ਗਿਆਨੁ ਅਪਾਰਾ ਸਿਰਜਣਹਾਰਾ ਜਿਨਿ ਸਿਰਜੀ ਤਿਨਿ ਗੋਈ ॥ ਪਰਵਾਣਾ ਆਇਆ ਹੁਕਮਿ ਪਠਾਇਆ ਫੇਰਿ ਨ ਸਕੈ ਕੋਈ ॥
ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ ਜੀ! ਤੇਰੇ ਨਾਮ ਵਿਚ (ਜੁੜ ਕੇ) ਮੇਰੇ ਅੰਦਰ ਆਤਮਕ ਜੀਵਨ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਮੇਰੇ ਮਨ ਵਿਚ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਹੇ ਭਾਈ! ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਨਾਮ ਸਦਾ-ਥਿਰ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਹੈ, ਪ੍ਰਭੂ ਗੁਣਾਂ (ਦਾ ਖ਼ਜ਼ਾਨਾ) ਹੈ ਤੇ ਧਰਤੀ ਦੇ ਜੀਵਾਂ ਦੇ ਦਿਲ ਦੀ ਜਾਣਨ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਦਾ ਬਖ਼ਸ਼ਿਆ ਗਿਆਨ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਿਰਜਣਹਾਰ ਪ੍ਰਭੂ ਬੇਅੰਤ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ ਇਹ ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਉਹੀ ਇਸ ਨੂੰ ਨਾਸ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਉਸ ਦੇ ਹੁਕਮ ਵਿਚ ਭੇਜਿਆ ਹੋਇਆ (ਮੌਤ ਦਾ) ਸੱਦਾ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਕੋਈ ਜੀਵ (ਉਸ ਸੱਦੇ ਨੂੰ) ਮੋੜ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ।
ਸੁਖ ਤੇਰਾ ਹਰ ਦਿਨ ਦਾ ਇਹੀ ਸਵਾਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਉਦਾਸ ਕਿਉਂ ਰਹਿੰਦੀ ਹਾਂ, ਕਿਉਂ ਇਹ ਭੋਲ਼ਾ ਜਿਹਾ ਚਿਹਰਾ ਕਿਸੇ ਵੀ ਪਲ਼ ਖਿੜਦਾ ਨਹੀਂ, ਤੈਨੂੰ ਪਤਾ ਜੋ ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਅੱਗੇ ਰੱਖ ਰਹੀ ਹਾਂ ਇਹਨੂੰ ਸੁਣਦਿਆਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਤੇਰੇ ਅੰਦਰ ਮੇਰੇ ਲਈ ਨਫ਼ਰਤ ਭਰ ਜਾਵੇ,ਪਰ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕਿਉਂ ਤੇਰੇ ਨਾਲ ਇਹ ਫੋਲਣ ਨੂੰ ਦਿਲ ਕਰ ਰਿਹਾ ਜੀਅ ਕਰਦਾ ਇਹ ਸਭ ਤੈਨੂੰ ਤੇਰੇ ਸਾਹਮਣੇ ਬਹਿ ਕੇ ਦੱਸਾਂ ਤੇ ਤੂੰ ਮੈਨੂੰ, ਜਿਦਾਂ ਬਾਕੀ ਸਭ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਦਾ ਹੈਂ, ਓਦਾਂ ਹੀ ਮੇਰਾ ਸਿਰ ਫੜ ਆਪਣੀ ਹਿੱਕ ਨਾਲ ਲਾ ਲਵੇ ਤੇ ਕਿਹਵੇਂ ਬੱਚੇ ਪਹਿਲਾਂ ਚੁੱਪ ਕਰੋ।
ਮੇਰੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿਚ ਕੌਣ ਕੌਣ ਹੈ ਇਹ ਤੈਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ। ਪਰ ਕੌਣ ਕੌਣ ਸੀ ਇਹ ਤੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ,ਜਦ ਸਭ ਕੁਝ ਠੀਕ ਠਾਕ ਸੀ, ਤੈਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ ਮਾਪਿਆਂ ਦੀ ਇਕਲੌਤੀ ਧੀ ਸੀ,ਇਹ ਮੇਰੀ ਦੂਸਰੀ ਮਾਂ ਹੈ। ਮੈਂ ਆਪਣੀਂ ਨੂੰ ਖਾ ਗਈ, ਹਾਂ ਖਾ ਗਈ,ਉਹ ਕਿਦਾਂ ਇਹ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ, ਮੈਂ ਗਿਆਰਵੀਂ ਜਮਾਤ ਵਿਚ ਸਾਂ ਮੇਰੇ ਨਾਲ਼ ਦੇ ਪਿੰਡ ਦਾ ਮੁੰਡਾ ਮੇਰੇ ਨਾਲ਼ ਪੜਦਾ ਸੀ ਜਿਸ ਨਾਲ਼ ਮੈਨੂੰ ਪਿਆਰ ਹੋ ਗਿਆ, ਅਸੀਂ ਹਰਰੋਜ਼ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦੇ, ਐਦਾਂ ਹੀ ਕਰਦੇ ਕਰਾਉਂਦੇ ਦੋ ਸਾਲ ਬੀਤ ਗਏ, ਬਾਰਵੀਂ ਜਮਾਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੈਂ ਅੱਗੇ ਪੜ੍ਹਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ, ਮੇਰੇ ਦਿਲ ਵਿਚ ਸੀ ਉਹ ਤੇ ਮੈਂ ਅਸੀਂ ਦੋਵੇਂ ਇੱਕਠੇ ਕਾਲਜ ਜਾਇਆ ਕਰਾਂਗੇ, ਓਥੇ ਬਹਿ ਗੱਲਾਂ ਕਰਿਆ ਕਰਾਂਗੇ,ਚਾਹ ਪੀਆ ਕਰਾਂਗੇ, ਐਨੇ ਬਹਾਨੇ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਮਿਲ਼ਦੇ ਰਹਾਂਗਾ,ਪਰ ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਦਾ ਦਿਲ ਬੜਾ ਨਾਜ਼ੁਕ ਸੀ ਇੱਕ ਤੇ ਉਹ ਉਂਝ ਹੀ ਬਿਮਾਰ ਰਹਿੰਦੀ ਸੀ ਸਾਹ ਦੀ ਦਿੱਕਤ ਸੀ।
ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਕਿਹਾ ਨਹੀਂ ਪੁੱਤ ਬਸ ਹੋਰ ਨੀ ਅੱਗੇ ਪੜ੍ਹਨਾ, ਤੂੰ ਘਰ ਰਹਿ ਮੇਰੇ ਨਾਲ਼ ਕੰਮ ਕਰਵਾ ਦਿਆ ਕਰ,ਪਰ ਜਦ ਮੈਂ ਜ਼ਿਦ ਨਾ ਛੱਡੀ ਤਾਂ ਮਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਨਾਨਕੇ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ, ਉਹ ਵੀ ਓਥੇ ਹੀ ਚਲਾ ਗਿਆ, ਅਸੀਂ ਦੋਵੇਂ ਓਥੇ ਬੀ ਏ ਕਰ ਰਹੇ ਸੀ ਕਿ ਲਾੱਕਡਾਊਨ ਲੱਗ ਗਿਆ, ਮੈਨੂੰ ਪਿੰਡ ਆਉਣਾ ਪਿਆ, ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਲਾਕਡਾਊਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿਚ ਬਦਲ ਗਿਆ ਤੇ ਕਾਲਜ ਤਾਂ ਖੁੱਲਣ ਦਾ ਨਾਮ ਹੀ ਨਹੀਂ ਲੈ ਰਹੇ, ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਮਿਲ਼ੇ ਬਿਨਾਂ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਸਕਦੇ ਸੀ, ਫ਼ੇਰ ਅਸੀਂ ਰਾਤ ਨੂੰ ਮਿਲ਼ਣ ਲੱਗੇ,ਘਰ ਦੁੱਧ ਵਿੱਚ ਮੈਂ ਨੀਂਦ ਦੀਆਂ ਗੋਲੀਆਂ ਮਿਲ਼ਾ ਦੇਂਦੀ ਤੇ ਉਹ ਸਾਡੇ ਘਰ ਆ ਜਾਂਦਾ ਅਸੀਂ ਸਾਰੀ ਰਾਤ ਇੱਕਠਿਆਂ ਕੱਢਦੇ, ਮਾਂ ਨੂੰ ਨੀਂਦ ਦੀ ਗੋਲੀ ਤੋਂ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਸੀ ਜਿਸ ਬਾਰੇ ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪਤਾ, ਇੱਕ ਦਿਨ ਮੇਰੇ ਤੋਂ ਦੋ ਗੋਲੀਆਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪੈ ਗਈਆਂ ਭੁਲੇਖੇ ਨਾਲ਼, ਮੈਂ ਭੁੱਲ ਗਈ ਸੀ, ਅਸੀਂ ਦੋਵੇਂ ਮਿਲ਼ੇ, ਸਵੇਰ ਹੋਈ,ਬਾਪੂ ਉੱਠਿਆ ਬੱਲਬ ਜਗਾ ਦਿੱਤਾ, ਵੇਖਿਆ ਅੱਜ ਮਾਂ ਨਹੀਂ ਦਿਸ ਰਹੀ ਸੀ,ਉਹ ਹਲੇ ਤੱਕ ਸੌਂ ਰਹੀ ਸੀ, ਮਾਂ ਨੂੰ ਪਾਠੀ ਬੋਲਦੇ ਸਾਰ ਅੱਚਵੀ ਲੱਗ ਜਾਂਦੀ ਸੀ।
ਮਾਂ ਉਸ ਰਾਤ ਦੀ ਸੁੱਤੀ ਅੱਜ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਉੱਠੀ, ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ, ਡਾਕਟਰਾਂ ਨੇ ਕਰੋਨਾ ਕਹਿ ,ਸਭ ਨੂੰ ਸਾਡੇ ਘਰ ਆਉਣ ਜਾਣ ਤੋਂ ਰੋਕ ਲਿਆ, ਸਾਡਾ ਵੀ ਟੈਸਟ ਕਰਿਆ ਗਿਆ,ਰੀਪੋਟਾਂ ਵਿਚ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਆਇਆ,ਆਵੇ ਤਾਂ ਜੇ ਕੁਝ ਹੋਇਆ ਹੋਵੇ,ਪਰ ਮੈਂ ਮਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਲੈ ਲਈ, ਆਪਣੀ ਹੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ. ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਮਾਰ ਮੁਕਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਮੈਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਾਗਲਾਂ ਵਾਂਗ ਹੋ ਗਈ ਸਾਂ,ਪਰ ਤੇਰੀਆਂ ਲਿਖਤਾਂ ਨੇ ਬਚਾ ਲਿਆ, ਤੁਹਾਡੀ ਹਰ ਗੱਲ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਮੁੜ ਤੋਂ ਜਿਉਂਣ ਲਈ ਖੜ੍ਹਾ ਕੀਤਾ ਇਹ ਮੁਹੱਬਤ ਵਾਲੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਹੁਣ ਮੈਨੂੰ ਭੂਤਾਂ ਭਰੇਤਾਂ ਵਾਂਗ ਡਰਾਉਣੀਆਂ ਲੱਗਦੀਆਂ ਨੇ,ਇਹੀ ਵਜਾਹ ਹੈ ਮੇਰੇ ਹਰ ਵਕ਼ਤ ਚੁੱਪ ਰਹਿਣ ਦੀ, ਉਦਾਸ ਰਹਿਣ ਸੀ। ਵੱਲੋਂ : ਸੁਖਦੀਪ ਸਿੰਘ ਰਾਏਪੁਰ
ਰਾਗੁ ਧਨਾਸਿਰੀ ਮਹਲਾ ੩ ਘਰੁ ੪
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥ ਹਮ ਭੀਖਕ ਭੇਖਾਰੀ ਤੇਰੇ ਤੂ ਨਿਜ ਪਤਿ ਹੈ ਦਾਤਾ ॥ ਹੋਹੁ ਦੈਆਲ ਨਾਮੁ ਦੇਹੁ ਮੰਗਤ ਜਨ ਕੰਉ ਸਦਾ ਰਹਉ ਰੰਗਿ ਰਾਤਾ ॥੧॥ ਹੰਉ ਬਲਿਹਾਰੈ ਜਾਉ ਸਾਚੇ ਤੇਰੇ ਨਾਮ ਵਿਟਹੁ ॥ ਕਰਣ ਕਾਰਣ ਸਭਨਾ ਕਾ ਏਕੋ ਅਵਰੁ ਨ ਦੂਜਾ ਕੋਈ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ! ਅਸੀਂ ਜੀਵ ਤੇਰੇ (ਦਰ ਦੇ) ਮੰਗਤੇ ਹਾਂ, ਤੂੰ ਸੁਤੰਤਰ ਰਹਿ ਕੇ ਸਭ ਨੂੰ ਦਾਤਾਂ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਹੈਂ। ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ! ਮੇਰੇ ਉਤੇ ਦਇਆਵਾਨ ਹੋ। ਮੈਨੂੰ ਮੰਗਤੇ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਨਾਮ ਦੇਹ (ਤਾ ਕਿ) ਮੈਂ ਸਦਾ ਤੇਰੇ ਪ੍ਰੇਮ-ਰੰਗ ਵਿਚ ਰੰਗਿਆ ਰਹਾਂ ॥੧॥ ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ! ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਸਦਾ ਕਾਇਮ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਨਾਮ ਤੋਂ ਸਦਕੇ ਜਾਂਦਾ ਹਾਂ। ਤੂੰ ਸਾਰੇ ਜਗਤ ਦਾ ਮੂਲ ਹੈਂ; ਤੂੰ ਹੀ ਸਭ ਜੀਵਾਂ ਦਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈਂ ਕੋਈ ਹੋਰ (ਤੇਰੇ ਵਰਗਾ) ਨਹੀਂ ਹੈ ।
ਪਿੰਡ ਮੇਰੇ ਦੇ ਮੁੰਡੇ ਵੀਰਨੋ,ਖਾਂਦੇ ਚਿੱਟਾ , ਪੀਂਦੇ ਪੋਸਤ, ਨਾਲੇ ਲਾਉਂਦੇ ਜਰਦਾਫਿੱਟ-ਫਿੱਟੀਆਂ ’ਤੇ ਗੇੜੇ ਦਿੰਦੇ ਕੰਮ ਕੋਈ ਨਾ ਕਰਦਾਸੱਥ ਵਿੱਚ ਬੈਠਾ ਬਾਪੂ ਝੂਰੇ ਨਾ ਜਿਊਂਦਾ ਨਾ ਮਰਦਾਬੋਲ ਸ਼ਰੀਕਾਂ ਦੇ ਤਾਹੀਓਂ ਵੀਰਨਾ ਜਰਦਾ…………ਬੋਲ ਸ਼ਰੀਕਾਂ ਦੇ ਤਾਹੀਓਂ ਵੀਰਨਾ ਜਰਦਾ…………
ਸਫਲਤਾ ਖਰੀਦ ਨਹੀ ਹੁੰਦੀ, ਇਹ ਕਿਰਾਏ ਤੇ ਮਿਲਦੀ ਹੈ, ਤੇ ਇਸ ਦਾ ਕਿਰਾਇਆ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਮਿਹਨਤ ਨਾਲ ਦੇਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
ਗੱਲ ਕੋਈ ਬਹੁਤੀ ਪੁਰਾਣੀ ਨਹੀਂ ਆ,ਆਹੀ ਕੋਈ ੪,੫ ਕ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾ ਦੀ ਆ ਜਦੋ ਮੈ +੧ ਵਿਚ ਪੜਦੀ ਹੁੰਦੀ ਸੀ ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਸੀ ਇਹ ਮੇਰੇ ਮਨ ਦਾ ਡਰ ਸੀ ਜਾ ਫਿਰ ਸਚੀ ਗੱਲ ਹੀ ਸੀ, ਮੈ ਛੋਟੇ ਹੁੰਦੇ ਤੋਂ ਹੀ ਆਪਣੀ ਦਾਦੀ ਤੋਂ ਭੂਤ ਪ੍ਰੇਤਾ ਦੀਆ ਗੱਲਾਂ ਸੁਣਦੀ ਹੁੰਦੀ ਸੀ. ਮੈਨੂੰ ਡਰ ਵੀ ਬਹੁਤ ਲੱਗਣਾ ਪਰ ਮੈ ਫਿਰ ਵੀ ਇਹ ਗੱਲਾਂ ਸੁਣਨੀਆਂ, ਮੈ ਛੋਟੇ ਹੁੰਦੇ ਤੋਂ ਹੀ ਲੇ ਕੇ ਹੁਣ ਤਕ ਵੀ ਆਪਣੇ ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਕਮਰੇ ਚ ਕਦੇ ਕੱਲੀ ਨੀ ਬੈਠਦੀ ਨਾ ਮੈ ਕੱਲੀ ਕਦੇ ਸੌ ਸਕਦੀ ਆ। ਜਦੋ ਮੈ ਤਕਰੀਬਨ ੧੬ ਕ ਸਾਲ ਦੀ ਸੀ ਤਾਂ ਇਕ ਦਿਨ ਰਾਤ ਨੂੰ ਮੈਨੂੰ ਅਜੀਬ ਜਾ ਸੁਪਨਾ ਆਇਆ ਮੈ ਨਾ ਤਾਂ ਚੰਗੀ ਤਰਾਂ ਸੁੱਤੀ ਹੀ ਹੋਈ ਸੀ ਨਾ ਜਾਗਦੀ ਹੀ ਸੀ,ਮੈ ਸੁਪਨੇ ਵਿਚ ਕਿ ਵੇਖਦੀ ਆ ਇਕ ਅੱਦਖ਼ੜ ਉਮਰ ਦੀ ਜਨਾਨੀ ਜਿਸਨੇ ਘੁੰਡ ਸੁੱਟਾ ਹੋਇਆ ਸੀ ਆਪਣੇ ਇਕ ਪਾਸੇ ਛੋੱਟਾ ਜਾ ਜਵਾਕ ਚੱਕਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਜੋ ਕਿ ਰੋ ਰਿਹਾ ਸੀ ਤੇ ਉਸ ਜਨਾਨੀ ਨੇ ਘੱਗਰਾ ਪਾਇਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਤੇ ਪੈਰਾਂ ਵਿਚ ਝਾਂਜਰਾਂ ਸੀ ਉਹ ਨੱਚਦੀ ਹੋਈ ਮੇਰੇ ਵੱਲ ਆ ਰਹੀ ਸੀ ਜਦੋ ਹੀ ਉਹ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਆਉਂਦੀ ਆ ਤਾਂ ਮੇਰੀਆਂ ਚੀਕਾ ਨਿਕਲ ਜਾਂਦੀਆਂ ਨੇ ਸਾਡਾ ਸਾਰਾ ਪਰਿਵਾਰ ਡਰ ਜਾਂਦਾ ਵੀ ਇਹ ਇਕ ਦਮ ਕਿ ਹੋਇਆ ਇਸਨੂੰ ।
ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਮੈ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਆਪਣੀ ਦਾਦੀ ਨੂੰ ਸਾਰੀ ਗੱਲ ਦਸਦੀ ਆ ਫਿਰ ਮੇਰੇ ਦਾਦੀ ਮੈਨੂੰ ਦਸਦੇ ਆ ਜੋ ਆਪਣੇ ਪਿੱਛੇ ਘਰ ਆ ਇਹਨਾ ਦੀ ਜਨਾਨੀ ਦੀ ਅੱਜ ਤੋਂ ਕੋਈ ੪੦ ਕ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾ ਜਾਪੇ ਵਿਚ ਮੌਤ ਹੋਗੀ ਸੀ ਤੇ ਜਦੋ ਉਸਦਾ ਸੰਸਕਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਤਾਂ ਜੋ ਉਸਦੇ ਪੇਟ ਵਿਚ ਬੱਚਾ ਸੀ ਉਹ ਬੁੜਕ ਕੇ ਬਾਹਰ ਆ ਗਿਆ ਪਰ ਉਸ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਅੱਗ ਦੇ ਵਿਚ ਹੀ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤਾ ਦੁਬਾਰਾ ਤੇ ਉਹ ਜਿਓੰਦਾ ਜਾਗਦਾ ਬੱਚਾ ਵੀ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਅੱਗ ਵਿਚ ਮੱਚ ਗਿਆ.ਮੇਰੇ ਦਾਦੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਲਗਭਗ ੪੦ ਸਾਲ ਹੋਗੇ ਆ ਪਰ ਉਹ ਜਨਾਨੀ ਅੱਜ ਵੀ ਸਾਰੇ ਆਸੇ ਪਾਸੇ ਦੇ ਲੋਕ ਨੂੰ ਦਿਖਦੀ ਆ ਜਦੋ ਉਸਨੂੰ ੧੦੦ ਸਾਲ ਪੂਰੇ ਹੋਗੇ ਫਿਰ ਉਸਦੀ ਆਤਮਾ ਨੂੰ ਮੁਕਤੀ ਮਿਲਣੀ ਆ ਆਪਣੇ ਪੰਜਾਬੀ ਚ ਐਦਾ ਦੀ ਜਨਾਨੀ ਜੋ ਬੱਚਾ ਪੇਟ ਵਿਚ ਹੋਣ ਤੇ ਮਰ ਜਾਵੇ ਉਸਨੂੰ ਕੁਚੀਲ ਕਹਿੰਦੇ ਆ ਐਦਾ ਦੀ ਔਰਤ ਨੂੰ ਮਰਨ ਦੇ ੧੦੦ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਹੀ ਮੁਕਤੀ ਮਿਲਦੀ ਆ। ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਦਾਦੀ ਦੀ ਕਹੀ ਗੱਲ ਸੱਚ ਆ ਜਾ ਝੂਠ ਪਰ ਉਸ ਰਾਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ੩,੪ ਬਾਰ ਫਿਰ ਮੈ ਆਪਣੇ ਸੁਪਨੇ ਵਿਚ ਉਸ ਜਨਾਨੀ ਨੂੰ ਵੇਖਿਆ ਮੇਰੇ ਦਾਦੀ ਉਸ ਜਨਾਨੀ ਨੂੰ ਬੀਬੀ ਬੋਲਦੇ ਹੁੰਦੇ ਸੀ ਜਦੋ ਵੀ ਫਿਰ ਮੈ ਕਿਤੇ ਸੁਪਨੇ ਵਿਚ ਡਰਨਾ ਤਾਂ ਮੇਰੀ ਦਾਦੀ ਨੇ ਬੋਲਣਾ ਅੱਜ ਬੀਬੀ ਫਿਰ ਆਗੀ ਤੈਨੂੰ ਮਿਲਣ ਬੇਸ਼ੱਕ ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਬਹੁਤ ਤਰੱਕੀ ਕਰ ਗਏ ਆ ਤੇ ਸਾਡੀ ਵਿਗਿਆਨ ਭੂਤ ਪ੍ਰੇਤ ਨੂੰ ਨਹੀ ਮੰਨਦੀ ਪਰ ਜੋ ਗੱਲ ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿਚ ਆਉਂਦੀ ਆ ਉਹ ਕਦੇ ਝੂਠ ਨੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਇਸ ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੈ ਸੁਖਮਨੀ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਪਾਠ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਬਸ ਫਿਰ ਕਦੇ ਮੁੜਕੇ ਬੀਬੀ ਮੈਨੂੰ ਮਿਲਣ ਨਹੀਂ ਆਈ ।.ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਭਾਵੇਂ ਹੁਣ ਕਈ ਸਾਲ ਹੋਗੇ ਆ ਪਰ ਹੁਣ ਵੀ ਕਦੇ ਕਦੇ ਇਹ ਗੱਲ ਯਾਦ ਕਰਕੇ ਡਰ ਲਗਦਾ।
ਭਾਵੇ ਕਈ ਵਰੇ ਬੀਤ ਗਏ ਪਰ ਮੇਰੇ ਲਈ ਅੱਜ ਵੀ ਸਭ ਕੁਝ ੳਵੇ ਹੀ ਆਬਦ ਏ ਅਜ ਵੀ ਉਹ ਰਾਹ ਯਾਦ ਕਰਕੇ ਅੱਖ ਭਰ ਆਉਦੀ ਐ ਜਿਥੇ ishq ਨਾ ਦੀ ਬਲਾ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਹੋਈ ਸੀ
ਉਸ ਦੇ class ਚ enter ਹੁੰਦਿਆਂ ਹੀ ਜਿਵੇਂ class complete ਹੋ ਜਾਂਦੀ। ਸਾਰਿਆ ਨੇ ਬੜੀ ਗੋਹ ਨਾਲ ਤੱਕਣਾ specially girls ਨੇ ਤੇ ਫਿਰ ਅਸੀਂ ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਵੱਲ ਕਿੰਨਾ ਚਿਰ ਏਦਾਂ ਦੇਖੀ ਜਾਣਾ ਜਿਵੇਂ ਉੱਥੇ ਹੋਰ ਕੋਈ ਹੋਵੇ ਹੀ ਨਾਂ … ਉਹ ਪਲ ਸੱਚੀ ਬਹੁਤ ਕੀਮਤੀ ਸੀ। ਉਹ ਸ਼ਰਿਫ boys ਵਾਂਗ ਸੀ teachers ਵੀ ਉਸਦੀ ਤਰੀਫ਼ ਕਰਦੇ ਸੀ।ਥੋੜੇ ਹੀ ਦਿਨਾਂ ਚ ਸਭ ਨੂੰ ਪਤਾ ਚਲ ਗਿਆ ਸੀ ..
ਫਿਰ ਇਕ ਦਿਨ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ friend ਦੇ ਹੱਥ letter ਭੇਜਿਆ ਤੇ ਮੈਂ ਫੜਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਫਿਰ ਉਸਨੇ ਫ਼ੋਨ no. ਦਿੱਤਾ ਤਾਂ ਮੈਂ ਫੜ ਲਿਆ ਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਕਿਹ ਦਿੱਤਾ ਵੀ ਅੱਜ call ਕਰਾਂਗੀ ।
ਅੱਜ ਜਿੰਨੀ freedom ਨਹੀਂ ਸੀ ਉਦੋਂ ਘਰੋਂ landline phone ਤੋਂ call ਕਰਨੀ ਬਹੁਤ ਔਖੀ ਸੀ ਪਰ waheguru ji ਨੇ ਹਿੰਮਤ ਤੇ ਸਾਥ ਦਿੱਤਾ first ring ਤੋਂ ਹੀ ਪਿਆਰ ਨਾਲ helloooo ਦੀ ਆਵਜ ਆਈ ਕੁਝ ਕੁ second ਬਾਅਦ ਬੜੀ ਹਿੰਮਤ ਕਰਕੇ answer ਕੀਤਾ ਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਕਿਹ ਦਿੱਤਾ “ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਨਾਂ ਦਸਿਊ ਤੇ ਕਦੀ ਵੀ ph ਨਾਂ ਕਰਿਊ ਜਦ time ਮਿਲਿਆ ਮੈਂ ਖ਼ੁਦ ਕਰ ਲਵਾਂਗੀ “ 5-7mins ਦੀ ਗੱਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ph ਕੱਟ ਦਿੱਤਾ ਪਰ ਮੈਂ ਇੰਨਾਂ ਖੁਸ਼ ਪਹਿਲਾ ਕਦੀ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਸੀ । ਫਿਰ ਬੱਸ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗੱਲਾਂ ਅੱਖਾਂ ਤੋਂ ਅੱਖਾਂ ਨਾਲ ਹੀ ਹੁੰਦੀਆਂ । ਕਦੀ ਕਦੀ ਉਸ ਨੇ ਸਾਡੇ ਪਿੰਡ ਵਾਲੇ bus stop ਤੇ ਵੀ ਆ ਜਾਣਾ ਜਦ ਮੈਂ college ਜਾਣ ਲਈ ਬੱਸ ਦੀ wait ਕਰ ਰਹੀ ਹੁੰਦੀ ਬੜੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਨਾਲ ਥੋੜਾ ਜਿਹਾ ਤੱਕਣਾ ਵੀ ਨਾਲ ਦਿਆਂ girls ਨੂੰ ਪਤਾ ਨਾਂ ਲੱਗ ਜਾਵੇ । ਮਹਿਨੇ ਚ 3-4 ਵਾਰ ph ਤੇ ਹੀ ਗੱਲ ਹੋਣੀ ਜਦ ਮੇਰੇ parent ਕਿਤੇ ਗਏ ਹੁੰਦੇ । ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਸੀ ਏਦਾਂ ਲੱਗਦਾ ਸੀ ਵੀ ਸਾਰਾ ਕੁਝ perfect ਆ ਉਸ ਨੇ ਬਹੁਤ ਸਿਆਣੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਕਰਨੀਆਂ parents ਦੀ ਫਿਕਰ etc. ਬੱਸ ਮੈਨੂੰ ਉਸ ਚ ਉਹ ਸਾਰੇ ਗੁਣ ਦਿਸੇ ਜੋ ਇਕ perfect person ਤੇ perfect partner ਚ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਆ ਫਿਰ ਕਿ ਦਿਨ ਰਾਤ ਉਸਦੇ ਹੀ ਖਿਆਲ ਤੇ ਕੋਈ ਵੀ ਡਰ ਨਹੀਂ ਸੀ ਉਹ ਵੀ ਗੱਲ ਕਰਨ ਨੂੰ ਕਹਲਾ ਰਹਿੰਦਾ ਇਕ ਸਿਫ਼ਤ ਇਹ ਵੀ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਕਦੀ ਵੀ ਮਿਲਣ ਲਈ ਤੰਗ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਸੀ । ਮੈਂ missed call ਕਰਨੀ ਤੇ ਉਸ ਨੇ 1-2 mins ਚ call back ਕਰ ਲੈਣੀ। ਮੈਂ ਤਾਂ ਪੂਰੀ ਤਰਾਂ ਉਸ ਚ ਗੁਆਚ ਗਈ ਸੀ ਜਿਵੇਂ ਸਭ ਕੁਝ ਉਹੀ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਕੋਈ ਵੀ ਨਹੀਂ waheguru ਤੇ ਯਕੀਨ ਸੀ ਵੀ ਘਰਦੇ ਤਾ ਮੰਨ ਹੀ ਜਾਣਗੇ 1-2 friends ਨੂੰ ਵੀ ਪਤਾ ਸੀ ਸਭ ਨੇ ਕਿਹਾ ਵੀ ਥੋਡੀ ਤਾਂ marriage ਹੋ ਹੀ ਜਾਣੀ ਆ ਤੇ ਮੈਂ ਹੋਰ ਖੁਸ਼ ਹੋ ਜਾਣਾ । ਸਾਨੂੰ ਇਕ-ਦੂਜੇ ਤੋਂ ਕੋਈ complain ਨਹੀਂ ਸੀ ।ਬਹੁਤ ਸੋਹਣੇ ਦਿਨ ਲੰਘ ਰਹੇ ਸੀ।
Almost after 1 year class ਚ ਕਿਸੇ ਨੇ ਦਸਿਆ ਵੀ deep ਦੀ marriage ਹੋਗੀ ਤੇ ਮੈਂ ਹੱਸੇ ਚ ਟਲ ਦਿੱਤਾ ਪਰ ਉਸ ਨੇ ਫਿਰ ਕਿਹਾ ਕਿ 2 days ਪਹਿਲਾ ਉਸਦੀ marriage ਹੋਗੀ ਦਿਲ ਕਰੇ ਹੁਣ ਪੁੱਛਾਂ ਉਸਤੋਂ ਮੈਂ ਕਾਹਲੀ ਨਾਲ ਘਰ ਆਕੇ phone ਲਇਆ ਪੁੱਛਿਆਂ ਉਹ ਮੰਨ ਗਿਆ ਤੇ ਮੈਂ phone ਕੱਟ ਕੇ ਭੱਜ ਕੇ washroom ਚ ਵੜ ਗਈ shower on ਕਰਕੇ ਬਹੁਤ ਰੋਈ ..ਉਸ ਦਿਨ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਮੇਰੇ ਅੰਦਰ ਕਿੰਨਾ ਹੀ ਕੁਝ ਇੱਕੋ ਵਾਰੀ ਟੁੱਟਿਆਂ ਸੀ ।ਘਰਦੇ ਪੁੱਛ ਰਹੇ ਸੀ ਵੀ ਕਿ ਹੋਇਆਂ ਪਰ ਕਿ ਦੱਸਦੀ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਬੱਸ ਚੁੱਪ ਰਹੀ ਕੋਈ ਬਹਾਨਾ ਬਨਾਇਆ ਤੇ college ਵੀ ਨਾ ਗਈ ਉਦੋਂ ਤੱਕ friends ਨੂੰ ਵੀ ਪਤਾ ਚੱਲ ਗਿਆ ਤੇ ਮੈਨੂੰ calls ਆਉਣ ਲੱਗ ਗਈਆ ਮੈਨੂੰ ਸਾਰਿਆ ਤੇ ਗ਼ੁੱਸਾ ਆ ਰਿਹਾ ਸੀ । ਮਰਨ ਨੂੰ ਵੀ ਜੀਅ ਕਰਦਾ ਮੈਂ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ ਵੀ ਮੈਨੂੰ ਕੋਈ ਵੀ ਬੁਲਾਵੇ ਨਾਂ ਪਰ ,ਸਾਰਿਆ ਕੋਲ ਬਹੁਤ ਸਵਾਲ ਸੀ ਤੇ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਕੋਈ answer ਨਹੀਂ ਸੀ । ਘਰ ਵਾਲੇ phone ਤੇ blank calls ਆ ਰਹੀਆਂ ਸੀ ।ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ after ਫਿਰ ਉਸੇ girl ਨੇ ਦਸਿਆ ਵੀ deep ਦੀ papermarriage ਹੋਈ ਆ, ਮਤਲਬ real marriage ਨਹੀਂ । ਇਹ ਸੁਣ ਕੇ friends ਮੈਨੂੰ ਖੁਸ਼ ਕਰਨ ਦੀ try ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਸੀ ਪਰ ਮੇਰੇ ਲਈ ਇਹ news ਵੀ ਇਕ ਝਟਕੇ ਦੀ ਤਰਾਂ ਹੀ ਸੀ ਕਾਫ਼ੀ ਸੋਚਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੌਕਾ ਮਲਦਿਆਂ ਹੀ ਮੈਂ call ਕੀਤੀ ਉਹ ਵਾਰ ਵਾਰ sorry ਬੋਲ ਰਿਹਾ ਸੀ ਤੇ thanks ਵੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ call ਕਰਨ ਲਈ ਕਿੰਨਾ ਹੀ ਕੁਝ ਬੋਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੇ ਦਸਿਆ ਜਿਸ ਦੀ ਮੈਂ wait ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ ਕਿ ਉਸਦੀ contract marriage ਆ .. ਉਸਨੇ ਦਸਿਆ ਵੀ ਉਸਦੇ papa sick ਆ ਉਹ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਉਸਦੀ sister ਕੋਲ USA ਭੇਜਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਆ ਫਿਰ ਮੈਂ ਰੋਈ ਤੇ ਕਿੰਨਾ ਹੀ ਕੁਝ ਆਪਣੇ ਆਪ ਹੀ ਬੋਲਿਆ ਗਿਆ ਜੋ ਸ਼ਾਇਦ ਪਹਿਲਾ ਕਦੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਬੋਲਿਆਂ ਮੇਰੇ ਪਿਆਰ ਦਾ ਇਜ਼ਹਾਰ ਸੁਣ ਕੇ ਉਹ ਵੀ ਰੋ ਪਿਆ ਤੇ ਮੈਨੂੰ ਸਮਝਾਉਣ ਲੱਗਾ ਕਿ parents & ਇਜ਼ਤ ਦਾ ਖਿਆਲ ਰੱਖਣਾ, ਪੜਾਈ ਪੂਰੀ ਕਰਨੀ ਆ etc.
ਹੱਸਦਿਆ-ਰੋਂਦਿਆਂ 2-3 months ਲੰਘੇ ਤੇ ਉਸਦੇ ਜਹਾਜ਼ ਚੜਨ ਦਾ ਦਿਨ ਵੀ ਆ ਗਿਆ ਅਸੀਂ ਦੋਵੇ ਰੋ ਰਹੇ ਸੀ ਤੇ ਇਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ phone ਰੱਖਣ ਲਈ ਵੀ ਕਹਿ ਰਹੇ ਸੀ ਫਿਰ ਮੈਨੂੰ ਕਿਸੇ ਦੀ ਆਵਜ ਸੁਣੀ ਕੋਈ ਉਸ ਨੂੰ ਬੁਲਾ ਰਹਾ ਸੀ ਸ਼ਾਇਦ ਤੇ ਮੈਂ “ਆਪਣਾ ਖਿਆਲ ਰਖੀਉ” ਕਹਿ phone ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ।
Washroom ਚ ਜਾ ਕੇ ਰੱਜ ਕ ਰੋਈ ਲੱਗਦਾ ਸੀ ਜਿਵੇਂ ਸਭ ਕੁਛ ਖਤਮ ਹੋ ਗਿਆ ਹੋਵੇ.. ਉਹ ਬਹੁਤ ਦੂਰ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਸ਼ਾਇਦ ਹਮੇਸ਼ਾ ਲਈ!
ਉਸ ਦਿਨ ਤੋ ਫਿਰ washroom ਨਾਲ ਪੱਕੀ ਸਾਂਝ ਪੈ ਗਈ ਜਦ ਵੀ ਰੌਣਾ ਹੁੰਦਾ shower on ਕਰਨਾ ਤੇ ਰੱਜ ਕੇ ਮਨ ਹੋਲਾ ਕਰ ਲੈਣਾ
ਕਾਫ਼ੀ ਦਿਨ ਹੋਗੇ ਸੀ ਉਸਦਾ ਕੋਈ ph ਨਾਂ ਆਇਆ ਕੁਝ ਵੀ ਚੰਗਾ ਨਾਂ ਲੱਗਣਾ friends ਪੁੱਛਦੀਆਂ ਤਾਂ answer ਦੇਣ ਨੂੰ ਦਿਲ ਨਾਂ ਕਰਨਾ ਫਿਰ after a month evening ਚ call ਆਈ ਹਾਲ-ਚਾਲ ਪੁੱਛਿਆਂ ਉਹ ਵੀ ਖੁਸ਼ ਨਹੀਂ ਸੀ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਮੇਰੇ ਘਰਦੇ ਕੋਲ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗੱਲ ਨਾ ਹੋਈ ਪਰ ਚਲੋ ph ਆਇਆ ਤਾਂ ਦਿਲ ਨੂੰ ਥੋੜਾ ਤਸੱਲੀ ਹੋਗੀ।
ਫਿਰ 2-3 months ਬਾਅਦ ph ਆਉਣਾ ਕਦੀ ਕੋਈ ਕੋਲ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਮੇਰੇ ਤੋਂ ਗੱਲ ਹੀ ਨਾ ਹੋਣੀ। ਮੈਂ ਕਈ-ਕਈ ਦਿਨ call ਦੀ wait ਕਰਦੀ ਪਰ life ਚ ਉਦਾਸੀ ਛਾ ਗਈ ਤੇ ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਕਿਤੇ ਦੂਰ-ਦੂਰ ਨਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਆ ਰਹੀਆਂ ਸੀ । ਫਿਰ ਇਕ ਵਾਰ ਉਸ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੈਨੂੰ mobile ph ਭੇਜ ਦਿੰਦਾ ਪਰ ਮੈਂ ਨਾਂਹ ਕਰਤੀ ਕਿਉਂਕਿ parents ਤੋਂ hide ਕਰਕੇ ਰੱਖਣਾ ਬਹੁਤ hard ਸੀ ਨਾਲੇ ਉਹ ਆਪ ਹੀ ਤਾਂ ਕਹਿੰਦਾ ਸੀ ਵੀ parents ਨੂੰ ਨੀਚਾ ਦਿਖਾਉਣ ਵਾਲਾ ਕੋਈ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ।
After 5-6 months ਇਕ morning ਮੈਂ college ਜਾਣ ਲਈ ready ਹੋ ਰਹੀ ਸੀ ਕਿ ph ਆਇਆ hello ਕਹਿਣ ਤੇ ਅੱਗੋਂ deep ਬੋਲਿਆਂ ਪੁੱਛਣ ਲੱਗਾ “college ਜਾਣਾ,ਮੈਂ ਆ ਜਾਵਾ ਦੇਖਣ ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਤੇ ਹੈਰਾਨ ਵੀ ਸੀ actually ਉਹ Punjab ਆਇਆ ਹੋਇਆਂ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸਦੇ papa ਦੀ death ਹੋਗੀ ਸੀ।
ਉਹ ਪਹਿਲਾ ਵਾਂਗ ਹੀ motercyle ਤੇ ਆਇਆ ਤੇ ਇਕ ਸਕੂਨ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਝਲਕ ਨਸੀਬ ਹੋਈ ਪਰ ਉਹ ਪਹਿਲਾ ਨਾਲ਼ੋਂ ਵੀ ਸੋਹਣਾ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਸੀ । ਫਿਰ ਕਈ ਦਿਨ ਉਸ ਨਾਲ ਰੱਜ ਕੇ ਗੱਲਾਂ ਵੀ ਹੋਈਆ ਮੈਨੂੰ feel ਹੋਇਆਂ ਵੀ ਉਹ ਵੀ ਖੁਸ਼ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਆ ਤੇ ਫਿਰ ਉਸ ਦਾ back ਜਾਣ ਦਾ ਦਿਨ ਵੀ ਆ ਗਿਆ। ਮਨ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਵਾਲ ਸੀ ਜੋ ਮੈਂ ਪੁੱਛਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ ਪਰ ਹਿਮੰਤ ਨਾ ਹੋਈ ਤੇ ਉਹ ਚਲਿਆ ਗਿਆ । ਇਸ ਵਾਰ ਤਾਂ ਹਾਲ ਪਹਿਲਾ ਨਾਲ਼ੋਂ ਵੀ ਬੁਰੇ ਸੀ ਰੋਂਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਸੀ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨ ਨੂੰ ਜੀਅ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਰਦਾ friends ਪੁੱਛਦੀਆਂ ਵੀ marriage ਵਾਰੇ ਪੁੱਛਿਆ ਉਸਤੋਂ ਪਰ ਕਿ ਦੱਸਦੀ ਕਿ ਨਾਂਹ ਸੁਨਣ ਦੇ ਡਰ ਕਾਰਨ ਹਿਮੰਤ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੋਈ
ਮੇਰੀ Life ਚ ਰੋਣੇ-ਧੋਣੇ start ਹੋਗੇ ਸੀ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਹੀ ਅਸੀਂ ਸਦਾ ਲਈ ਵਿੱਛੜ ਗਏ ਸੀ । ਹੁਣ ਉਸਦਾ ph 4-5 months ਬਾਅਦ ਹੀ ਆਉਂਦਾ ਕਦੀ ਮੇਰੇ ਤੋਂ ਖੁੱਲ ਕੇ ਗੱਲ ਨਾ ਹੁੰਦੀ ਤੇ ਕਦੀ ਉਹ busy ਕਹਿ ਕੇ ਕੱਟ ਦਿੰਦਾ। ਕਦੀ ਦਿਲ ਕਰਦਾ ਵੀ ਪੁੱਛਾਂਗੀ ਉਸਤੋਂ ਕਿ ਜਿਵੇਂ ਮੈਂ ਤੜਫ ਰਹੀ ਐ ਉਹ ਵੀ ਕੁਝ feel ਕਰਦਾ ਕਿ ਨਹੀਂ ਪਰ ਮੇਰੇ ਸਾਰੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ answer time ਨਾਲ ਆਪੇ ਹੀ ਮਿਲਦੇ ਗਏ ਫਿਰ ਇਕ ਵਾਰ ਮੈਂ ਬਹੁਤ sick ਹੋਗੀ ਮੇਰੇ parents ਵੀ ਕਾਫ਼ੀ tens ਸੀ ਦਿਲ ਕਰਦਾ ਵੀ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਹੁਣ ਦੁਖੀ ਤਾਂ ਕੀਤਾ ਹੀ ਆ ਮਰ ਹੀ ਜਾਵਾ ਪਰ ਜੀਣਾ ਮਰਨਾ ਤਾਂ ਸਭ waheguru ਦੇ ਹੱਥ ਆ ।ਹੁਣ ਉਸਦਾ ph ਪੂਰੇ year ਤੋਂ ਆਇਆ ਸੀ ਮੇਰੇ bday ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਖੁਸ਼ ਸੀ ਮੈਂ ਹਿਮੰਤ ਜਿਹੀ ਕਰਕੇ ਪੁੱਛਿਆਂ divorce ਕਦ ਹੋਣਾ ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਲੰਮਾ ਹੋਕਾ ਪਰ ਕੇ ਟਾਲ ਦਿੱਤਾ 2 years ਹੋਰ ਲੰਘ ਗਏ ਮੇਰੀ M.A ਵੀ complete ਹੋਗੀ ਤੇ ਮੈਂ ielts ਕਰਨ ਲੱਗਗੀ ਉਸਦਾ ph ਆਇਆ ਮੈਂ ਦੱਸਿਆ ਤੇ request ਵੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਹੁ ਣ ਦੱਸੋ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਤਾਂ band ਆਉਣ ਤੇ ਮੇਰੀ marriage ਕਰ-ਦੇਵਣਗੇ ਪਰ ਉਸਨ ਕਿਹਾ “ਯਾਰ ਮੈਂ ਤਾਂ ਫਸ ਗਿਆ ਏਥੇ“ ਫਿਰ ਜਦ ਉਸਦਾ ph ਆਇਆ ਮੈਂ ਫਿਰ ਦੱਸਿਆ ਵੀ ਮੇਰੇ bands ਆ ਗਏ ਪਰ ਉਸਨੇ ਕੁਝ clear ਨਾ ਕੀਤਾ after 2days ਫਿਰ ph ਆਇਆ ਮੈਂ ਦੱਸਿਆ ਵੀ ਘਰਦੇ ਮੁੰਡਾ ਲੱਭ ਰਹੇ ਆ ਮੇਰੇ ਲਈ
ਪਰ ਉਹ ਚੁੱਪ ਸੀ ਤਾਂ ਮੈਂ ਸਮਝ ਗਈ ਵੀ ਉਹ ਨਹੀਂ ਚਾਉਂਦਾ ਕਿ ਮੈਂ ਉਸਦੀ ਹੋਰ Wait ਕਰਾ ਹੁਣ ਕੋਈ hope ਨਹੀਂ ਸੀ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕੋਈ ਰਾਹ parents ਦੀਆ ਮਿਨੰਤਾ ਕੀਤੀਆਂ ਵੀ ਇੱਕਲੀ ਨੂੰ ਭੇਜ ਦੇਵੋ ਪਰ ਮੈਂ ਪੂਰੀ ਤਰਾਂ ਹਾਰ ਗਈ ਸੀ ਭਾਵੇਂ ਬਾਹਰੋਂ ਪੂਰੀ ਸ਼ਾਂਤ ਸੀ ਮੈ ਪਰ ਅੰਦਰ ਬਹੁਤ ਸ਼ੋਰ ਸੀ ਮੇਰੇ ਜੋ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸੁਣ ਰਿਹਾ ਸੀ ਸੋਚਦੀ ਜਦ ਉਸਦੀ ਥਾਂ ਕੋਈ ਹੋਰ ਕਿਵੇਂ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੀ ਮੈਂ ਕਿੱਥੋਂ ਲਿਆਵਗੀ ਇਨੀ ਹਿਮੰਤ ਪਰ ਹੁੰਦਾ ਸਭ ਕੁਝ ਉਵੇ ਹੀ ਆ ਜੋ waheguru ਨੇ ਲਿਖੀਆਂ ਹੁੰਦਾ Marriage ਹੋ ਗਈ ਮੇਰੀ ਤੇ waheguru ਨੇ ਔਕਾਤ ਨਾਲ਼ੋਂ ਵੱਧ ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਵੀ ਬਖ਼ਸ਼ੀਆਂ ਪਰ ਸਭ deep ਤੋਂ ਬਿਨਾ !! Friends ਦੇ ਸਮਝਾਉਣ ਤੇ ਦਿਲ ਤੇ ਪੱਥਰ ਰੱਖਿਆ ਤੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ busy ਕਰਨ ਦੀ ਪੂਰੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ after 4-5 months ਮੈਂ ਆਪਣੇ husband ਨਾਲ Canada ਆ ਗਈ. ਖੁਸ਼ ਤੇ busy ਹੋਣ ਦੀ ਪੂਰੀ try ਕਰਦੀ ਪਰ ਦਿਲ ਮੰਨਦਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਭਰੀਆਂ ਮਹਿਫ਼ਲਾਂ ਚ ਵੀ ਉਸਦੀ ਕਮੀ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦੀ ਫਿਰ ਮੈਂ ਰੋਜ ਪਾਠ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਕਿ ਮਨ ਸ਼ਾਂਤੀ ਰਹੇ । life ਲੰਘੀ ਗਈ ਪਰ ਲੱਖ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਨਫ਼ਰਤ ਤਾਂ ਗੱਲ ਦੂਰ ਉਸਨੂੰ ਭੁਲਾ ਵੀ ਨਾ ਸਕੀ ।
After 3years ਮੈਂ Facebook ਤੇ ਫਿਰ ਲੱਭ ਲਿਆ ਉਸਨੂੰ friend request accept ਕਰ ਨਾਲ ਦੀ ਨਾਲ massage ਆਉਣ ਲੱਗੇ ਮੈ ਚਿਰਾਂ ਪਿੱਛੋਂ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਹੋਈ ਜਿਵੇਂ ਕਿਸੇ ਪਿਆਸੇ ਨੂੰ ਮਸਾਂ ਹੀ ਪਾਣੀ ਮਿਲਿਆ ਹੋਵੇ ਮੈਂ ਕੋਈ ਗ਼ੁੱਸਾ ਗਿਲਾ ਨਾ ਦਿਖਾਇਆ ਸਗੋਂ ਵਧੀਆਂ ਗੱਲ ਹੋਈ families ਦਾ ਹਾਲ ਚਾਲ ਵੀ ਪੁੱਛਿਆਂ ਫਿਰ ਕਹਿੰਦਾ ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਲਈ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਐ ਵੀ ਤੂ ਆਪਣੀ life ਚ set ਹੋਗੀ ।ਥੋੜੇ ਦਿਨ ਗੱਲ ਹੁਦੀ ਰਹੀ ਤੇ ਫਿਰ ਮੈ ਮਨਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ । reason ਪੁੱਛਣ ਤੇ ਮੈ ਦੱਸ ਦਿੱਤਾ ਵੀ ਮੈ ਦੂਜੀ ਔਰਤ ਨਹੀਂ ਅਖਵਾਉਣਾ ਤੇ ਉਹ ਹਸ ਕੇ ਕਹਿਨ ਲੱਗਾ “ਤੂ ਤਾਂ ਪਹਿਲੀ ਐ ਤੇ ਮੈਨੂੰ ਅੈਹੀ ਸੋਚ ਕੇ ਹਿਮੰਤ ਮਿਲਦੀ ਆ ਵੀ ਤੂ ਜਿੱਥੇ ਵੀ ਏ ਜਿੰਨੀ ਮੇਰੀ ਏ ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਦੀ ਹੋ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਕਦੀ “ਪਰ ਕਾਫ਼ੀ ਸਮਝਾਉਣ ਤੌ after ਮੈ request ਕੀਤੀ ਵੀ ਆਪਣਾ ph no change ਕਰ ਲਵੇ ਕਿਉਂਕਿ ਮੈ ਫਿਰ ਤੋਂ ਕਮਜ਼ੋਰ ਨਹੀਂ ਬਨਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਫਿਰ ਅਸੀਂ decide ਕੀਤਾ ਵੀ ph ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਪਰ email ਕਰ ਲਿਆ ਕਰਾਂਗੇ but promise ਕੀਤਾ ਵੀ ਜੇ ਦਿਲ ਕਰੇਗਾ ਤਾਂ ph ਵੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਲਈ
ਹੁਣ ਅਸੀਂ 1-2 year after ਗੱਲ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ ਪਰ ਉਸਦੀ ਉਹ ਗੱਲ ਬਿਲਕੁਲ ਸਹੀ ਆ ਮੇਰੀ ਰੂਹ ਚ ਬੱਸ ਉਹੀ ਆ ਤੇ ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਆ ਉਥੇ ਹੋਰ ਕੋਈ ਆ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ।ਬਹੁਤ ਵਾਰੀ ਸੁਣਿਆ ਵੀ foreign countries ਚ ਜਾ ਕੇ ਬੰਦਾ ਬਹੁਤ busy ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਤੇ ਭੁੱਲ ਜਾਂਦਾ ਪਰ ਮੈ ਵੀ study ਵੀ ਕੀਤੀ and job , kids ਚ busy ਹਾਂ ਪਰ ਉਹ ਨਹੀਂ ਭੁੱਲਿਆ ।ਅੱਜ ਵੀ ardas ਚ ਉਸਦੀ family ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ ਮੰਗਦੀ ਆ…
14 years ਹੋਗੇ ਪਰ ਕੋਈ ਵੀ ਅਜਿਹਾ day- night ਨਹੀਂ ਜਦ ਉਸਦਾ ਖਿਆਲ ਨਾ ਆਵੇ ਅੱਜ ਵੀ ਕਈ ਵਾਰ ਪਾਠ ਕਰਦੀ ਕਰਦੀ ਨੂੰ ਉਸਦਾ ਖਿਆਲ ਆ ਜਾਂਦਾ ਤੇ ਰੋ ਲੈਂਦੀ ਆ ਉਸਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ waheguru ਨਾਲ ਅਕਸਰ ਕਰਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹਾਂ everyday waheguru ji ਦਾ millions thnx ਕਰਦੀ ਆ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਮੈਨੂੰ ਏਨਾ ਸਬਰ ਦਿੱਤਾ ਤੇ ਮੇਰੇ ਔਖੇ time ਚ ਮੈਨੂੰ ਸੰਭਲ਼ ਲਿਆ।
ਜਦੋਂ ਪਤਾਲਪੁੱਤਰ ਵਿਚ ਭਗਵਾਨ ਬੁੱਧ ਨੂੰ ਅਸ਼ੀਰਵਾਦ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਹਰ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਹੈਸੀਅਤ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਤੋਹਫੇ ਦੇਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਉਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ।
ਰਾਜਾ ਬਿੰਬਿਸਾਰ ਨੇ ਵਿਚ ਭਗਵਾਨ ਬੁੱਧ ਨੂੰ ਕੀਮਤੀ ਹੀਰੇ, ਮੋਤੀ ਅਤੇ ਰਤਨ ਭੇਟ ਕੀਤੇ। ਬੁੱਧਦੇਵ ਨੇ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਨਾਲ ਸਭ ਨੂੰ ਇਕ ਹੱਥ ਨਾਲ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਲਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੰਤਰੀਆਂ, ਸੇਠਾਂ, ਸ਼ਾਹੂਕਾਰਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਤੋਹਫ਼ੇ ਭੇਟ ਕੀਤੇ ਅਤੇ ਬੁੱਧਦੇਵ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਇਕ ਹੱਥ ਨਾਲ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ।
ਇਸੇ ਦੌਰਾਨ, ਇੱਕ ਬੁੱਡੀ ਔਰਤ ਸੋਟੀ ਲੈ ਕੇ ਆ ਗਈ। ਬੁੱਧਦੇਵ ਨੂੰ ਨਮਸਕਾਰ ਕਰਦਿਆਂ ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ, ‘ਸ਼੍ਰੀਮਾਨ ਜੀ, ਜਦੋਂ ਮੈਨੂੰ ਤੁਹਾਡੇ ਆਉਣ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਮਿਲੀ, ਉਸ ਸਮੇਂ ਮੈਂ ਇਹ ਅਨਾਰ ਖਾ ਰਹੀ ਸੀ। ਮੈਂ ਇਹ ਅੱਧਾ ਖਾਧਾ ਹੋਇਆ ਫਲ ਲਿਆਈ ਹਾਂ ਕਿਉਂਕਿ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਹੋਰ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਮੇਰਾ ਇਹ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਤੋਹਫ਼ਾ ਸਵੀਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਮੈਂ ਬਦਕਿਸਮਤ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਾਂਗੀ। ਭਗਵਾਨ ਬੁੱਧ ਨੇ ਉਸ ਫਲ ਨੂੰ ਦੋਵਾਂ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਲਿਆ।
ਜਦੋਂ ਰਾਜਾ ਬਿੰਬਿਸਾਰ ਨੇ ਇਹ ਵੇਖਿਆ ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਭਗਵਾਨ ਬੁੱਧ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, ‘ਹੇ ਸੁਆਮੀ, ਮੈਨੂੰ ਮਾਫ ਕਰੋ! ਮੈਂ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਪੁੱਛਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ ਅਸੀਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੀਮਤੀ ਅਤੇ ਵੱਡੇ ਤੋਹਫ਼ੇ ਦਿੱਤੇ ਜੋ ਤੁਸੀਂ ਇਕ ਹੱਥ ਨਾਲ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤੇ , ਪਰ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਔਰਤ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤੇ ਛੋਟੇ ਅਤੇ ਗੰਦੇ ਫਲ ਨੂੰ ਦੋਵੇਂ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ, ਅਜਿਹਾ ਕਿਉਂ? ‘
ਇਹ ਸੁਣ ਕੇ ਬੁੱਧ ਦੇਵ ਹੱਸੇ ਗਏ ਅਤੇ ਬੋਲੇ , ‘ਰਾਜਨ! ਤੁਸੀਂ ਕੀਮਤੀ ਤੋਹਫ਼ੇ ਦਿੱਤੇ ਹਨ, ਪਰ ਇਹ ਸਭ ਤੁਹਾਡੀ ਦੌਲਤ ਦਾ ਦਸਵਾਂ ਹਿੱਸਾ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਦਾਨ ਗਰੀਬਾਂ ਦੇ ਫਾਇਦੇ ਲਈ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਤੁਹਾਡਾ ਦਾਨ ‘ਸਾਤਵਿਕ ਦਾਨ’ ਦੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਆ ਸਕਦਾ। ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ, ਇਸ ਔਰਤ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮੂੰਹ ਦਾ ਮਿੱਠਾ ਫਲ ਹੀ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਬੁੱਡੀ ਔਰਤ ਗਰੀਬ ਹੈ ਪਰ ਉਸ ਨੂੰ ਦੌਲਤ ਦੀ ਕੋਈ ਇੱਛਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅਤੇ ਇਸੇ ਲਈ ਮੈਂ ਇਸਦਾ ਦਾਨ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਦਿਲ ਨਾਲ, ਦੋਵਾਂ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਸਵੀਕਾਰਿਆ ਹੈ।
ਸੋਰਠਿ ਮਹਲਾ ੫ ॥
ਸਰਬ ਸੁਖਾ ਕਾ ਦਾਤਾ ਸਤਿਗੁਰੁ ਤਾ ਕੀ ਸਰਨੀ ਪਾਈਐ ॥ ਦਰਸਨੁ ਭੇਟਤ ਹੋਤ ਅਨੰਦਾ ਦੂਖੁ ਗਇਆ ਹਰਿ ਗਾਈਐ ॥੧॥ ਹਰਿ ਰਸੁ ਪੀਵਹੁ ਭਾਈ ॥ ਨਾਮੁ ਜਪਹੁ ਨਾਮੋ ਆਰਾਧਹੁ ਗੁਰ ਪੂਰੇ ਕੀ ਸਰਨਾਈ ॥ ਰਹਾਉ ॥
ਹੇ ਭਾਈ! ਗੁਰੂ ਸਾਰੇ ਸੁਖਾਂ ਦਾ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਹੈ, ਉਸ (ਗੁਰੂ) ਦੀ ਸ਼ਰਨ ਪੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਦਾ ਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਿਆਂ ਆਤਮਕ ਆਨੰਦ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਹਰੇਕ ਦੁੱਖ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, (ਗੁਰੂ ਦੀ ਸ਼ਰਨ ਪੈ ਕੇ) ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਸਿਫ਼ਤਿ-ਸਾਲਾਹ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।੧। ਹੇ ਭਾਈ! ਪੂਰੇ ਗੁਰੂ ਦੀ ਸਰਨ ਪੈ ਕੇ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਨਾਮ ਜਪਿਆ ਕਰੋ, ਹਰ ਵੇਲੇ ਨਾਮ ਹੀ ਸਿਮਰਿਆ ਕਰੋ, ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਨਾਮ-ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਪੀਂਦੇ ਰਿਹਾ ਕਰੋ।
ਜੈਤਸਰੀ ਮਹਲਾ ੫ ਘਰੁ ੨
ਛੰਤ ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥ ਸਲੋਕੁ ॥
ਊਚਾ ਅਗਮ ਅਪਾਰ ਪ੍ਰਭੁ ਕਥਨੁ ਨ ਜਾਇ ਅਕਥੁ ॥ ਨਾਨਕ ਪ੍ਰਭ ਸਰਣਾਗਤੀ ਰਾਖਨ ਕਉ ਸਮਰਥੁ ॥੧॥ ਛੰਤੁ ॥ ਜਿਉ ਜਾਨਹੁ ਤਿਉ ਰਾਖੁ ਹਰਿ ਪ੍ਰਭ ਤੇਰਿਆ ॥ ਕੇਤੇ ਗਨਉ ਅਸੰਖ ਅਵਗਣ ਮੇਰਿਆ ॥
ਹੇ ਨਾਨਕ! (ਆਖ-) ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ! ਮੈਂ ਤੇਰੀ ਸਰਨ ਆਇਆ ਹਾਂ, ਤੂੰ (ਸਰਨ ਆਏ ਦੀ) ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਦੀ ਤਾਕਤ ਰੱਖਦਾ ਹੈਂ। ਹੇ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੇ! ਹੇ ਅਪਹੁੰਚ! ਹੇ ਬੇਅੰਤ! ਤੂੰ ਸਭ ਦਾ ਮਾਲਕ ਹੈਂ, ਤੇਰਾ ਸਰੂਪ ਬਿਆਨ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ, ਬਿਆਨ ਤੋਂ ਪਰੇ ਹੈ।੧। ਛੰਤੁ। ਹੇ ਹਰੀ! ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ! ਮੈਂ ਤੇਰਾ ਹਾਂ, ਜਿਵੇਂ ਜਾਣੋ ਤਿਵੇਂ (ਮਾਇਆ ਦੇ ਮੋਹ ਤੋਂ) ਮੇਰੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰ। ਮੈਂ (ਆਪਣੇ) ਕਿਤਨੇ ਕੁ ਔਗੁਣ ਗਿਣਾਂ? ਮੇਰੇ ਅੰਦਰ ਅਣਗਿਣਤ ਔਗੁਣ ਹਨ।
ਇਕ ਵਾਰ ਭਗਵਾਨ ਬੁੱਧ ਆਪਣੇ ਪੈਰੋਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਇਕ ਪਿੰਡ ਵਿਚ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਨ ਜਾ ਰਹੇ ਸਨ। ਉਸ ਪਿੰਡ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰਸਤੇ ਵਿਚ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਟੋਏ ਪੁੱਟੇ ਹੋਏ ਮਿਲੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਟੋਇਆਂ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ਬੁੱਧ ਦੇ ਇੱਕ ਚੇਲੇ ਨੇ ਆਪਣੀ ਉਤਸੁਕਤਾ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਆਖਿਰ ਇਹਨਾਂ ਟੋਇਆਂ ਦੇ ਇਸ ਤਰਾਂ ਪੱਟਣ ਦਾ ਕੀ ਮਤਲਬ ਹੈ?
ਬੁੱਧ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਪਾਣੀ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿਚ ਇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਟੋਏ ਪੁੱਟੇ ਹਨ। ਜੇ ਉਹ ਧੀਰਜ ਨਾਲ ਇਕ ਜਗ੍ਹਾ ਟੋਏ ਪੁੱਟਦਾ, ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਮਿਲ ਜਾਂਦਾ, ਪਰ ਉਹ ਕੁਝ ਦੇਰ ਲਈ ਟੋਇਆ ਪੁੱਟਦਾ ਅਤੇ ਜੇ ਪਾਣੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਤਾਂ ਉਹ ਇਕ ਹੋਰ ਟੋਇਆ ਪੁੱਟਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦਾ। ਇਸ ਤਰਾਂ ਉਸਨੇ ਕਈ ਟੋਏ ਪੁੱਟ ਦਿੱਤੇ ਪਰ ਪਾਣੀ ਇੱਕ ਵਿਚੋਂ ਵੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ ।
ਸੋ ਸਖਤ ਮਿਹਨਤ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ , ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਸਬਰ ਵੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ।