ਮਾਂ ਤਾਂ ਅੱਜ ਵੀ ਮੇਰੇ ਅੰਦਰ ਹੈ…

ਨਿੱਕੂ ਅਤੇ ਸੁੱਖੀ ਦੋਵੇਂ ਭੈਣ-ਭਰਾ ਅੱਜ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬ ਬੈਠੇ ਸਨ। ਅੱਜ ਤਾਂ ਦੋਵੇਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਮਿੱਥ ਕੇ ਆਏ ਸਨ ਕਿ ਅੱਜ ਤਾਂ ਉਹ ਜਿਆਦਾ ਦੇਰ ਆਪਣੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨਾਲ ਬੈਠਣਗੇ ਜਿਵੇਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਸਾਂਝੀਆਂ ਕਰਨੀਆਂ ਹੋਣ …ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਰੋਜ਼ ਹੀ ਮੱਥਾ ਟੇਕਣ ਜਿੰਨਾ ਕੁ ਸਮਾਂ ਲੈਕੇ ਗੁਰੂ ਘਰ ਪੁੱਜਦੇ। ਥੋੜ੍ਹੇ ਕੁ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਬੱਚੀ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਵੱਲ ਮੱਥਾ ਟੇਕਣ ਲਈ ਝੁਕਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਅਚਾਨਕ ਹੀ ਉਹ ਡਿੱਗਣ ਹੀ ਲੱਗਦੀ ਹੈ। ਕਿ ਪਿੱਛੋਂ ਉਸਦੇ ਮਾਤਾ ਜੀ ਉਸਨੂੰ ਫੜ ਲੈਂਦੇ ਹਨ …..ਤਾਂ ਸੁੱਖੀ ਨੂੰ ਉਹ ਗੱਲ ਸੱਚ ਜਾਪਦੀ ਹੈ ਕਿ ਰੱਬ ਜੀ ਹਰ ਜਗ੍ਹਾ ਸਾਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦੇ ਤਾਂ ਹੀ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਮਾਂ ਦਿੱਤੀ।…
ਇਹੋ ਸੋਚ ਕੇ ਹੀ ਉਸਦੀ ਅੱਖਾਂ ਭਰਨ ਹੀ ਲੱਗਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਇਕਦਮ ਹੀ ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਘੁੱਟ ਕੇ ਬੰਦ ਕਰ ਲੈਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਜਾਪ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ …ਪਰ ਦੋ-ਤਿੰਨ ਕੁ ਮਿੰਟਾਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਫਿਰ ਉਹ ਬੱਚੀ ਬਾਰੇ ਸੋਚਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਹ ਇੱਕ ਡੂੰਘੀ ਸੋਚ ‘ਚ ਗੁੰਮ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਆਏ ਸੁਪਨੇ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਜਦੋਂ ਨਿੱਕੂ ਕੁਝ ਦੋ-ਤਿੰਨ ਕੁ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਦਾ ਹੀ ਸੀ ਤਾਂ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਇਕ ਸੁਪਨਾ ਆਂਦਾ ।ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਸਾਰੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਉਸ ਸੁਪਨੇ ਬਾਰੇ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਉਮਰ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿੰਝ ਮਾਂ ਨਿੱਕੂ ਨੂੰ ਬੁੱਕਲ ‘ਚ ਲੈਂਦੇ ਹੋਏ ਸਾਰਾ ਕੁਝ ਬਿਆਨ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ …
ਸੁੱਖੀ ਦੇ ਬਾਪੂ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਇਕ ਬੁਰਾ ਸੁਪਨਾ ਸਮਝ ਕੇ ਭੁੱਲ ਜਾਣ ਲਈ ਕਿਹਾ …ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕਿੰਝ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗੁਰੂ ਜੀ ਅੱਗੇ ਏਨੀ ਕੁ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਮਾਲਕਾ ਮੇਰੇ ਬੱਚੇ ਬਹੁਤ ਛੋਟੇ ਨੇ…ਬਸ ਮੈਨੂੰ ਏਨੀ ਕੁ ਉਮਰ ਬਖਸ਼ ਦੇ ਕਿ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਪਾਲ ਸਕਾਂ।ਸੁੱਖੀ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਯਾਦ ਸੀ ਕਿ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਕੋਲ ਰੋਟੀ ਖਾਣ ਲਈ ਸਮਾਂ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਨਾ ਹੋਵੇ …ਪਰ ਉਹ ਕਦੇ ਵੀ ਬਾਣੀ ਪੜ੍ਹਨ ਤੋਂ ਪਿਛੇ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ । ਜਿਵੇਂ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਬਹੁਤ ਮੋਹ ਸੀ ਅਤੇ ਹਰ ਸਮੇਂ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਬਾਣੀ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਦੇ। ਪਰ ਜਦੋਂ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਸੁਪਨਾ ਵੇਖਿਆ ਸੀ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਤਾਂ ਬਿਲਕੁਲ ਵੀ ਪਰਵਾਹ ਨਹੀਂ ਸੀ ਬਸ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਬਾਰੇ ਹੀ ਸੋਚਿਆ ….ਆਖਰ ਰੱਬ ਰੂਪੀ ਮਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਰੱਬ ਵੀ ਕਿਵੇਂ ਟਾਲ ਸਕਦਾ ਸੀ ।ਸੱਚ ਹੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਰਦਾਸ ਸੋਚ ਸਮਝ ਕੇ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਕਈ ਵਾਰ ਕੁਦਰਤ ਨੇੜੇ ਹੋ ਕੇ ਸੁਣਦੀ ਹੈ । ਸੁੱਖੀ ਦੇ ਮਨ ‘ਚ ਸਾਰੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਘੁੰਮਣ ਲੱਗ ਪਈਆਂ …ਅਤੇ ਸੋਚਣ ਲੱਗੀ ਕਿ ਕਿੰਝ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਸਿਰਫ ਇਹੋ ਚਿੰਤਾ ਸੀ …ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ।ਉਹ ਇਹ ਸੋਚ ਕੇ ਖੁਸ਼ ਵੀ ਸੀ ਤੇ ਹੈਰਾਨ ਵੀ….ਮਾਂਵਾ ਨੂੰ ਭਾਵੇਂ ਸੂਲ ਵੀ ਚੁੱਭ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਵੀ ਉਹ ਆਪਣੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਹੀ ਸੋਚਦੀਆਂ ਹਨ।ਇਹੋ ਸੋਚ ਕੇ ਉਸਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਹੰਝੂ ਨਾਲ ਭਰ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਹ ਇੱਕ ਸਵਾਲ ਆਪਣੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੂੰ ਪੁੱਛਦੀ ਹੈ ਜੇਕਰ ਮਾਂ ਨੂੰ ਰੱਬ ਦਾ ਦੂਜਾ ਰੂਪ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦੇ..ਤਾਂ ਬੱਚੇ ਵੀ ਤਾਂ ਉਸਦਾ ਰੂਪ ਹਨ…ਤਾਂ ਕਿਉਂ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਸਿਰਫ ਮਾਂ ਦੀ ਅਰਦਾਸ ਸੁਣੀ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ????
ਅਚਾਨਕ ਉਸਦੇ ਮੋਢੇ ਕੋਈ ਹੱਥ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ਉਸਨੂੰ ਜਾਪਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅੱਜ ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਉਹਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਮਿਲ ਹੀ ਜਾਵੇਗਾ ਕਿ ਅੱਖਾਂ ਖੋਲ ਕੇ ਵੇਖਦੀ ਹਾਂ ਤਾਂ ਉਸਦਾ ਛੋਟਾ ਵੀਰ ਨਿੱਕੂ ਘਰ ਜਾਣ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛਦਾ ਹੈ । ਸੁੱਖੀ ਫਿਰ ਤੋਂ ਉਹੀ ਸਵਾਲਾਂ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਛੋਟੇ ਭਰਾ ਨੂੰ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਆਖਦੀ ਹੈ …ਅਸਲ ਵਿਚ ਜਦੋਂ ਨਿੱਕੂ 14-15 ਕੁ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਦਾ ਹੀ ਸੀ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਬਿਮਾਰ ਰਹਿਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦੀ ਹੈ ਤੇ ਕੁਝ ਮਹੀਨਿਆਂ ਮਗਰੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਦਿਹਾਂਤ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।
ਫਿਰ ਸੁੱਖੀ ਨੂੰ ਜਾਪਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਾਇਦ ਅੱਜ ਵੀ ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਹੀ ਹੈ ।
ਜਦੋਂ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਕਹੇ ਮੇਰਾ ਬਾਪੂ ਮੇਰੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰਦਾ …ਪਿਤਾ ਦੇ ਰੂਪ ‘ਚ ।
ਜਦੋਂ ਮੇਰੀ ਵੱਡੀ ਭੈਣ ਮੇਰੇ ਕੰਨ ਨੂੰ ਮਰੋੜ ਕੇ ਮੇਰੀਆਂ ਗਲਤੀਆਂ ਦੱਸਦੇ ਹਨ….ਭੈਣ ਦੇ ਰੂਪ ‘ਚ
ਜਦੋਂ ਮੇਰਾ ਵੀਰ ਮੈਂ ਉਦਾਸ ਹੁੰਦੀ ਹਾਂ ਤਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹਸਾਉਣ ਲਈ ਅੱਗੇ ਵਧਦਾ ਹੈ ….ਵੀਰ ਦੇ ਰੂਪ ‘ਚ ।
ਅੱਜ ਬੇਝਿਜਕ ਹੋ ਕੇ ਜਿਸ ਨਾਲ ਗੱਲਾਂ ਸਾਂਝੀਆਂ ਕਰ ਰਹੀ ਹਾਂ …ਗੁਰੂ ਦੇ ਰੂਪ ‘ਚ ………..
ਅਰਦਾਸ ਕਰਨ ਉਪਰੰਤ ਉਹ ਮੱਥਾ ਟੇਕ ਕੇ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਨਜ਼ਰੀਆ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਮਾਂ ਤਾਂ ਅੱਜ ਵੀ ਮੇਰੇ ਅੰਦਰ ਹੈ…। ਫਿਰ ਇਹ ਕਹਿ ਕੇ ਫਤਿਹ ਬੁਲਾ ਕੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਅੱਗੋਂ ਵਿਦਾ ਲੈਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਛੋਟੇ ਵੀਰ ਦਾ ਹੱਥ ਫੜ ਕੇ ਘਰ ਵੱਲ ਨੂੰ ਤੁਰ ਪੈਂਦੀ ਹੈ ।
ਗੁਰਦੀਪ ਕੌਰ

+1